Trump “ép” Ấn Độ ngừng mua dầu Nga, Anh tung đòn trừng phạt mới – Cuộc chiến năng lượng toàn cầu bùng nổ

Huyền Trần
Junior Analyst
Phương Tây đang siết chặt gọng kìm lên nguồn dầu của Nga: Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Ấn Độ sẽ ngừng nhập dầu từ Moscow, trong khi Anh mở rộng trừng phạt sang các “ông lớn” dầu khí Nga và Trung Quốc. Động thái đồng loạt này đẩy căng thẳng năng lượng toàn cầu lên cao, báo hiệu một mặt trận địa chính trị mới đang hình thành giữa Washington, London, Moscow và Bắc Kinh.

Các cường quốc phương Tây đang gia tăng sức ép lên hoạt động xuất khẩu dầu của Nga trong bối cảnh chiến sự với Ukraine leo thang, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Ấn Độ sẽ ngừng mua dầu Nga và Anh áp đặt lệnh trừng phạt lên các công ty năng lượng hàng đầu của Moscow.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy dự kiến gặp ông Trump tại Washington vào thứ Sáu để thúc đẩy hỗ trợ quân sự và năng lượng trong lúc Kyiv và Moscow liên tục tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau.
Các quan chức Ấn Độ cũng có mặt tại Washington để đàm phán, khi Mỹ đã áp thuế lên hàng hóa Ấn Độ và cho rằng việc hạn chế nhập khẩu dầu từ Nga là yếu tố then chốt để đạt được thỏa thuận thương mại.
Theo ba nguồn tin am hiểu, các nhà máy lọc dầu Ấn Độ đang chuẩn bị chuyển hướng khỏi dầu Nga, có thể bắt đầu giảm nhập khẩu từ tháng 12, dù chưa có chỉ đạo chính thức về việc ngừng mua hoàn toàn.
Ấn Độ và Trung Quốc hiện là hai khách hàng mua dầu thô Nga lớn nhất, hưởng lợi từ mức giá chiết khấu mà Moscow buộc phải áp dụng sau khi mất thị trường châu Âu kể từ khi xâm lược Ukraine năm 2022.
“Một bước tiến lớn, Trung Quốc là mục tiêu tiếp theo,” Trump nói
“Tôi không hài lòng khi Ấn Độ mua dầu, và Thủ tướng Modi đã đảm bảo với tôi hôm nay rằng họ sẽ không mua dầu từ Nga nữa,” ông Trump nói với các phóng viên hôm thứ Tư. “Đó là một bước tiến lớn. Giờ chúng tôi sẽ khiến Trung Quốc làm điều tương tự.”
Ấn Độ cho biết nước này đang đàm phán hợp tác năng lượng sâu rộng hơn với Mỹ, nhưng Bộ Ngoại giao Ấn Độ khẳng định không biết về bất kỳ cuộc điện đàm nào giữa ông Modi và ông Trump trước đó.
Giá dầu thế giới ổn định trong phiên thứ Năm khi giới giao dịch nhận định việc Ấn Độ cắt giảm nhập khẩu dầu Nga sẽ cần thời gian để thực hiện.
Theo dữ liệu thương mại, Nga hiện chiếm 36% lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ, tương đương khoảng 1.75 triệu thùng mỗi ngày. Nhập khẩu dự kiến tăng trong tháng 10 khi Nga đẩy mạnh xuất khẩu sau các vụ tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu.
Anh trừng phạt tài sản Nga và Trung Quốc
Hôm thứ Tư, Anh áp đặt lệnh trừng phạt đối với hai tập đoàn dầu mỏ hàng đầu của Nga là Lukoil và Rosneft, theo thông báo của chính phủ, đúng vào thời điểm Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves có chuyến thăm Mỹ.
Ngoài ra, Anh cũng công bố các lệnh trừng phạt nhắm vào nhà máy lọc dầu Trung Quốc Shandong Yulong Petrochemical cùng các nhà điều hành cảng Shandong Jingang Port, Shandong Baogang International và Shandong Haixin Port.
Các biện pháp mới của London cũng nhắm vào 51 tàu, trong đó có 7 tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), cùng Beihai LNG Terminal của Trung Quốc — nơi từng nhập khẩu khí đốt từ Nga — và Nayara, một nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu của Nga tại Mumbai, Ấn Độ.
Nayara, do Rosneft kiểm soát, hiện đã bị Liên minh châu Âu trừng phạt và đang tìm cách thích ứng.
Yulong Petrochemical, liên doanh giữa tập đoàn tư nhân Nanshan Group và Shandong Energy Group do chính quyền tỉnh hậu thuẫn, là nhà máy lọc dầu mới nhất của Trung Quốc với công suất xử lý 400.000 thùng mỗi ngày. Đây là một trong những khách hàng lớn nhất của dầu thô Nga, theo giới giao dịch.
Cả Nayara, Yulong Petrochemical, Rosneft và Lukoil đều không phản hồi yêu cầu bình luận.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm thứ Năm tuyên bố phản đối các lệnh trừng phạt đơn phương “không có cơ sở trong luật pháp quốc tế và không được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ủy quyền”, đồng thời gửi công hàm phản đối mạnh mẽ tới Anh.
Nga vẫn tỏ ra tự tin
Đại sứ quán Nga tại London cho biết các lệnh trừng phạt của Anh sẽ gây bất ổn thị trường và đẩy giá năng lượng tăng đối với người tiêu dùng Anh, nhưng sẽ “không ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại của Nga.”
Kể từ sau hội nghị thượng đỉnh giữa ông Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 8 — vốn không đạt được bước đột phá nào về cuộc chiến ở Ukraine — Kyiv đã đẩy mạnh tấn công bằng máy bay không người lái vào các nhà máy lọc dầu Nga, trong khi các cuộc không kích của Moscow đã gây mất điện diện rộng trên khắp Ukraine.
Phát biểu tại một hội nghị năng lượng, Tổng thống Putin cho biết sản lượng dầu của Nga trong năm nay chỉ giảm nhẹ. Phó Thủ tướng Alexander Novak cũng khẳng định hợp tác năng lượng giữa Nga và Ấn Độ “sẽ tiếp tục ổn định”.
Reuters