Lạm phát lõi Tokyo hạ nhiệt nhưng chưa “nguội”: BoJ đứng trước áp lực tiếp tục tăng lãi suất

Lạm phát tiêu dùng cốt lõi tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản đã chậm lại trong tháng 12 khi áp lực chi phí thực phẩm hạ nhiệt. Tuy nhiên, mức lạm phát này vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ), theo dữ liệu công bố hôm thứ Sáu, qua đó củng cố lập luận cho khả năng tiếp tục tăng lãi suất trong thời gian tới.

Những số liệu trên phù hợp với đánh giá của BoJ rằng lạm phát cốt lõi nhiều khả năng sẽ giảm xuống dưới ngưỡng 2% trong các tháng tới, khi áp lực chi phí đầu vào suy yếu, trước khi tăng trở lại theo hướng được dẫn dắt bởi nhu cầu. Kịch bản này được xem là cơ sở để BoJ tiến hành thêm các đợt tăng lãi suất.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cảnh báo rằng nguy cơ đồng yên suy yếu trở lại có thể khiến các doanh nghiệp tiếp tục đẩy giá bán lên cao, đặc biệt là giá thực phẩm. Điều này có thể kéo dài tình trạng lạm phát do chi phí đẩy, buộc BoJ phải đẩy nhanh tốc độ thắt chặt chính sách tiền tệ.

“Dữ liệu hôm nay cho thấy lạm phát thực phẩm có thể đã đạt đỉnh. Nhưng đồng yên yếu có thể trở thành cái cớ để các doanh nghiệp tiếp tục tăng giá thực phẩm, từ đó giữ lạm phát ở mức cao,” ông Yoshiki Shinke, nhà kinh tế điều hành cấp cao tại Viện Nghiên cứu Dai-ichi Life, nhận định.

“Theo đó, tốc độ và thời điểm tăng lãi suất của BoJ sẽ phụ thuộc rất lớn vào diễn biến của đồng yên và mức độ ảnh hưởng của nó tới hành vi định giá của các doanh nghiệp,” ông nói thêm.

Chỉ số giá tiêu dùng lõi tại Tokyo – không bao gồm thực phẩm tươi sống có biến động mạnh – tăng 2.3% trong tháng 12 so với cùng kỳ năm trước. Mức này thấp hơn dự báo thị trường là 2.5% và giảm so với mức tăng 2.8% ghi nhận trong tháng 11.

Dù sự hạ nhiệt phần nào phản ánh hiệu ứng cơ sở từ việc tăng mạnh hóa đơn tiện ích hồi năm ngoái, dữ liệu cũng cho thấy áp lực giảm rõ rệt từ chi phí thực phẩm, vốn là động lực chính đẩy lạm phát chung tăng cao trong thời gian qua.

Một chỉ số riêng khác của Tokyo, loại trừ cả thực phẩm tươi sống và nhiên liệu – thước đo được BoJ theo dõi sát sao nhằm đánh giá lạm phát do nhu cầu dẫn dắt – tăng 2.6% trong tháng 12 so với cùng kỳ năm ngoái, sau khi tăng 2.8% trong tháng 11.

Những số liệu này sẽ là một trong các yếu tố quan trọng được BoJ cân nhắc tại cuộc họp chính sách tiếp theo, dự kiến diễn ra vào ngày 22–23/1, thời điểm hội đồng quản trị công bố các dự báo mới về tăng trưởng và lạm phát theo quý.

Trong một diễn biến khác, dữ liệu công bố hôm thứ Sáu cho thấy sản lượng công nghiệp của Nhật Bản giảm 2.6% trong tháng 11 so với tháng trước, mức giảm mạnh hơn dự báo thị trường là 2.0%. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc cắt giảm sản lượng ô tô và pin lithium-ion.

Theo khảo sát của chính phủ, các nhà sản xuất kỳ vọng sản lượng sẽ tăng 1.3% trong tháng 12 và tăng mạnh 8.0% trong tháng 1 tới.

Doanh số bán lẻ trong tháng trước tăng 1.0% so với cùng kỳ năm ngoái, gần sát với mức dự báo trung bình của thị trường là 0.9%.

Cũng trong ngày thứ Sáu, Chính phủ Nhật Bản đã phê duyệt ngân sách kỷ lục trị giá 785 tỷ USD cho năm tài chính tiếp theo. Ngân sách này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ tiêu dùng, song đồng thời làm gia tăng áp lực lên tình trạng tài khóa vốn đã căng thẳng của nền kinh tế.

Tuần trước, BoJ đã nâng lãi suất lên mức cao nhất trong vòng 30 năm, đạt 0.75%, đánh dấu thêm một bước ngoặt quan trọng trong quá trình chấm dứt nhiều thập kỷ nới lỏng tiền tệ quy mô lớn. Động thái này phản ánh niềm tin của BoJ rằng Nhật Bản đang tiến gần hơn tới việc đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Với việc lạm phát lõi đã duy trì trên mục tiêu 2% của BoJ trong gần bốn năm, Thống đốc Kazuo Ueda nhiều lần phát tín hiệu rằng ngân hàng trung ương sẵn sàng tiếp tục nâng lãi suất, với điều kiện nền kinh tế tiếp tục cải thiện và được hỗ trợ bởi đà tăng lương ổn định.

Trong bài phát biểu hôm thứ Năm, ông Ueda nhấn mạnh rằng nền kinh tế Nhật Bản đang đạt được những tiến triển vững chắc trong việc hướng tới mục tiêu ổn định giá cả của BoJ, trong bối cảnh tăng trưởng tiền lương tiếp tục được duy trì.