Các công ty Nhật Bản cắt giảm chi tiêu, phản ánh thách thức đối với tăng trưởng kinh tế

Bộ Tài chính đưa tin vào thứ Hai cho biết chi tiêu đầu tư vốn cho hàng hóa không bao gồm phần mềm giảm 0.5% trong ba tháng đầu năm so với quý trước, sau khi tăng mạnh vào cuối năm ngoái. Các nhà sản xuất dẫn đầu đà giảm, cắt giảm chi tiêu 3% so với quý trước, trong khi các công ty ngành dịch vụ tăng nhẹ chi tiêu. So với cùng kỳ năm trước, tổng chi tiêu tăng 6.8%, yếu hơn so với kỳ vọng.

Sự sụt giảm chi tiêu diễn ra bất chấp lợi nhuận doanh nghiệp vẫn tăng mạnh. Lợi nhuận tăng 15.1% so với cùng kỳ năm trước, gần gấp đôi con số dự báo, đánh dấu quý thứ 5 liên tiếp có lãi. Doanh thu bán hàng tăng 2.3%.

Các công ty Nhật Bản cắt giảm chi tiêu kinh doanh

Dữ liệu này sẽ đóng góp vào số liệu GDP được sửa đổi trong kỳ vào ngày 10/6, chỉ vài ngày trước khi BoJ có quyết định chính sách tiếp theo. Kết quả ban đầu cho thấy GDP giảm với tốc độ hàng năm 2% sau khi đi ngang trong quý trước, với chi tiêu đầu tư vốn giảm 0.8%.

Theo nhà kinh tế Takeshi Minami của Norinchukin Research, dữ liệu sửa đổi nhiều khả năng sẽ xác nhận nền kinh tế đang suy thoái trong giai đoạn đó,

"Các con số đã giảm sau kết quả bất ngờ cao bất ngờ trong quý trước," Minami nói. "Tuy nhiên, kết quả đó không quá tệ và đúng là các công ty phải đầu tư vào nhiều lĩnh vực như chuyển đổi số và xanh, và họ đang thấy có thêm nguồn lực để làm điều đó."

Đầu tư doanh nghiệp yếu kém là điềm xấu cho cả nền kinh tế và NHTW vì nó cho thấy các công ty lo ngại về lạm phát dai dẳng và bất ổn của nền kinh tế toàn cầu.

"Các công ty thận trọng trong việc lựa chọn thời điểm đầu tư," Minami nói. "Họ nhận thấy xuất khẩu từ Nhật Bản sang các nước khác sẽ không tăng, và họ cũng thấy khó đầu tư trong nước vì nhu cầu tiêu dùng yếu."
Thái độ thận trọng này trái ngược với quyết định vào tháng 3 của nhiều công ty lớn là tăng lương cho người lao động mức cao nhất trong 3 thập kỷ trong năm tài chính này. Thỏa thuận tăng lương đạt được giữa các công ty và nhóm công đoàn lớn nhất của đất nước là một yếu tố chính dẫn đến quyết định tăng lãi suất lịch sử của NHTW trong tháng đó.

Hiện nay, các nhà hoạch định chính sách đang tìm cách xác định xem liệu có thêm nhiều công ty đã vượt qua xu hướng lâu nay là chuyển lợi nhuận sang tiết kiệm để chuẩn bị cho thời kỳ suy thoái hay không. Sau hai năm lạm phát bằng hoặc vượt mục tiêu 2% của BoJ, giới chức hy vọng một chu trình tích cực trong đó các công ty tăng lương đồng thời chuyển gánh nặng chi phí tăng lên người tiêu dùng thông qua tăng giá sẽ được bắt đầu hoạt động.

BoJ đang theo dõi tiến trình chuyển dịch này đặc biệt ở các công ty dịch vụ, nơi thường phải chịu áp lực tăng giá do lo ngại mất thị phần cho đối thủ cạnh tranh.

Có một số tín hiệu lạc quan. Nhìn chung, các công ty Nhật Bản dự kiến sẽ tăng đầu tư vốn trong năm tài chính bắt đầu từ tháng 4, mặc dù một số công ty dịch vụ nhỏ có kế hoạch ngược lại, theo khảo sát Tankan của BoJ. Kế hoạch chi tiêu đầu tư vốn thường được điều chỉnh tăng trong năm.

Trong khi đó, đồn đoán về khả năng BoJ có thể tăng lãi suất thêm một lần nữa trong những tháng tới đang ngày càng lớn khi đồng yên yếu dự kiến sẽ đẩy giá nhập khẩu lương thực, nguyên vật liệu và năng lượng tăng cao hơn.

BoJ cho biết trong báo cáo triển vọng hàng quý vào tháng 4 rằng đầu tư của doanh nghiệp dự kiến tiếp tục tăng khi các doanh nghiệp đối phó với nhu cầu liên quan đến thiếu hụt lao động, số hóa và giảm phát thải các-bon.