Thủ tướng Nhật Bản Takaichi từ chối yêu cầu của Trung Quốc về việc rút lại phát ngôn liên quan đến Đài Loan
Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã bác bỏ yêu cầu từ Trung Quốc về việc rút lại các bình luận gần đây của bà về Đài Loan, khẳng định không có sự thay đổi trong lập trường của Tokyo về cách ứng phó với một cuộc khủng hoảng an ninh khu vực lớn.
Takaichi gần đây đã trở thành lãnh đạo Nhật Bản đương nhiệm đầu tiên trong nhiều thập kỷ công khai liên kết một cuộc khủng hoảng ở Eo biển Đài Loan với khả năng triển khai quân đội Nhật Bản, điều này đã gây ra phản ứng gay gắt và sự trả đũa kinh tế từ Bắc Kinh.
Kể từ đó, bà đã giới hạn mình ở lập trường mơ hồ hơn mà các thủ tướng Nhật Bản gần đây thường lặp lại, và trong các phát biểu với báo chí vào thứ Sáu trước khi khởi hành đến cuộc họp G-20 tại Nam Phi, bà đã tái khẳng định lập trường đó.
Khi được hỏi liệu bà có dự định rút lại bình luận khiến Bắc Kinh tức giận hay không, bà nói: “Về một tình huống đe dọa đến sự tồn tại của Nhật Bản, chính phủ sẽ đưa ra phán quyết toàn diện dựa trên tất cả thông tin có sẵn, xem xét các hoàn cảnh cụ thể của từng tình huống thực tế khi nó xảy ra.”
“Bản thân tôi đã nhiều lần tuyên bố lập trường này trong các phản hồi của mình. Lập trường của chính phủ vẫn nhất quán,” bà nói thêm.
Tranh chấp với Trung Quốc đã trở thành thách thức ngoại giao lớn đầu tiên của Takaichi kể từ khi bà trở thành lãnh đạo quốc gia vào tháng trước. Trong khi các quan chức Trung Quốc, truyền thông nhà nước và các nhà ngoại giao đã nỗ lực mạnh mẽ để gây áp lực buộc bà phải rút lại các phát biểu, Takaichi và các quan chức cấp cao của bà đã tìm cách giảm căng thẳng và vượt qua vấn đề này.
Trong các phát biểu của mình vào thứ Sáu, Takaichi nói rằng bà muốn tiếp tục cố gắng cải thiện quan hệ sau khi gặp lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh APEC ở Hàn Quốc vào tháng trước.
“Chủ tịch Tập và tôi đã xác nhận hướng đi rộng lớn trong việc thúc đẩy toàn diện mối quan hệ chiến lược và cùng có lợi, đồng thời xây dựng một mối quan hệ mang tính xây dựng và ổn định. Lập trường này không hề thay đổi,” Takaichi nói.
Trung Quốc dự kiến sẽ được đại diện tại G-20 bởi Thủ tướng Lý Cường, nhưng hiện tại không có kế hoạch nào để ông gặp Takaichi.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning nói với các phóng viên vào thứ Tư rằng nếu Tokyo từ chối rút lại các phát biểu của Takaichi về Đài Loan khiến Bắc Kinh tức giận, Trung Quốc sẽ thực hiện “các biện pháp đối phó nghiêm trọng.”
Trung Quốc đã phản ứng bằng một loạt các biện pháp kinh tế và đe dọa trả đũa thêm. Nước này đã yêu cầu khách du lịch không đến Nhật Bản, đình chỉ các động thái nối lại nhập khẩu hải sản Nhật Bản và tạm dừng phê duyệt các bộ phim Nhật Bản mới. Cho đến nay, Trung Quốc chưa đe dọa gián đoạn nguồn cung đất hiếm cho Nhật Bản.
Tranh chấp được kích hoạt sau khi Takaichi nói rằng nếu lực lượng quân sự được sử dụng trong một cuộc khủng hoảng Đài Loan, điều đó có thể được coi là một “tình huống đe dọa sự tồn tại” đối với Nhật Bản. Phân loại này sẽ cung cấp cơ sở pháp lý để Nhật Bản triển khai quân đội nhằm giúp bảo vệ các quốc gia thân thiện.
Một cuộc họp giữa các nhà ngoại giao Nhật Bản và Trung Quốc vào đầu tuần này dường như không làm dịu được căng thẳng, với phía Trung Quốc bày tỏ không hài lòng với kết quả của các cuộc đàm phán.
Bloomberg
