Fed chuẩn bị hạ lãi suất giữa áp lực lạm phát và can thiệp chính trị

Fed chuẩn bị bước vào một cuộc họp đầy căng thẳng, vừa quyết định cắt giảm lãi suất, vừa đối mặt với những tranh cãi chính trị ngày càng gia tăng.

Cuộc họp chính sách tiền tệ tuần này của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) được dự đoán sẽ là một trong những lần gây tranh cãi nhất trong nhiều năm, khi cố vấn kinh tế Nhà Trắng mới được bổ nhiệm – Stephen Miran – chính thức tham gia với tư cách Thống đốc. Đồng thời, Tổng thống Donald Trump vẫn đang tìm cách loại bỏ Thống đốc Lisa Cook bằng những cáo buộc thiếu căn cứ, tạo ra một bầu không khí hỗn loạn chẳng khác gì “rạp xiếc chính trị”, làm suy yếu hình ảnh và mục tiêu của chính quyền.

Một đợt cắt giảm lãi suất chuẩn xuống 4% - 4.25% gần như chắc chắn được công bố, dù lẽ ra quyết định này có thể đã được đưa ra sớm hơn. Tuy nhiên, chính Trump đã làm phức tạp tình hình bằng những chính sách thuế quan gây áp lực lạm phát và những đòn công kích vào tính độc lập của Fed. Liên tục kêu gọi “tiền rẻ hơn”, ông công khai chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell là hành động “quá chậm chạp”, cho rằng Fed đã cản trở sự phục hồi của thị trường nhà đất và chi tiêu hộ gia đình.

Dù vậy, sự thận trọng của Powell không phải không có cơ sở. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 2.9% trong tháng 8, mức cao nhất năm 2025. Chi phí ô tô, quần áo, thực phẩm và nhà ở đều leo thang, trong khi chiến tranh thương mại của Trump tiếp tục làm gia tăng nguy cơ lạm phát. Gánh nặng từ thuế quan cũng không được phân bổ đồng đều: người tiêu dùng Mỹ phải gánh khoảng 30% chi phí, nhà xuất khẩu chịu 10%, còn nhà nhập khẩu gần 60%, theo phân tích từ Piper Sandler. Trong bối cảnh số lượng việc làm mới đình trệ suốt mùa hè, Fed buộc phải cân nhắc lại giữa kiềm chế lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng.

Điều khiến cuộc họp thêm căng thẳng chính là sự hiện diện của Miran – một nhân vật trung thành với Trump, từng nhiều lần bày tỏ mong muốn đưa Fed vào phạm vi kiểm soát của nhánh hành pháp. Việc Thượng viện chuẩn thuận ông càng cho thấy sự suy yếu trong cam kết bảo vệ tính độc lập của Fed. Trong khi đó, nhiều tòa án liên bang đã bác bỏ nỗ lực sa thải Cook, song chính quyền vẫn thúc ép Tòa án Tối cao can thiệp.

Một Fed độc lập, cách xa những tác động chính trị, luôn được đánh giá là khả năng phản ứng hiệu quả hơn trước khủng hoảng vĩ mô và phối hợp chính sách tài khóa một cách công bằng hơn, điều này đặc biệt quan trọng với nhà đầu tư. Thị trường trái phiếu minh chứng rõ điều đó: lợi suất trái phiếu kho bạc 30 năm ở mức 3.9% giữa tháng 9/2024, khi Kamala Harris vẫn là ứng viên sáng giá của Đảng Dân chủ, dù lãi suất chuẩn Fed lúc đó cao hơn 5%. Hiện tại, lợi suất quanh mức 4%. Thực tế cho thấy mong muốn “giữ chi phí vay rẻ” của Trump lại đang bị chính các chính sách của ông phá vỡ.