Thẩm phán tạm thời chặn việc triển khai quân của Trump đến Chicago
Một thẩm phán liên bang đã chặn nỗ lực của Tổng thống Donald Trump trong việc gửi hàng trăm quân Vệ binh Quốc gia đến Chicago để đối phó với các cuộc biểu tình phản đối chiến dịch đàn áp nhập cư của ông, đây là thất bại mới nhất trong nỗ lực của chính quyền nhằm triển khai binh lính tại các thành phố do đảng Dân chủ lãnh đạo.

Thẩm phán Quận Hoa Kỳ April Perry, sau một phiên điều trần tại Chicago vào thứ Năm, đã tạm dừng lệnh của tổng thống trong hai tuần và ấn định một phiên điều trần khác vào ngày 22 tháng 10 để quyết định liệu lệnh hạn chế tạm thời của bà có nên được gia hạn thêm 14 ngày nữa hay không. Quyết định này được đưa ra khi chính quyền đang thách thức một phán quyết tương tự của một thẩm phán khác về việc hạn chế sử dụng quân đội tại Portland, Oregon.
Bang Illinois và thành phố Chicago đã kiện vào đầu tuần này, cáo buộc rằng việc triển khai quân Vệ binh Quốc gia bất chấp sự phản đối của họ sẽ vi phạm Hiến pháp và xâm phạm chủ quyền bang. Thẩm phán Perry cho rằng việc cho phép quân đội vào bang vào thời điểm này có thể làm gia tăng xung đột với người biểu tình và gây hại nhiều hơn lợi, nhưng bà vẫn chưa quyết định liệu có nên chấp thuận yêu cầu của Illinois và Chicago về một lệnh cấm lâu dài hơn để ngăn chặn việc triển khai quân cho đến khi vụ kiện được giải quyết.
“Việc cho phép Vệ binh Quốc gia triển khai” tại trung tâm xử lý của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan ngoài Chicago “hoặc bất kỳ nơi nào khác ở Illinois chỉ thêm dầu vào lửa mà chính các bị cáo đã châm ngòi,” thẩm phán nói.
Các vụ kiện ở Oregon và Illinois, cũng như một vụ kiện trước đó về việc triển khai quân ở Los Angeles vào mùa hè, là một phần của cuộc xung đột ngày càng gia tăng giữa các bang do đảng Dân chủ lãnh đạo và Trump về việc sử dụng quân Vệ binh Quốc gia tại các thành phố mà ông mô tả là đầy rẫy tội phạm và không có khả năng bảo vệ tài sản liên bang.
Tính hợp pháp của việc Trump sử dụng quân đội có thể cuối cùng sẽ được Tòa án Tối cao Hoa Kỳ quyết định, mặc dù có thể mất vài tháng để bất kỳ vụ kiện nào trong số này đến được đó.
Thẩm phán cho biết bà “lo ngại” về điều mà bà mô tả là sự không nhất quán giữa các lệnh chính thức từ chính phủ liên bang chỉ đạo hoạt động của quân đội tại Chicago và các tuyên bố công khai của tổng thống về nhiệm vụ của họ trong thành phố.
Bà cũng bác bỏ tuyên bố của tổng thống rằng hành động của ông là hợp pháp vì các cuộc biểu tình phản đối chiến dịch đàn áp nhập cư ở Chicago gây ra nguy cơ nổi loạn chống lại chính quyền Hoa Kỳ.
“Tôi không thấy bằng chứng đáng tin cậy nào cho thấy có nguy cơ nổi loạn ở Illinois,” thẩm phán nói.
Trong đơn kiện, Illinois và Chicago cáo buộc Trump có một nỗ lực rộng lớn nhằm sử dụng quân Vệ binh Quốc gia “để trừng phạt các kẻ thù chính trị của ông.”
Chính quyền Trump tuyên bố rằng việc triển khai quân đội là hợp lý vì lực lượng thực thi pháp luật dân sự không làm đủ để dẹp yên các cuộc biểu tình và bảo vệ các đặc vụ của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan — những tuyên bố mà Thống đốc Illinois J.B. Pritzker và Thị trưởng Chicago Brandon Johnson đều phủ nhận.
Trump vào thứ Tư đã nói rằng Pritzker và Johnson đáng bị bỏ tù.
Thị trưởng, trong một tuyên bố, gọi phán quyết vào thứ Năm là “một chiến thắng cho người dân Chicago và pháp quyền.” Ông nói thêm, “Chúng tôi sẽ tiếp tục sử dụng mọi công cụ trong tay để chấm dứt cuộc chiến của chính quyền Trump chống lại Chicago.”
Trump đã đưa ra những tuyên bố bao quát về nhu cầu sử dụng quân đội để giảm tội phạm ở Chicago, nhưng bản ghi nhớ chính thức từ Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth nêu rõ rằng quân đội được điều động để bảo vệ các quan chức nhập cư khi họ thực hiện nhiệm vụ chính thức.
Nhưng thẩm phán Perry nói rằng các chiến thuật được các đặc vụ nhập cư sử dụng ở Chicago cho đến nay chỉ làm tăng nguy cơ biểu tình, và việc đưa Vệ binh Quốc gia vào sẽ chỉ làm tình hình tồi tệ hơn.
“Bằng chứng cho thấy việc triển khai Vệ binh Quốc gia sẽ dẫn đến bất ổn dân sự,” bà nói.
Quyền hạn của Trump trong việc triển khai quân Vệ binh Quốc gia liên bang hóa để dẹp yên các cuộc biểu tình trong nước đang bị các quan chức đảng Dân chủ trên khắp Hoa Kỳ đặt câu hỏi. Vào tháng 9, một thẩm phán liên bang ở California đã phán quyết rằng Trump vi phạm luật liên bang khi gửi quân đến Los Angeles để hỗ trợ chiến dịch đàn áp nhập cư. Washington, D.C., cũng đã kiện để chặn việc triển khai đang diễn ra của ông nhằm chống lại tội phạm tại thủ đô của quốc gia.
Trong phiên điều trần vào thứ Năm, luật sư Bộ Tư pháp Hoa Kỳ Eric Hamilton lập luận rằng tổng thống có quyền duy nhất để quyết định khi nào liên bang hóa quân Vệ binh Quốc gia của một bang và quyết định đó không chịu sự xem xét của tòa án.
Vụ kiện của Illinois chỉ ra bài phát biểu ngày 30 tháng 9 của Trump tại Lầu Năm Góc trước hàng trăm lãnh đạo quân sự, trong đó tổng thống chỉ trích Chicago và đe dọa sẽ gửi quân Vệ binh Quốc gia đến.
“Ông đã nói với họ rằng họ phải ưu tiên ‘bảo vệ quê hương’ chống lại ‘cuộc xâm lược từ bên trong’ ở các thành phố Mỹ do ‘các đảng viên Dân chủ cực tả’ điều hành, cụ thể bao gồm Chicago,” theo vụ kiện. “Ông tuyên bố ý định sử dụng các khu vực lân cận của chúng tôi ‘như bãi tập huấn cho quân đội của chúng tôi.’”
Illinois cũng chỉ ra một bài đăng trên mạng xã hội ngày 6 tháng 9 của Trump, trong đó có hình ảnh đường chân trời Chicago bốc cháy và nói, “Chicago sắp phát hiện ra tại sao nó được gọi là Bộ Chiến tranh.”
Cũng vào thứ Năm, một hội đồng gồm ba thẩm phán của Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 Hoa Kỳ đã cân nhắc liệu có nên lật ngược lệnh tạm thời do một thẩm phán liên bang ở Oregon ban hành, cấm triển khai quân đến Portland. Các thẩm phán không đưa ra phán quyết, nhưng dường như phần lớn hoài nghi về lệnh của thẩm phán đó.
Vụ án là Bang Illinois kiện Trump, 25-cv-12174, Tòa án Quận Hoa Kỳ, Khu vực Bắc Illinois (Chicago).
Bloomberg