Chủ tịch Powell “bật đèn xanh” cho kinh tế Mỹ, Fed tạm dừng cắt lãi suất trước bầu cử

Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) có thể sẽ không thực hiện tất cả các đợt cắt giảm lãi suất mà Tổng thống Donald Trump mong muốn, nhưng quan điểm kinh tế trong các dự báo mới công bố vào thứ Tư vẫn có thể hỗ trợ chính quyền với triển vọng tăng trưởng nhanh hơn, lạm phát thấp hơn và tỷ lệ thất nghiệp ổn định hướng tới cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026.

Trên thực tế, Fed có khả năng tạm dừng việc cắt giảm lãi suất ở thời điểm hiện tại. Chủ tịch Fed Jerome Powell cùng các đồng nghiệp đã phát tín hiệu này sau cuộc họp lãi suất gần đây. Họ dự đoán nền kinh tế Mỹ sẽ vượt qua giai đoạn biến động và bất ổn liên quan đến thuế quan và nhập cư, để bước vào một năm với năng suất tăng, chi tiêu tiêu dùng duy trì và lạm phát giảm khi tác động của thuế quan lên giá hàng hóa bắt đầu suy yếu.

Các dự báo này tạo nền tảng vững chắc cho người kế nhiệm Powell, khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5, nhưng cũng cho thấy ít dư địa để giảm lãi suất sâu hay nhanh như Trump mong muốn. Kinh tế Mỹ có thể vẫn hoạt động tốt bất chấp hạn chế đó.

Theo các dự báo, gần một phần ba nhà hoạch định chính sách không hài lòng với quyết định cắt giảm lãi suất vừa qua, trong khi một phần ba khác mong muốn nhiều hơn mức kỳ vọng trung bình là một lần cắt giảm cho năm tới. Dù có chia rẽ, ông Powell nhấn mạnh phần lớn khác biệt xuất phát từ việc các thành viên Fed đánh giá rủi ro lớn hơn là do lạm phát hay thị trường lao động yếu kém. Nhìn chung, ngân hàng trung ương vẫn kỳ vọng triển vọng kinh tế năm tới vững chắc.

Việc cắt giảm lãi suất vừa qua “nên giúp ổn định thị trường lao động đồng thời cho phép lạm phát tiếp tục xu hướng giảm xuống mức 2% khi các tác động của thuế quan qua đi,” ông Powell nói thêm. Các dự báo hàng quý cho thấy giá cả tăng nhanh hơn, lãi suất cao hơn và tăng trưởng kinh tế chậm hơn so với dự đoán vào tháng 9 năm ngoái, trước chiến thắng bầu cử của tỏng thống Trump.

Tuy nhiên, cho năm tới, các ngân hàng trung ương dự báo cải thiện tổng thể, tương đương một “hạ cánh mềm” cho Mỹ, giảm bớt lo ngại về khả năng xảy ra tình trạng “lạm phát đình trệ nhẹ” với tỷ lệ thất nghiệp cao và lạm phát tăng. Lạm phát dự kiến kết thúc năm 2026 ở mức 2.4%, so với 2.9% vào cuối năm nay, nhờ áp lực tăng giá từ thuế quan giảm dần. Tăng trưởng kinh tế dự kiến đạt 2.3%, so với 1.7% năm nay, hưởng lợi từ sự phục hồi sau đợt đóng cửa chính phủ. Tỷ lệ thất nghiệp, hiện ở 4.4% vào tháng 9, dự kiến duy trì quanh mức 4.4% đến cuối năm 2026.

Ông Powell nhấn mạnh động lực của bức tranh này là tăng trưởng năng suất, dự kiến được thúc đẩy nhờ ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Năng suất tăng là lập luận chính cho việc cắt giảm lãi suất từ các quan chức chính quyền, bao gồm cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett, người được coi là ứng viên hàng đầu thay thế ông Powell.

Tuy nhiên, chủ tịch Fed mới sẽ kế thừa một nền kinh tế vững chắc nhưng phải lãnh đạo một nhóm chưa hoàn toàn đồng thuận về nhu cầu nới lỏng chính sách thêm. Ông Powell nhiều lần nhấn mạnh quyết định cắt giảm lãi suất gần đây đặt Fed vào vị thế chờ đợi và theo dõi, không đồng nghĩa với việc ủng hộ các đợt cắt giảm mạnh mà tổng thống Trump mong muốn.

Các vấn đề liên quan đến lạm phát và khả năng chi trả — trọng tâm chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 của tổng thống Trump — vẫn chưa được giải quyết. Giá thực phẩm tăng 2.7% hàng năm vào tháng 9, so với dưới 2% khi Trump nhậm chức vào tháng 1. Giá nhà cao và lãi suất thế chấp cao khiến việc sở hữu nhà ngoài tầm với nhiều người.

Các dự đoán xấu nhất ban đầu từ kế hoạch thuế quan “Ngày Giải phóng” của Trump — bao gồm sụp đổ thương mại toàn cầu, giá cả tăng kết hợp tỷ lệ thất nghiệp cao, và mùa mua sắm Giáng sinh thất bại — đã không xảy ra.

Cuộc bầu cử giữa kỳ trong tầm ngắm

Nhà Trắng theo dõi sát sao các dự báo này khi các cuộc bầu cử giữa kỳ tháng 11 tới sẽ quyết định quyền kiểm soát Quốc hội trong phần còn lại của nhiệm kỳ Trump. Tổng thống và các cộng sự cáo buộc Fed chơi trò chính trị, bất đồng với Powell về chu kỳ cắt giảm lãi suất. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách Fed đang dần đồng thuận rằng tác động từ thuế quan chỉ mang tính một lần và áp lực giá cả sẽ giảm theo thời gian.

Nhìn chung, các dự báo cho thấy rủi ro lạm phát tăng và rủi ro việc làm giảm — một sự kết hợp thách thức nhưng được Powell nhấn mạnh để giải thích cho sự chia rẽ về chính sách năm tới. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách ít nghi ngờ hơn về dự báo, đặc biệt là về lạm phát, và nhìn chung thấy rủi ro thấp hơn đối với cả việc làm và giá cả so với các quý gần đây.