Theo World Bank, mỗi năm Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ lượng hàng trị giá 525 tỷ USD và sản xuất khoảng 30% tổng số hàng hóa công nghiệp của thế giới. Tuy nhiên, nước này chỉ chiếm 13% mức tiêu dùng toàn cầu tính đến năm 2023. Sự mất cân đối này vẫn tồn tại bất chấp những cam kết của các quan chức đảng trong việc tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển hướng khỏi mô hình tăng trưởng dựa vào đầu tư.

Giờ đây, phản ứng chiến lược của Bắc Kinh trước đòn tấn công từ Mỹ có thể làm gia tăng áp lực: để củng cố vai trò của mình như một người bảo vệ thương mại toàn cầu, Trung Quốc có thể hành động nhanh chóng nhằm hạ thấp rào cản thương mại với các nền kinh tế ngoài Mỹ. Điều đó sẽ gửi đi thông điệp rằng Trung Quốc không có ý định "làm ngập thế giới" bằng các mặt hàng được trợ cấp như thép, pin và tấm năng lượng mặt trời. Việc mở cửa như vậy cũng có thể thúc đẩy quan hệ thương mại sâu hơn với Liên minh châu Âu và buộc Trung Quốc phải nâng cấp hơn nữa ngành công nghiệp của mình.

Tuy nhiên, việc kiềm chế xuất khẩu – vốn chiếm khoảng 20% GDP của Trung Quốc – sẽ khiến nền kinh tế trong nước đối mặt với nhiều áp lực hơn, buộc Chủ tịch Tập Cận Bình phải tìm cách giảm thiểu thiệt hại. Trong bối cảnh xuất khẩu suy yếu do căng thẳng thương mại với Mỹ, Bắc Kinh đã chuẩn bị sẵn cho kịch bản này bằng cách nhấn mạnh nhu cầu thúc đẩy tiêu dùng nội địa trong các cuộc họp chính sách gần đây. Việc chuyển hướng từ mô hình tăng trưởng dựa vào xuất khẩu sang mô hình lấy cầu trong nước làm động lực được xem là bước đi chiến lược để giúp Trung Quốc ứng phó với môi trường thương mại toàn cầu đang ngày càng bất ổn.

Tình hình hiện tại đòi hỏi các chính sách tài khóa mạnh mẽ hơn. Các nhà phân tích của UBS dự đoán Bắc Kinh có thể cần tăng chi tiêu rộng khoảng 1.5% GDP, tức khoảng 270 tỷ USD, để đạt mức tăng trưởng kinh tế 4% trong năm 2025 – thấp hơn mục tiêu chính thức 5% của Trung Quốc. Nhưng không gian tài khóa đang bị thu hẹp. Hãng xếp hạng tín dụng Fitch đã hạ xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Trung Quốc vào tuần trước, với lý do lo ngại rằng nợ công rõ ràng của Trung Quốc có thể tăng lên 74.2% GDP vào năm 2026, cao hơn nhiều so với mức 60.9% của năm ngoái.

Trung Quốc vẫn còn những lựa chọn khác: Bắc Kinh đã cam kết theo đuổi chính sách tiền tệ “hơi nới lỏng” – lần đầu tiên trong vòng 14 năm. Nhật báo Nhân dân, cơ quan ngôn luận của nhà nước, cũng gợi ý trong một bài xã luận trang nhất hôm thứ Hai rằng ngân hàng trung ương có thể sẽ cắt giảm lãi suất để thúc đẩy cầu tiêu dùng.

Tất nhiên, việc biến những người dân có xu hướng tiết kiệm thận trọng thành những người tiêu dùng hào hứng sẽ không dễ dàng – đặc biệt trong bối cảnh thị trường bất động sản Trung Quốc vẫn đang dò đáy. Tuy nhiên, có lẽ điều đó vẫn còn dễ hơn – nếu không muốn nói là dễ hơn nhiều – so với việc Mỹ cố gắng tái thiết lại mình thành một cường quốc công nghiệp sản xuất.