BOJ nới lỏng chính sách kiểm soát đường cong lợi suất trái phiếu

BoJ cho biết vào ngày 31/10 rằng họ sẽ tăng linh hoạt trong việc kiểm soát lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm, đồng thời cho biết mức 1% hiện là điểm tham chiếu, đánh dấu sự thay đổi so với cam kết mua trái phiếu hàng ngày ở mức 1% trước đây.

Thống đốc Kazuo Ueda cho biết: Có “sự không chắc chắn cực kỳ cao xung quanh các nền kinh tế và thị trường tài chính trong và ngoài nước”. “Chúng tôi quyết định rằng việc tăng tính linh hoạt để có thể định hình thuận lợi lợi nhuận dài hạn theo các kịch bản khác nhau trong tương lai là điều phù hợp”.

Mặc dù ngân hàng trung ương nâng dự báo lạm phát nhưng vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng phải duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng trong lúc chờ thêm dấu hiệu tăng trưởng bền vững của tiền lương và giá cả. BoJ vẫn ở trong thế khó, bị mắc kẹt giữa đồng yên suy yếu và lợi suất trái phiếu tăng gây áp lực lên mục tiêu kích thích nền kinh tế.

Quyết định của BoJ là một sự thất vọng đối với các nhà đầu tư kỳ vọng vào một dấu hiệu rõ ràng hơn về bình thường hóa chính sách, khiến đồng yên trượt giá. Quyết định này cũng khiến nhiều người cảm thấy khó hiểu về ý định của ngân hàng trung ương.

Yasunari Ueno, nhà kinh tế trưởng tại Mizuho Securities, cho biết: “BoJ không thể ngồi yên khi thị trường đang suy đoán rằng việc NHTW không hành động sẽ khiến đồng yên trượt giá thêm và có nguy cơ gây thêm khó khăn cho chính phủ”. Ông lưu ý rằng BoJ đã ngừng tăng lãi suất cố định cho hoạt động mua trái phiếu hàng ngày của mình.

“Quyết định này là sản phẩm của sự thỏa hiệp trong tình thế tiến thoái lưỡng nan của BoJ. Các nhà giao dịch có thể đã cảm nhận được điều đó và đó là một phần lý do tại sao đồng yên suy yếu ngay cả sau khi trần lợi suất được điều chỉnh”, ông nói.

Đồng yên đã mạnh lên chỉ trong một đêm sau khi Nikkei lần đầu tiên báo cáo động thái cho phép lãi suất cao hơn sắp diễn ra, làm tăng sức hấp dẫn của JPY. Tuy nhiên, đồng tiền nhanh chóng giảm quá mốc 150 JPY đổi 1 USD sau quyết định, gây thất vọng cho các nhà giao dịch mong đợi một sự thay đổi đáng kể hơn.

Đồng yên trượt giá cho thấy thị trường vẫn tin rằng BoJ sẽ duy trì cam kết với quan điểm kích thích nền kinh tế, đánh dấu một ngoại lệ trong số các ngân hàng trung ương toàn cầu.

Lợi suất trái phiếu chính phủ 10 năm của Nhật Bản cũng quay đầu giảm dù trước đó đã đạt đỉnh trong một thập kỷ 0.955%.

Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh ngân hàng trung ương toàn cầu ra tín hiệu về việc tăng lãi suất trong thời gian dài hơn. Trong khi Ngân hàng Trung ương Châu u giữ lãi suất ổn định tại cuộc họp tuần trước và Cục Dự trữ Liên bang được kỳ vọng giữ nguyên lãi suất vào thứ Tư (1/11), cả hai đều phát tín hiệu lãi suất cao sẽ được duy trì trong một thời gian tới.

BoJ vẫn là cơ quan tiền tệ lớn duy nhất kiên trì áp dụng lãi suất âm khi tìm cách thúc đẩy lạm phát, trong khi các cơ quan cùng ngành tìm cách ngăn chặn áp lực về giá bằng chính sách thắt chặt hơn. Điều này đang khiến đồng yên mất giá.

Ngân hàng trung ương Nhật Bản đang tiến gần hơn tới việc xoay trục chính sách, thời điểm cho sự thay đổi được dự đoán là mùa xuân năm tới. Tuy nhiên, động thái mới nhất cho thấy BoJ vẫn duy trì sự thận trọng.

Trước quyết định này, 3/4 trong số 45 nhà kinh tế được Bloomberg khảo sát tuần trước dự báo không có thay đổi nào trong chính sách. Những động thái tiếp theo trên thị trường trái phiếu và tiền tệ, cũng như chỉ số lạm phát sau cuộc thăm dò đã thúc đẩy suy đoán rằng khả năng cao sẽ có điều chỉnh.

Nếu quyết định nâng trần lợi suất một phần nhằm hỗ trợ đồng yên thì có vẻ như kế hoạch này chưa thực sự hiệu quả.

Chính phủ Nhật Bản đã phải can thiệp 3 ngày khác nhau vào năm ngoái để hỗ trợ đồng nội tệ. Các nhà hoạch định chính sách tại Bộ tài chính hoan nghênh một động thái can thiệp vững chắc hơn để hỗ trợ đồng yên.

Quyết định nới lỏng trần lợi suất cũng có ý nghĩa đối với Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida khi ông đang xoay sở để tăng ngân sách cho quốc phòng và chăm sóc trẻ em, đồng thời giảm thuế để hạn chế tác động của lạm phát. Lợi suất trái phiếu tăng đồng nghĩa với việc chính phủ sẽ phải trả lãi cao hơn khi huy động vốn bằng cách phát hành trái phiếu.

Tuy nhiên, việc duy trì YCC trước khi thay đổi chính sách trong những tháng tới giúp BoJ có thêm thời gian.

Theo Moh Siong Sim, chiến lược gia FX tại Bank of Singapore, “BoJ vẫn đang tiến tới bình thường hóa chính sách, nhưng động thái về YCC lần này không được như kỳ vọng về một hành động mạnh mẽ hơn”. “Chúng tôi cho rằng đồng yên sẽ có dư địa để tăng đáng kể trong năm 2024 khi Fed sẽ bắt đầu giảm lãi suất và BoJ đẩy nhanh bình thường hóa chính sách. Hiện tại, trọng tâm chuyển về theo dõi can thiệp tiền tệ”.

Ueda đã chỉ ra tầm quan trọng của việc duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng để phục hồi nền kinh tế. Đặc biệt, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng trưởng tiền lương để hỗ trợ chu kỳ lạm phát trước khi BoJ xoay trục chính sách. Các nhà kinh tế kỳ vọng động thái đó sẽ xảy ra vào đầu năm tới.

BOJ nâng dự báo lạm phát, kỳ vọng lạm phát sẽ cao hơn mục tiêu 2% trong năm 2023 và 2024. Quốc gia này chưa từng chứng kiến ​đà tăng giá ổn định như vậy kể từ năm 1992.

Theo dự báo mới nhất, lạm phát năm 2023 ở mức 2.8%, trái ngược với dự báo 1.1% được BoJ đưa ra ngay sau khi Nga tấn công Ukraine vào năm ngoái. Ngân hàng cũng kỳ vọng tốc độ tăng giá tương tự trong năm tiếp theo. Tuy nhiên, dự báo năm 2025 cho thấy lạm phát sẽ giảm xuống dưới 2%.