Không có ai tỉnh táo mà lại muốn giữ đồng USD

Giá vàng đã tăng hơn 87% kể từ tháng 1/2024 và hiện đang tiến sát ngưỡng 4,000 USD/ounce. Tuy giá tăng mạnh, Miller cho rằng vàng vẫn chưa bị định giá quá cao.

“Vàng chỉ đang phản ánh tốc độ tăng của cung tiền mà thôi.”

Sự tăng giá của vàng chính là mặt đối lập của sự mất giá của USD.

Nói cách khác, vàng đang đi theo lạm phát.

Sau giai đoạn thu hẹp trong chu kỳ tăng lãi suất, cung tiền đã mở rộng trở lại trong hơn một năm qua.

Về bản chất, đây chính là lạm phát.

Tính đến cuối tháng 8, cung tiền đã tăng hơn 1.5 nghìn tỷ USD kể từ đáy giữa năm 2023, đạt gần 22.2 nghìn tỷ USD – vượt cả đỉnh thời kỳ đại dịch.

Miller cho rằng tình trạng lạm phát tiền tệ liên tục này là điều không thể tránh khỏi, do khối nợ công khổng lồ của chính phủ.

Và không có dấu hiệu nào cho thấy chính phủ liên bang sẽ sớm giải quyết vấn đề chi tiêu quá mức của mình.

Chỉ còn một tháng nữa là hết năm tài khóa 2025, chính phủ liên bang đã chi 6.73 nghìn tỷ USD, tăng 5.9% so với cùng kỳ năm tài khóa 2024. Chính quyền Trump đã chi tiêu nhiều hơn trong năm tài khóa này so với năm trước.

Không nghi ngờ gì, dự luật chi tiêu năm 2026 sẽ còn nâng mức chi lên cao hơn nữa. Họ có thể làm chậm tốc độ tăng chi tiêu, rồi gọi đó là “cắt giảm,” và các phe phái sẽ vỗ tay tán thưởng. Nhưng thực tế, chi tiêu vẫn sẽ tăng về giá trị tuyệt đối.

Điều đó luôn xảy ra. Như Miller chỉ ra, động cơ chính trị khiến điều này là tất yếu.

“Nếu bạn đang nợ 37 nghìn tỷ USD như chính phủ Mỹ, thâm hụt ngân sách 1.9 nghìn tỷ USD – tức là chi tiêu vượt thu từ thuế ở mức đó – và lại có trong tay một ‘máy in tiền,’ bạn chắc chắn sẽ sử dụng nó. Các chính trị gia luôn đối mặt với phản ứng dữ dội khi thực thi thắt lưng buộc bụng hay tăng thuế mạnh, nên con đường dễ nhất là dần làm mất giá đồng tiền. Không chỉ Mỹ – các chính phủ trên toàn cầu đều đã học được điều này.”

Miller cho biết ông sẽ không ngạc nhiên nếu lạm phát giá cả duy trì ở mức 5% mỗi năm.

Vậy, ta có thể làm gì, khi đây không phải là vấn đề có thể giải quyết bằng lá phiếu?

“Một cách để tự bảo vệ với tư cách người tiêu dùng hay nhà đầu tư là định danh tài sản của mình bằng đồng tiền cứng – như vàng – thay vì USD, euro hay yen.”

Ngoài ra, còn nhiều yếu tố khác đang thúc đẩy quá trình phi đô la hóa, trong đó có việc Mỹ vũ khí hóa đồng USD và chính sách thương mại cứng rắn.

Sau khi Nga xâm lược Ukraine, Mỹ và các nước phương Tây đã áp đặt lệnh trừng phạt mạnh mẽ, loại Nga khỏi hệ thống tài chính SWIFT và đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga.

Phần còn lại của thế giới đều chứng kiến điều đó.

Hãy thử nghĩ xem – nếu điều gì đó khiến bạn dễ bị tổn thương, bạn sẽ làm gì?

Bạn sẽ tìm cách loại bỏ điểm yếu đó.

Vì vậy, nếu lo ngại rằng Mỹ và các đồng minh có thể cắt quyền tiếp cận USD của mình, bạn sẽ làm gì?

Giảm sự phụ thuộc vào USD.

Nói cách khác, nếu e rằng Mỹ có thể “rút tấm thảm đô la” khỏi dưới chân bạn, tại sao không chủ động rút khỏi hệ thống USD trước?

Miller nói rằng khi kết hợp tất cả các yếu tố này, không có gì khó hiểu khi giá vàng tăng vọt.

“Khi bạn kết hợp bộ ba gồm thuế quan, việc vũ khí hóa hệ thống SWIFT và các gói nới lỏng định lượng khổng lồ, chẳng ai đủ tỉnh táo lại muốn giữ dự trữ của mình – tức là phần tiền không dùng để chi tiêu – bằng USD.”

Dù không nghi ngờ rằng quá trình phi đô la hóa đang diễn ra, Miller cho rằng khó có khả năng USD sẽ mất vị thế đồng tiền dự trữ toàn cầu chỉ sau một đêm.

“Đây sẽ là một quá trình kéo dài hàng thập kỷ, và sẽ giúp duy trì mặt bằng giá vàng ở mức cao trong tương lai gần.”

Tuy nhiên, ngay cả một mức phi đô la hóa khiêm tốn cũng mang lại rủi ro.

Bởi hệ thống tài chính toàn cầu vận hành dựa trên USD, thế giới cần rất nhiều đô la, và Mỹ dựa vào nhu cầu đó để duy trì quy mô chính phủ phình to của mình. Lý do duy nhất Mỹ có thể vay, chi tiêu và duy trì thâm hụt ngân sách khổng lồ như hiện nay chính là nhờ vai trò đồng tiền dự trữ của USD. Vai trò này tạo ra nhu cầu tự nhiên với USD và các tài sản định danh bằng USD, hấp thụ lượng tiền mà Fed bơm ra và giúp đồng bạc xanh duy trì sức mạnh dù Fed thực thi các chính sách gây lạm phát.

Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu nhu cầu đó giảm? Nếu thế giới quyết định rằng họ không còn cần nhiều USD nữa thì sao?

Một quá trình phi đô la hóa toàn cầu sẽ tạo ra tình trạng dư thừa USD. Giá trị của đồng tiền Mỹ sẽ giảm sâu hơn. Trong kịch bản cực đoan, quá trình này có thể châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng tiền tệ. Hậu quả là bạn và tôi sẽ cảm nhận thông qua lạm phát giá cả tăng cao, làm xói mòn sức mua của USD. Ở kịch bản tồi tệ nhất, điều đó có thể dẫn tới siêu lạm phát.

Và một lần nữa – thế giới không cần phải hoàn toàn từ bỏ USD để gây ra tác động tiêu cực. Chỉ cần nhu cầu với đồng bạc xanh giảm nhẹ thôi cũng đủ làm rung chuyển nền kinh tế Mỹ.