Đàm phán thương mại Mỹ - Nhật lâm vào bế tắc
Các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản được xem là bài kiểm tra thực sự đầu tiên về mức độ sẵn sàng của ông Trump trong việc thỏa hiệp giữa cuộc chiến thuế quan này. Thực tế, đây được kỳ vọng là một trong những trận chiến dễ giải quyết nhất. Sau đó, ông Trump đã ca ngợi về “tiến triển lớn” trong các cuộc đàm phán tại Washington, nhưng phía Nhật Bản lại không mấy lạc quan. Đây cũng không phải lần đầu tiên hai bên đưa ra những nhận định trái ngược nhau, điều vốn quen thuộc với tiền lệ của ông Trump.
Và vào cuối tuần, sự khác biệt trong quan điểm càng trở nên rõ rệt hơn khi Nhật Bản thẳng thừng bác bỏ khả năng đạt được một thỏa thuận nhanh chóng. Theo những gì được truyền thông đưa tin, phía Nhật đang hỏi Mỹ muốn gì trong quá trình đàm phán – và phía Mỹ thậm chí không thể đưa ra được một câu trả lời rõ ràng.
Điều này chỉ càng củng cố thêm nhận định của cựu Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng, ông Chas Freeman, đưa ra cuối tuần qua:
“Người Nhật vừa có mặt ở Washington. Theo như tôi được biết, họ đến để thảo luận với ban lãnh đạo Mỹ về vấn đề này, và phía Mỹ đã hỏi họ: ‘Các ông đề xuất gì?’. Người Nhật trả lời: ‘Vậy các ông muốn gì?’. Và người Mỹ… không thể giải thích được họ thực sự muốn gì. Đây là một cách tiếp cận đàm phán hết sức kỳ quặc và lộn xộn.”
Freeman cũng cảnh báo rằng Trung Quốc chắc chắn đã nhận ra điều này và nó có thể gây ra nhiều hệ quả đối với phần còn lại của thế giới nếu Trung Quốc quyết định “chui vào boongke” và chờ bão qua đi.
“Trung Quốc có động lực gì để đàm phán với Mỹ, khi mà Mỹ không đưa ra được mục tiêu rõ ràng và cũng không có tiền lệ thực hiện cam kết một cách nhất quán? Tôi nghĩ Trung Quốc đã quyết định sẽ chờ xem người Mỹ cảm thấy thế nào khi Walmart và Amazon trống rỗng hàng hóa.”
Đây là một điềm báo không tốt cho nền kinh tế toàn cầu và thị trường nói chung nếu cách tiếp cận thiếu trách nhiệm với đàm phán thương mại này vẫn tiếp diễn. Như tình hình hiện tại, thiệt hại là điều chắc chắn, nhưng mức độ ra sao thì vẫn còn là một dấu hỏi. Và nếu đây là kiểu chúng ta đang phải đối mặt, thì 90 ngày chắc chắn không đủ để tạo ra bất kỳ kết quả tích cực nào.
Nếu ngay cả Nhật Bản – một đồng minh thân thiết – còn gặp khó trong việc đạt thỏa thuận với Mỹ, thì những đối tác khó nhằn hơn như EU và Trung Quốc sẽ còn gian nan tới mức nào? Đó là nếu các cuộc đàm phán thậm chí có thể diễn ra trong tương lai gần.
Vẫn còn thời gian để điều chỉnh hướng đi, nhưng điều đó đòi hỏi ông Trump phải buông bỏ cái tôi của mình. Hiện tại thì điều đó có vẻ khó xảy ra – nhưng đó là hy vọng tốt nhất mà thị trường có thể trông đợi. Nếu không, điều còn lại chỉ là để cuộc hỗn loạn này tự diễn ra – và viễn cảnh đó chắc chắn sẽ rất xấu xí trong vài tháng tới.