Các nhà kinh tế ủng hộ Christopher Waller dẫn dắt Fed nhưng dự đoán Trump sẽ chọn một người thân cận hơn

Trong một cuộc khảo sát của Financial Times do Trung tâm Clark về Thị trường Toàn cầu thuộc Trường Kinh doanh Booth, Đại học Chicago thực hiện, 82% số nhà kinh tế được hỏi đã chọn Waller là ứng cử viên yêu thích để đứng đầu ngân hàng trung ương quan trọng nhất thế giới.

Tuy nhiên, chỉ một phần năm số học giả được khảo sát tin rằng ông sẽ kế nhiệm Powell vào năm 2026.

Thay vào đó, Kevin Hassett được xem là nhân vật có khả năng cao nhất trở thành người đứng đầu Fed, với 39% trong số 44 người được hỏi cho rằng cựu Chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Nhà Trắng là ứng viên sáng giá.

Sự khác biệt giữa người mà giới học giả muốn và người mà họ nghĩ sẽ trở thành chủ tịch tiếp theo phản ánh áp lực dữ dội mà Fed đang phải đối mặt từ Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trump nhiều lần nói rằng ông muốn Fed hạ lãi suất xuống 1% — một động thái mà ông cho rằng sẽ thúc đẩy tăng trưởng và giảm chi phí vay nợ của chính phủ Mỹ. Ông từng gọi Powell là “đần độn” và “ngu ngốc” vì từ chối hạ lãi suất mạnh tay như vậy.

Tháng này, Fed đã cắt giảm lãi suất lần đầu tiên kể từ tháng 12, hạ biên độ mục tiêu lãi suất quỹ liên bang xuống 4–4,25%.

Người được Trump bổ nhiệm gần đây nhất vào Hội đồng Fed, Stephen Miran, là thành viên duy nhất bỏ phiếu bất đồng, ủng hộ cắt giảm 50 điểm cơ bản — và kêu gọi thêm năm lần cắt giảm 25 điểm cơ bản nữa trong năm nay, gấp đôi mức mà bất kỳ quan chức cấp cao nào khác của Fed mong muốn.

Waller không ủng hộ lời kêu gọi giảm mạnh nửa điểm của Miran, dù trước đó ông là một trong hai người bất đồng ủng hộ giảm 25 điểm cơ bản tại cuộc bỏ phiếu hồi tháng 7.

“Waller trông giống một nhà ngân hàng trung ương thực thụ, chứ không phải kiểu người hạ mình để được chọn làm chủ tịch Fed,” Robert Barbera, Đại học Johns Hopkins nhận định. “Và đó chính là lý do ông ấy sẽ không được chọn.”

Không một người nào trong số các nhà kinh tế được khảo sát muốn Miran trở thành chủ tịch tiếp theo — dù một phần năm cho rằng ông là ứng cử viên tiềm năng nhất.

Trong khi đó, thị trường cá cược lại cho rằng Waller là ứng viên hàng đầu, với Hassett bám sát phía sau.

Trump đã gợi ý rằng cựu Thống đốc Fed Kevin Warsh, Hassett và Waller là những người ông ưa thích. Ông coi sự trung thành và sẵn sàng mạnh tay cắt giảm lãi suất là điều kiện thiết yếu để lựa chọn.

Áp lực lên ngân hàng trung ương Mỹ gia tăng mạnh hồi tháng trước khi Trump tìm cách sa thải Thống đốc Fed Lisa Cook vì cáo buộc gian lận thế chấp.

Cook đã phủ nhận cáo buộc và đang kiện quyết định của tổng thống ra tòa, trong một vụ việc được dự báo sẽ trở thành cột mốc pháp lý quan trọng trong việc xác định ranh giới giữa chính sách tiền tệ và nhánh hành pháp.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hiện đang tiến hành vòng phỏng vấn đầu tiên cho vị trí chủ tịch Fed mới, với Marc Sumerlin — một trong 11 ứng viên trong danh sách dài — được phỏng vấn hôm thứ Sáu.

Vòng phỏng vấn đầu tiên dự kiến sẽ kết thúc trong vòng hai tuần tới.

Bessent — từng là ứng viên sáng giá, cho đến khi Trump tuyên bố muốn ông tiếp tục ở lại Bộ Tài chính — đã cho thấy ông muốn chủ tịch Fed kế tiếp phải xem xét lại cơ cấu quản trị ngân hàng trung ương Mỹ và thu hẹp bảng cân đối kế toán vốn đã phình to bởi các chương trình nới lỏng định lượng.

Những người tham gia khảo sát FT–Chicago Booth được yêu cầu chọn từ năm ứng viên được xem là sáng giá cho vai trò chủ tịch Fed — Waller, Hassett, Bessent, Warsh và Miran.

Người kế nhiệm Powell sẽ phải đối mặt với thách thức điều hành chính sách tiền tệ trong bối cảnh thị trường lao động Mỹ suy yếu và lạm phát bị đẩy lên bởi các mức thuế quan mà Trump áp đặt lên hàng nhập khẩu.

Hầu hết quan chức Fed cho rằng thuế quan của Trump chỉ gây ra các đợt tăng giá nhất thời với một số ít mặt hàng trong nước và đang ưu tiên ứng phó với đà chậm lại của việc làm hơn là nguy cơ một làn sóng lạm phát.

Tuy nhiên, các học giả được khảo sát tin rằng nguy cơ xảy ra lạm phát đình trệ — khi thất nghiệp và lạm phát cùng tăng — đang ngày càng lớn.

“Nhiệm vụ kép đang đặt Fed vào thế khó, nhưng nếu nhìn vào lịch sử gần đây — ít nhất vài thập kỷ vừa qua — thì FOMC thường ưu tiên việc làm hơn là lạm phát,” Nikolai Roussanov, Trường Wharton nhận định.

Brad DeLong, Đại học California, Berkeley, cảnh báo tăng trưởng chậm lại khi các chuỗi cung ứng toàn cầu dịch chuyển tránh Mỹ vì thuế quan.

“Đang có điều gì đó sắp đổ vỡ nghiêm trọng trong nền kinh tế,” ông nói.