Giao dịch khối khổng lồ trên thị trường lãi suất Mỹ báo hiệu kỳ vọng Fed sớm kết thúc QT
Huyền Trần
Junior Analyst
Một giao dịch phái sinh quy mô lớn trị giá hàng tỷ USD trên thị trường lãi suất Mỹ đang cho thấy nhà đầu tư đặt cược Fed sẽ sớm tuyên bố chấm dứt chương trình thắt chặt định lượng (QT). Động thái này phản ánh niềm tin rằng ngân hàng trung ương Mỹ sẽ nới lỏng điều kiện thanh khoản và có thể hạ lãi suất thêm 25 bps trong cuộc họp chính sách sắp tới.
Một giao dịch khối lớn trên thị trường lãi suất Mỹ vào cuối tuần trước dường như đang định vị trước thông báo được kỳ vọng của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) về việc chính thức kết thúc chương trình giảm bảng cân đối kéo dài, còn được gọi là thắt chặt định lượng (QT).
Theo dữ liệu từ CME Group, vào thứ Năm tuần trước đã xuất hiện một giao dịch khối khổng lồ với 40,000 hợp đồng đáo hạn vào tháng 11. Đây là một khoản đặt cược rằng lãi suất Tài trợ Qua đêm Được Bảo đảm (SOFR) – tỷ lệ repo qua đêm – sẽ trung bình thấp hơn 9 bps so với tỷ lệ quỹ liên bang dự kiến, tức là mức lãi suất chuẩn của ngân hàng trung ương Mỹ, trong tháng 11.
Giao dịch này khác biệt so với xu hướng trong năm nay và phản ánh kỳ vọng ngày càng tăng rằng Fed sẽ công bố chấm dứt QT vào cuối cuộc họp chính sách diễn ra vào thứ Tư.
Hiện tại, SOFR ở mức 4.24%, là lãi suất vay qua đêm đối với tiền mặt ngắn hạn được đảm bảo chủ yếu bằng Trái phiếu chính phủ làm tài sản thế chấp. Trong khi đó, tỷ lệ quỹ liên bang ở mức 4.11%, phản ánh chi phí của các khoản vay qua đêm không được bảo đảm giữa các ngân hàng nhằm đáp ứng yêu cầu dự trữ.
Theo giới giao dịch, 40,000 hợp đồng này tương ứng với vị thế có thể lãi hoặc lỗ khoảng 2 triệu USD cho mỗi bps (bp) biến động của lãi suất – mức độ rủi ro lãi suất này được gọi là DV01.
Các nhà phân tích cho biết đây là một vị thế rất lớn, vì phần lớn rủi ro tập trung vào chênh lệch lãi suất một tháng. Độ nhạy lãi suất của giao dịch này được ước tính tương đương với việc nắm giữ 2–3 tỷ USD Trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm.
Về cơ bản, giao dịch này ngụ ý rằng SOFR sẽ trung bình ở mức khoảng 3.95% hoặc thấp hơn, trong khi tỷ lệ chính sách của Fed sẽ ở mức 3.86% hoặc cao hơn trong tháng 11 – nếu ngân hàng trung ương công bố kế hoạch giảm dần chương trình QT và thực hiện mức cắt giảm lãi suất 25 bps trong cuộc họp hai ngày tuần này.
Điều đó trái ngược với tín hiệu từ thị trường kỳ hạn. Tính đến thứ Sáu tuần trước, kỳ hạn một tháng cho thấy các nhà giao dịch kỳ vọng SOFR sẽ cao hơn tỷ lệ quỹ liên bang 10 bps vào cuối tháng 11 – một mức chênh lệch kỷ lục, phản ánh điều kiện tài trợ repo vẫn còn thắt chặt.
“Đây là một giao dịch dựa trên quan điểm rằng Fed sẽ dừng QT trong tuần này và công bố các chính sách mới để nới lỏng điều kiện tài trợ, cho phép SOFR giảm từ mức hiện tại so với quỹ liên bang,” ông Steven Zeng, chiến lược gia lãi suất Mỹ tại Deutsche Bank, nhận định.
Chủ tịch Fed Jerome Powell vào ngày 14 tháng 10 cho biết ngân hàng trung ương đang theo dõi chặt chẽ các điều kiện thanh khoản, đặc biệt là tình trạng tỷ lệ repo tăng cao.
Thông thường, các giai đoạn QT trùng hợp với tỷ lệ repo tăng vì khi Trái phiếu Kho bạc và chứng khoán cơ quan đáo hạn, Fed không tái đầu tư số tiền thu được. Bộ Tài chính sẽ chuộc lại nợ và thanh toán cho Fed bằng cách trừ tiền từ số dư tiền mặt tại ngân hàng trung ương.
Để bù đắp phần tiền đó, Bộ Tài chính phải phát hành nợ mới. Các nhà đầu tư mua các chứng khoán mới này bằng tiền trong tài khoản ngân hàng của họ, khiến dự trữ ngân hàng giảm xuống. Khi lượng dự trữ sụt giảm, nguồn tiền sẵn có cho các khoản vay qua đêm của ngân hàng và quỹ thị trường tiền tệ cũng giảm, gây áp lực tăng lên tỷ lệ repo.
Lãi suất repo giảm khi QT kết thúc
Khi chương trình QT kết thúc, tình hình sẽ đảo ngược. Việc suy giảm dự trữ sẽ dừng lại, thậm chí có thể tăng lên khi Fed tái đầu tư vào các chứng khoán đáo hạn. Thanh khoản hệ thống nhờ đó dồi dào hơn và tỷ lệ repo có xu hướng giảm.
Lãi suất repo cũng tăng trong thời gian gần đây do Bộ Tài chính Mỹ phát hành lượng lớn tín phiếu nhằm tái xây dựng số dư tiền mặt sau khi trần nợ được dỡ bỏ vào mùa hè. Việc phát hành mạnh này đã đẩy nhu cầu tài trợ repo lên cao để hấp thụ lượng Trái phiếu chính phủ bổ sung trên thị trường.
Ông Jonathan Cohn, Trưởng bộ phận chiến lược lãi suất Mỹ tại Nomura, đồng tình với quan điểm của Zeng khi cho rằng động lực chính đằng sau giao dịch SOFR–quỹ liên bang là sự thay đổi trong bảng cân đối của Fed. Ông cũng lưu ý rằng có kỳ vọng Fed có thể “hỗ trợ thanh khoản bằng cách bơm thêm dự trữ vào hệ thống hoặc hạ lãi suất trong các hoạt động cung ứng thanh khoản.”
Từ giữa tháng 10 đến nay, SOFR thường xuyên dao động gần giới hạn trên của phạm vi chính sách 4.00%–4.25%, thậm chí đôi lúc vượt qua mức này. Lãi suất này đã giao dịch cao hơn lãi suất quỹ liên bang kể từ ngày 22 tháng 8, và phần lớn thời gian trong năm nay vẫn ở trên mức chuẩn của Fed.
Ông Jan Nevruzi, chiến lược gia lãi suất Mỹ tại TD Securities, cho rằng giao dịch tại CME không chỉ phản ánh câu chuyện QT mà còn thể hiện định giá bị kéo căng trong suốt năm, cho thấy nhà đầu tư có thể đang “bắt đầu giảm vị thế ở mức giá cao.”
Lý tưởng nhất, SOFR nên thấp hơn lãi suất quỹ liên bang, vì SOFR được bảo đảm bằng Trái phiếu chính phủ – tài sản gần như không rủi ro tín dụng. Trong khi đó, lãi suất quỹ liên bang phản ánh các khoản cho vay không được bảo đảm giữa các ngân hàng, vốn tiềm ẩn rủi ro đối tác cao hơn, nên thường có mức lãi suất nhỉnh hơn SOFR.
Tuy nhiên, vào thứ Sáu tuần trước, SOFR cao hơn tỷ lệ quỹ liên bang 13 bps – một hiện tượng đảo ngược hiếm thấy, nhấn mạnh những thay đổi đáng kể trong thị trường tài trợ ngắn hạn.