Fitch hạ bậc tín nhiệm Pháp: Chính phủ mới chật vật xoay xở giữa nợ công, đình công và nguy cơ khủng hoảng chính trị
Huyền Trần
Junior Analyst
Fitch vừa hạ bậc tín nhiệm của Pháp xuống mức thấp kỷ lục, giáng đòn mạnh vào Thủ tướng mới Sebastien Lecornu ngay khi ông chuẩn bị thương lượng ngân sách. Trong lúc nợ công và áp lực từ thị trường gia tăng, Lecornu còn phải đối mặt với công đoàn kêu gọi đình công, các đảng đối lập gây sức ép và doanh nghiệp dọa phản đối tăng thuế. Chính phủ Macron giờ đây rơi vào vòng xoáy khó khăn, vừa phải trấn an nhà đầu tư, vừa giữ ổn định xã hội.
Việc Fitch hạ bậc tín nhiệm của Pháp đã phủ bóng lên Thủ tướng mới được bổ nhiệm Sébastien Lecornu, đúng vào lúc ông bắt đầu các cuộc thương lượng để xây dựng ngân sách, trong khi các công đoàn chuẩn bị đình công phản đối cắt giảm chi tiêu và giới chủ đe dọa biểu tình chống lại việc tăng thuế.
Fitch hạ xếp hạng tín nhiệm của Pháp xuống A+ từ AA- vào tối thứ Sáu, viện dẫn tình trạng bất ổn chính trị và nợ công ngày càng phình to. Đây là mức thấp nhất từ trước đến nay và diễn ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Emmanuel Macron bổ nhiệm Lecornu làm vị thủ tướng thứ năm trong vòng hai năm.
Dù nhiều nhà phân tích cho rằng việc hạ cấp này đã được dự đoán trước, nhưng thời điểm lại vô cùng bất lợi. Nó mở màn cho một giai đoạn nước rút đầy khó khăn khi chính phủ phải trình dự thảo ngân sách năm 2026 lên quốc hội trước ngày 7/10, có thể kéo dài đến 13/10.
Lecornu đối diện với một nhiệm vụ gần như bất khả thi: vừa thực hiện các biện pháp thắt chặt ngân sách mà giới đầu tư đòi hỏi, vừa thuyết phục ba khối nghị viện với tư tưởng đối lập tìm ra điểm chung trong việc giảm chi tiêu.
Áp lực từ xã hội cũng không hề nhỏ. Các công đoàn kêu gọi đình công toàn quốc vào thứ Năm để phản đối kế hoạch cắt giảm thâm hụt ngân sách – vốn ở mức 5.4% GDP, cao nhất khu vực đồng euro.
Trong những cuộc phỏng vấn đầu tiên sau khi nhậm chức hôm thứ Bảy, Lecornu cho biết ông sẽ hủy bỏ kế hoạch gây tranh cãi của người tiền nhiệm về việc xóa hai ngày nghỉ lễ, đồng thời để ngỏ khả năng thảo luận tăng thuế với người giàu.
Đảng Xã hội yêu cầu áp thuế tài sản đối với giới siêu giàu như một điều kiện để không bỏ phiếu lật đổ chính phủ. Trong khi đó, Chủ tịch liên đoàn doanh nghiệp MEDEF, Patrick Martin, tuyên bố sẽ huy động lực lượng phản đối bất kỳ dự án nào theo hướng này.
Việc tăng thuế mạnh tay cũng có thể khiến đảng Cộng hòa bảo thủ xa rời chính phủ. Bộ trưởng Nội vụ sắp mãn nhiệm, Bruno Retailleau, nhấn mạnh các đề xuất của phe Xã hội “chỉ khiến tình hình tồi tệ hơn” tại một đất nước vốn đã có gánh nặng thuế cao.
Với chi phí vay mượn tăng vì nghi ngại khả năng kiểm soát thâm hụt, Lecornu khẳng định ngân sách mới sẽ phải đưa tài chính công trở lại “quỹ đạo lành mạnh”.
“Ngân sách sắp tới có thể không hoàn toàn phản ánh quan điểm cá nhân của tôi… Thực tế, điều đó gần như chắc chắn,” ông thừa nhận, đồng thời kêu gọi “những cuộc thảo luận nghị viện thẳng thắn, ở cấp cao” với phe Xã hội, Xanh và Cộng sản.
Tuy nhiên, Lecornu chưa đưa ra nhiều chi tiết về ưu tiên ngân sách, ngoài việc muốn trao thêm quyền cho chính quyền địa phương và tinh giản bộ máy quan liêu.
Trong khi đó, phe cực hữu National Rally gia tăng sức ép, kêu gọi Tổng thống Macron tổ chức bầu cử quốc hội mới. Lãnh đạo đảng Jordan Bardella cảnh báo rằng Lecornu cần cho thấy sự đoạn tuyệt rõ ràng với các chính sách cũ, nếu không muốn đối diện với một cuộc bỏ phiếu chống lại chính phủ của mình.
Reuters
