Giá khí đốt châu Âu tăng vọt do rủi ro địa chính trị ở Trung Đông
Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Giá khí đốt tự nhiên tại châu Âu đã tăng mạnh sau khi Israel tiến hành hàng loạt cuộc không kích nhằm vào Iran, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh lan rộng tại khu vực then chốt trong nguồn cung năng lượng toàn cầu.
Hợp đồng khí đốt châu Âu đã tăng tới 5.7% vào ngày thứ Sáu – mức tăng mạnh nhất trong hơn năm tuần qua. Giá khí đốt tăng cùng chiều với các thị trường năng lượng khác, trong đó giá dầu cũng tăng vọt.
Israel đã không kích các cơ sở hạt nhân và địa điểm tên lửa đạn đạo của Iran vào sáng thứ Sáu, với các vụ nổ được nghe thấy tại Tehran và nhiều thành phố khác. Đây là một bước leo thang lớn trong căng thẳng giữa hai quốc gia nay, Iran tuyên bố Israel sẽ phải “trả một cái giá rất đắt”.
Một mối lo ngại lớn là xung đột có thể làm gián đoạn việc vận chuyển qua eo biển Hormuz – tuyến đường biển quan trọng đối với khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) và dầu mỏ. Mặc dù Tehran thường xuyên đe dọa đóng eo biển này trong các thời điểm căng thẳng địa chính trị, nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện. Việc giao LNG hiện tại dường như chưa bị ảnh hưởng, nhưng có thể bị trì hoãn nếu tàu thuyền bắt đầu tránh đi qua khu vực này.
“Rủi ro đối với thị trường năng lượng nằm ở khả năng xung đột lan rộng trong khu vực, ảnh hưởng đến các nhà cung cấp dầu và khí đốt lớn,” bà Florence Schmit – chuyên gia chiến lược năng lượng tại Rabobank – cho biết. Theo bà, Qatar, Oman và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất vận hành tổng cộng khoảng 98 triệu tấn công suất xuất khẩu LNG – chiếm 18% nguồn cung toàn cầu.
Nhu cầu khí đốt hóa lỏng của châu Âu đã tăng kể từ khi khu vực này mất phần lớn nguồn cung khí đốt qua đường ống từ Nga. Lượng cung ổn định sẽ rất quan trọng trong vài tháng tới khi châu Âu cần bổ sung lại các kho dự trữ trước mùa đông.
Qatar nằm trong top ba nhà cung cấp LNG hàng đầu thế giới, và bất kỳ gián đoạn nào với hoạt động xuất khẩu của nước này có thể khiến giá khí đốt vượt mức €100/mWh trong kịch bản xấu nhất, theo bà Schmit. Dù châu Âu chủ yếu nhập LNG từ Mỹ, mất đi dù chỉ một phần nhỏ nguồn cung cũng đủ để đẩy giá tăng lên mạnh mẽ.
Các nhà giao dịch cũng đang theo dõi chặt chẽ tình hình tại Na Uy – nhà cung cấp khí đốt qua đường ống lớn nhất của châu Âu. Một nhà máy chế biến lớn ở đây hiện đang gặp sự cố ngoài kế hoạch, làm giảm dòng chảy vốn đã bị hạn chế bởi các hoạt động bảo trì theo mùa.
Các hợp đồng tương lai điện tại châu Âu cũng tăng, với hợp đồng điện Đức giao năm tới tăng vọt lên mức cao nhất kể từ tháng 2, theo dữ liệu từ sàn EEX.
