Đàm phán ngừng bắn tại Gaza: Những nút thắt khó gỡ

Các cuộc đàm phán do Ai Cập, Qatar và Mỹ làm trung gian dự kiến sẽ tiếp tục trong tuần này tại Cairo, sau cuộc họp kéo dài hai ngày ở Doha tuần trước nhằm thu hẹp các đề xuất do Washington đưa ra.

Tuy nhiên, theo các nguồn tin từ Israel, Palestine và các bên liên quan khác, vẫn còn những bất đồng lớn giữa Israel và Hamas. Điều này cũng được phản ánh qua các tuyên bố công khai của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Hamas.

Kết thúc chiến tranh:
Trong khi Hamas muốn một thỏa thuận đảm bảo chấm dứt hoàn toàn cuộc chiến ở Gaza, Netanyahu lại cam kết đạt được "chiến thắng toàn diện" và muốn giữ quyền tiếp tục chiến đấu ở vùng đất Palestine này cho đến khi Hamas không còn đe dọa người dân Israel.

Biên giới Gaza - Ai Cập:
Hamas muốn Israel rút quân hoàn toàn khỏi Dải Gaza, bao gồm cả Hành lang Philadelphi - một dải đất hẹp dài 14.5 km dọc biên giới phía Nam của vùng đất ven biển này với Ai Cập.

Ngược lại, Israel muốn duy trì kiểm soát Hành lang Philadelphi, nơi họ giành quyền kiểm soát từ cuối tháng 5 sau khi phá hủy hàng chục đường hầm bên dưới. Những đường hầm này được cho là đã được sử dụng để vận chuyển vũ khí bất hợp pháp vào khu vực.

Đáng chú ý, dường như có sự bất đồng trong nội bộ lãnh đạo Israel về vấn đề này. Trong khi Netanyahu khẳng định chỉ có sự hiện diện của quân đội Israel tại biên giới mới ngăn chặn được việc buôn lậu vũ khí, các quan chức quốc phòng lại cho rằng có thể giám sát biên giới từ xa và điều quân đến khi cần thiết.

Người dân trở về:
Israel muốn thực hiện kiểm tra an ninh đối với những người Palestine trở về khu vực phía Bắc Gaza - nơi có mật độ dân cư cao hơn - khi lệnh ngừng bắn bắt đầu có hiệu lực, nhằm ngăn chặn khả năng vũ khí được đưa vào khu vực. Ngược lại, Hamas đòi hỏi quyền tự do di chuyển không bị hạn chế cho những người Palestine đã buộc phải di tản về phía Nam trong thời gian xung đột và muốn trở về nhà.

Thả con tin:
Kế hoạch ngừng bắn được chia thành ba giai đoạn, với trọng tâm ban đầu là vấn đề con tin. Trong giai đoạn đầu tiên, dự kiến sẽ có 33 con tin thuộc diện ưu tiên nhân đạo được trả tự do, bất kể họ còn sống hay đã tử vong. Thủ tướng Netanyahu nhấn mạnh mong muốn giải cứu càng nhiều con tin còn sống càng tốt trong giai đoạn này. Tính đến hiện tại, tổng số con tin còn lại là 115 người, bao gồm cả nam và nữ, dân thường và quân nhân, trong đó có hai trẻ em. Đáng chú ý, chính quyền Israel đã tuyên bố ít nhất một phần ba số con tin này đã tử vong, mặc dù chưa tìm thấy thi thể.

Trong quá trình đàm phán, Israel còn đưa ra yêu cầu được quyền phủ quyết danh tính một số tù nhân Palestine sẽ được phóng thích để đổi lấy con tin.

Đổ lỗi:
Tình trạng bế tắc kéo dài nhiều tháng đã dẫn đến việc cả Hamas và Israel liên tục đổ lỗi cho nhau. Thủ tướng Netanyahu phải đối mặt với chỉ trích từ cả trong nước và quốc tế về việc đưa ra các yêu cầu mới liên quan đến biên giới Gaza - Ai Cập và quy trình kiểm tra người Palestine hồi hương. Ông bác bỏ những cáo buộc này, khẳng định rằng các yêu cầu của ông không phải là điều kiện mới mà là những vấn đề an ninh quan trọng, phù hợp với đề xuất ban đầu và chỉ nhằm làm rõ cách thức thực hiện.

Về phía Hamas, họ cáo buộc các đề xuất mới từ Washington thiên vị quá mức lập trường của Israel. Ngược lại, Netanyahu cho rằng chính sự cứng nhắc của Hamas mới là trở ngại chính cản trở việc đạt được thỏa thuận.