Zelenskiy: Sự tồn vong của Ukraine đang phụ thuộc vào các đồng minh
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy kêu gọi các đồng minh Liên minh châu Âu vượt qua sự chia rẽ trong việc sử dụng tài sản Nga bị đóng băng, cho rằng nguồn tài trợ mới là yếu tố sống còn với quốc gia này.
“Tôi hy vọng, Chúa phù hộ, chúng ta sẽ có được quyết định này,” Zelenskiy nói với Bloomberg Television trong một cuộc phỏng vấn vào cuối ngày thứ Tư tại Kyiv. Nếu không, “Chúng ta sẽ phải tìm một phương án thay thế, đó là câu hỏi về sự tồn tại của chúng ta. Đó là lý do tại sao chúng ta rất cần điều này. Và tôi tin tưởng vào các đối tác.”
EU đã hoãn quyết định đến tháng 12 về việc sử dụng tài sản nhà nước Nga để cung cấp 140 tỷ euro (162 tỷ USD) khoản vay cho Ukraine, quốc gia cần nguồn vốn mới vào đầu năm tới.
Trong khi đó, Nga đang tiến dần trên chiến trường và tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine nhằm làm suy yếu nền kinh tế trong những tháng mùa đông đang đến gần.
Xung đột Nga-Ukraine đã kéo dài sang năm thứ tư khi chính phủ Zelenskiy phải đối mặt với nền kinh tế bị tàn phá và lực lượng chiến đấu kiệt quệ trong cuộc xung đột nghiêm trọng nhất châu Âu kể từ Thế chiến II. Cũng đã có sự thay đổi trong sự ủng hộ không điều kiện của phương Tây dành cho Kyiv kể từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng.
Trong bối cảnh nguồn tài trợ từ Mỹ bị tạm dừng, các chính phủ châu Âu đã cam kết tăng cường hỗ trợ để ngăn chặn mối đe dọa mới từ Kremlin.
Khối này tháng trước đã không thể vượt qua sự phản đối từ Bỉ, nước nắm giữ phần lớn khoản tài sản Nga và muốn có sự đảm bảo lớn hơn rằng họ sẽ không chịu trách nhiệm pháp lý tiềm tàng. Thủ tướng Slovakia Robert Fico cũng cho biết vào thứ Bảy rằng ông sẽ không ủng hộ bất kỳ kế hoạch nào tịch thu tài sản của Kremlin “nếu các khoản tiền đó được dùng cho chi phí quân sự ở Ukraine.”
Ủy viên Kinh tế EU Valdis Dombrovskis cảnh báo tuần trước rằng EU phải đưa ra cam kết tài chính “đáng tin cậy” cho Ukraine để mở khóa sự hỗ trợ mới của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho Kyiv. IMF đã khởi động đàm phán với Ukraine về một gói viện trợ có thể lên tới 8 tỷ USD.
“Nga phải trả giá cho cuộc chiến này” — và tiền từ tài sản đóng băng sẽ giúp Ukraine mua thêm hệ thống phòng không từ Mỹ và châu Âu cũng như tài trợ cho sản xuất drone để tấn công mục tiêu Nga, Zelenskiy nói.
“Chúng tôi không có tiền bổ sung và đây là con đường — và điều này là công bằng,” nhà lãnh đạo Ukraine nói.
Ông gợi ý Trump có thể gửi “một tín hiệu tốt” để các nhà lãnh đạo châu Âu hành động bằng cách sử dụng hàng tỷ tài sản Nga bị đóng băng ở Mỹ.
Trump có “hơn năm tỷ tài sản, có thể ông ấy sẽ quyết định chi tiêu số tiền này — điều đó sẽ giúp ích,” Zelenskiy nói. Những hành động trước đây của Mỹ như các lệnh trừng phạt năng lượng đã thúc đẩy “các đối tác châu Âu cũng thực hiện các quyết định mạnh mẽ,” ông nói.
Ông tiết lộ Ukraine đã bắt đầu sản xuất drone đánh chặn cùng với Mỹ. “Sản xuất Mỹ-Ukraine, đồng sản xuất,” ông nói. “Tôi hy vọng trong tương lai chúng ta sẽ có nhiều hơn.”
Zelenskiy nói Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiến hành chiến dịch đe dọa có chủ ý nhằm vào châu Âu với các cuộc xâm nhập gần đây của drone và máy bay chiến đấu vào không phận NATO. Việc này đã thành công trong việc làm các nhà lãnh đạo trở nên do dự hơn khi gửi hệ thống phòng không cho Ukraine, ông nói.
Ông thừa nhận Ukraine đang đối mặt với tình hình “rất khó khăn” tại thành phố Pokrovsk ở khu vực đông Donetsk, nơi lực lượng Nga đang cố gắng kiểm soát sau nhiều tháng giao tranh ác liệt. Zelenskiy nhấn mạnh rằng bất kỳ quyết định rút quân nào là việc của các chỉ huy quân sự trên tiền tuyến.
“Không ai ép buộc họ hy sinh cho đống đổ nát,” ông nói. “Tôi sẽ ủng hộ binh sĩ của chúng ta, đặc biệt là các chỉ huy ở đó, về cách họ kiểm soát tình hình. Hoặc nếu quá tốn kém đối với chúng ta — điều quan trọng nhất là binh sĩ của chúng ta.”
Nga đang tìm kiếm chiến thắng tại Pokrovsk để thuyết phục Trump rằng Ukraine nên rút khỏi toàn bộ miền đông Donbas, bao gồm các khu vực Donetsk và Luhansk, nhằm kết thúc chiến tranh, theo Zelenskiy.
“Chúng ta không thể rời miền đông Ukraine. Không ai sẽ hiểu điều đó, người dân sẽ không hiểu,” ông nói. “Và điều quan trọng nhất là không ai đảm bảo được rằng nếu họ chiếm một thành phố này hay thành phố kia, họ sẽ không tiến xa hơn. Không có yếu tố răn đe.”
Ông khẳng định lực lượng Nga “không có sức mạnh nhiều như vậy” và đang nhắm vào hệ thống năng lượng của Ukraine như một phần trong nỗ lực buộc Ukraine đầu hàng trước mùa xuân.
“Họ biết rằng ngay khi yếu tố năng lượng biến mất, họ không có yếu tố mạnh mẽ khác,” tổng thống nói.
Đàm phán ngoại giao để đạt được lệnh ngừng bắn đã bị đình trệ kể từ khi Trump tổ chức các cuộc gặp thượng đỉnh với Putin ở Alaska vào tháng Tám. Ông đã từ bỏ kế hoạch thượng đỉnh thứ hai với Putin, lần này là tại Budapest, sau khi Mỹ kết luận Nga không sẵn sàng lùi bước khỏi các yêu cầu cực đoan trong đàm phán hòa bình.
Ukraine vẫn “mở cửa đàm phán với người Nga” để đạt được lệnh ngừng bắn mà Trump muốn.
“Nếu họ thực sự muốn kết thúc chiến tranh hoặc sẵn sàng kết thúc chiến tranh thì cần chuyển sang con đường ngoại giao. Và một lần nữa, đó là lý do tôi nói với Tổng thống Trump rằng tôi sẵn sàng,” Zelenskiy nói.
“Họ không tôn trọng luật pháp, nhưng họ rất tôn trọng Hoa Kỳ - họ tôn trọng Tổng thống Trump,” Zelenskiy nói về Nga. “Tôi thật sự nghĩ rằng Tổng thống Trump có thể thúc đẩy Putin đi vào đàm phán. Và đó là lý do điều này rất quan trọng.”
Bloomberg