Kế hoạch tăng thuế của Reeves hình thành sau cuộc họp của đảng Lao động

Các khoản thuế cao hơn đối với các công ty cá cược, khả năng đóng băng ngưỡng thuế thu nhập và các thay đổi trong chi tiêu phúc lợi xã hội là những động thái được Reeves và các bộ trưởng cấp cao khác gợi ý trong tuần này tại hội nghị bốn ngày của Đảng Lao Động ở Liverpool.

Dù Thủ tướng Keir Starmer trong một cuộc phỏng vấn trên đài BBC vào cuối hội nghị nói rằng vẫn chưa có quyết định nào được đưa ra, những tiết lộ dần dần của các bộ trưởng qua diễn văn, phỏng vấn và sự kiện bên lề đã tạo nên bức tranh rõ ràng nhất về suy nghĩ của chính phủ về cách họ sẽ đối phó với một ngân sách khó khăn dự kiến vào ngày 26 tháng 11.

Vấn đề đối với Reeves là bà cần tìm khoảng 35 tỷ bảng Anh (47 tỷ đô la Mỹ) để lấp đầy lỗ hổng trong tài chính công và khôi phục lại biên độ an toàn mong manh mà bà từng có vào tháng 3. Lỗ hổng này đã tăng lên do chi phí vay mượn tăng và những thay đổi chính sách lớn.

Nhưng đòn đánh lớn nhất có thể đến vào thứ Sáu, khi Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR) công bố dự báo tài chính đầu tiên cho Bộ Tài chính, dự kiến sẽ bao gồm sự đánh giá thấp đáng kể về chỉ số năng suất lao động. Chỉ số này đo lường sản lượng trung bình của người lao động Anh, yếu tố quyết định đến thành Công kinh tế.

“Chúng ta đang ở giai đoạn chưa nhận được bộ số liệu đầu tiên từ OBR,” Starmer nói với BBC, đề cập đến loạt dự báo kinh tế được cơ quan giám sát tài chính của chính phủ cung cấp trước ngân sách. “Vì vậy, tôi có thể nói với bạn rằng không có quyết định thực sự nào được đưa ra.”

Ngân sách được xem là thời khắc quyết định đối với Starmer, người đã dành phần lớn tuần qua để củng cố cơ sở ủng hộ Đảng Lao Động giữa lúc thất vọng vì sự tụt giảm trong các cuộc thăm dò so với đảng đối lập Reform UK theo chủ nghĩa dân túy. Starmer đã tái cơ cấu nhóm cố vấn của mình vào tháng trước nhằm kiểm soát chính sách tài chính sau khi một số động thái cắt giảm chi tiêu nổi bật của Reeves bị đảng phản đối.

Ngân sách sắp tới đặt ra thách thức truyền thông đặc biệt cho Reeves, người đã nói ngay sau ngân sách tăng thuế trị giá 40 tỷ bảng đầu tiên của mình vào năm ngoái rằng bà đã “sửa chữa nền móng” của nền kinh tế và sẽ không quay lại vay mượn hay tăng thuế thêm nữa.

Thông điệp này đã thay đổi dần theo thời gian, với bà Bộ trưởng Tài chính sau đó nói rằng bà sẽ không cần một ngân sách bổ sung với quy mô tương tự. Vị trí của bà lại tiến triển hơn nữa trong tuần này khi Reeves nói ở Liverpool rằng “thế giới đã thay đổi,” gợi ý về những đợt tăng thuế tiếp theo.

“Tôi là bộ trưởng tài chính trong thế giới thực tại, chứ không phải thế giới trong mơ,” Reeves nói với Bloomberg TV vào thứ Hai. “Cam kết của tôi đối với ổn định kinh tế, trách nhiệm tài chính và các quy tắc tài chính đó vẫn hoàn toàn hiện hữu vì chúng là nền tảng của sự ổn định.”

Trong cuộc phỏng vấn đó, Reeves tái khẳng định các cam kết tranh cử của Đảng Lao Động không tăng các mức thuế thu nhập, bảo hiểm quốc gia, thuế giá trị gia tăng và thuế doanh nghiệp. Bà cũng nói Vương quốc Anh không cần thuế tài sản độc lập mà một số nghị sĩ khác của Đảng Lao Động đang đòi hỏi. Tuy nhiên trong một cuộc phỏng vấn trên BBC, bà từ chối loại trừ khả năng mở rộng việc đóng băng ngưỡng thuế thu nhập sau năm 2028. Nếu làm như vậy thêm hai năm nữa có thể thu về 7,5 tỷ bảng, theo Quỹ Resolution.

Reeves ám chỉ trong một cuộc xuất hiện riêng trên ITV rằng các công ty cá cược sẽ phải đối mặt với thuế cao hơn. Viện Nghiên cứu Chính sách Công (IPPR) cho biết vào tháng 8 rằng nâng thuế đối với các trò chơi đánh bạc trực tuyến có mức cược cao có thể thu về 3,2 tỷ bảng, số tiền này có thể được dùng để bãi bỏ chính sách giới hạn trợ cấp trẻ em cho hai con đầu trong gia đình, đề xuất được cựu Thủ tướng Lao Động Gordon Brown ủng hộ.

Trong khi đó, Bộ trưởng Lao động và An sinh xã hội Pat McFadden cho biết chính phủ sẽ trở lại với câu hỏi cắt giảm chi phí trợ cấp sau khi các nghị sĩ phản đối đã buộc phải thay đổi kế hoạch hồi đầu năm nay. Bộ Tài chính cũng đang xem xét việc kiềm chế chi tiêu vào cuối nhiệm kỳ Quốc hội để giúp Reeves thực hiện các quy tắc tài chính, theo hai người quen thuộc với vấn đề này. Việc giảm mức tăng chi tiêu thực tế dự kiến trong chi tiêu hàng ngày năm 2029-30 từ 1% xuống 0,7% có thể thu về khoảng 5 tỷ bảng.

Vào thứ Năm, tờ FT đưa tin Reeves cũng có thể sẽ miễn cho các nhà bán lẻ khỏi việc tăng thuế doanh nghiệp sắp tới của Bloomberg Terminal.

Trái phiếu chính phủ Anh hầu như không bị ảnh hưởng bởi các tiết lộ về ngân sách rò rỉ từ Liverpool, phần nào vì Reeves và Starmer nhấn mạnh sự cần thiết của trách nhiệm tài chính. Nhưng cảnh báo ngày càng tăng về việc tăng thuế có thể tạo áp lực lên đồng bảng Anh.

Monex Europe dự báo đồng bảng sẽ giảm xuống còn 1,30 USD vào cuối năm, so với khoảng 1,35 USD hiện nay. Jane Foley, trưởng chiến lược ngoại hối tại Rabobank, nhìn nhận đồng tiền này có thể quay đầu rơi xuống 1,32 USD. “Các nhà đầu tư bảng Anh, giống như người tiêu dùng Anh, có vẻ đang chờ đợi xem liệu ngân sách tháng 11 có mang lại thêm tin xấu liên quan đến việc tăng thuế hay không,” Foley nói.

Dù cả Starmer và Reeves đều tái khẳng định cam kết tăng trưởng kinh tế, nhưng trong các bài phát biểu tại Trung tâm Triển lãm Liverpool họ hầu như không đưa ra nhiều thông tin mới về cách thức thực hiện. Một số nghị sĩ và trợ lý của họ nói với Bloomberg rằng, trong khi Starmer đã có bước tiến trong việc định hình mình đối lập với Reform về chính trị nhận dạng, thì tầm nhìn kinh tế của ông vẫn thiếu rõ nét.

Hy vọng lớn khác của Reeves trong việc xử lý lỗ hổng tài chính là OBR sẽ nâng dự báo tăng trưởng đáp ứng các chính sách của chính phủ như thỏa thuận tái thiết kinh tế với Liên minh châu Âu, thỏa thuận thương mại với Ấn Độ, thỏa thuận giảm thuế quan với Mỹ và các quy định quy hoạch nới lỏng hơn. Các quan chức Bộ Tài chính hy vọng những sáng kiến này có thể giảm bớt lỗ hổng tài chính hàng tỷ bảng.

Reeves đang xây dựng ngân sách trong bối cảnh chi phí vay mượn ở Anh ở mức cao và lo ngại của nhà đầu tư về tài chính của nước này. Tháng trước, lợi suất trái phiếu dài hạn 30 năm tăng lên mức cao nhất kể từ năm 1998.

“Đây là môi trường toàn cầu khó khăn hơn nhiều, và chúng ta phải ghi nhận điều đó,” Starmer nói. “Về quốc phòng và an ninh, chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên khác. Cũng giống như về thương mại và kinh tế.”