Cục thống kê lao động (BLS) bị cáo buộc thao túng dữ liệu việc làm trong thời gian dài

Diệu Linh
Junior Editor
Tổng thống Donald Trump mới đây đã gây chú ý khi sa thải ủy viên Cục Thống kê Lao động Erika McEntarfer sau báo cáo việc làm tháng 7 đáng thất vọng, gọi đây là hành vi gian lận dữ liệu. “Tôi đã nói từ lâu rằng các con số này bị thao túng,” ông Trump phát biểu. “Việc điều chỉnh giảm mạnh so với số liệu ban đầu đã trở thành điều quá quen thuộc trong nhiều năm qua.”

Báo cáo tháng 7
Theo số liệu từ BLS, nền kinh tế Mỹ chỉ tạo thêm 73,000 việc làm trong tháng 7, thấp hơn đáng kể so với dự báo 110,000. Tỷ lệ thất nghiệp vì thế tăng nhẹ lên 4.2%.
Đây đã là một kết quả yếu, nhưng điều thực sự gây chấn động là các điều chỉnh giảm đối với số liệu của hai tháng trước.
Cụ thể, số lượng việc làm được cho là đã tạo ra trong tháng 5 bị điều chỉnh từ 144,000 xuống chỉ còn 19,000. Trong tháng 6, con số được điều chỉnh từ 147,000 xuống 14,000.
Tổng cộng, BLS đã “xóa sổ” 258,000 việc làm chỉ bằng vài cú nhấp chuột.
Phản ứng của Trump
Tổng thống Trump cho rằng các con số này bị “THAO TÚNG” để khiến ông và Đảng Cộng hòa “trông thật tệ”. Ông đã sa thải McEntarfer – một người được Tổng thống Biden bổ nhiệm – và tuyên bố sẽ thay thế bằng “những người mà chúng ta có thể tin tưởng”.
Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett lên tiếng bảo vệ Trump, cho rằng các điều chỉnh này là “bằng chứng rõ ràng”, đồng thời nói thêm: “Có rất nhiều mô hình khác nhau có thể khiến người ta nghi ngờ.”
“Khi bạn thấy những điều này, làm sao có thể tin được vào các con số nữa?” – Trump đùa với các phóng viên khi rời Nhà Trắng vào thứ Sáu.
Lịch sử điều chỉnh số liệu
Dù không rõ McEntarfer có thực sự thao túng dữ liệu để gây bất lợi cho Trump hay không, nhưng có nhiều bằng chứng cho thấy các số liệu việc làm đã bị điều chỉnh có hệ thống trong nhiều năm.
BLS vốn có lịch sử dài đưa ra những con số tích cực ban đầu, sau đó âm thầm điều chỉnh giảm mà không ai chú ý.
Năm 2023, dữ liệu việc làm đã bị điều chỉnh giảm trong 10 trên 12 tháng.
Nhìn lại, rõ ràng việc điều chỉnh là một phần của quy trình. Tuy nhiên, điều gây chú ý là phần lớn các điều chỉnh đều theo hướng giảm. Kể từ năm 2003, dữ liệu cuối cùng của BLS bị điều chỉnh giảm gấp đôi số lần điều chỉnh tăng – 14 lần so với 7 lần.
Cảm giác như cơ quan này đang cố gắng khiến chính phủ trông tích cực hơn.
Với bối cảnh như vậy, người ta có quyền đặt câu hỏi: tại sao lại tin tưởng tuyệt đối vào những con số này?
Điều chỉnh là cần thiết, nhưng tại sao luôn giảm?
Có thể lập luận rằng tính toán dữ liệu việc làm là quá trình phức tạp và việc điều chỉnh là cần thiết. Quan điểm đó có lý.
Nhưng khi các sai lệch hầu như luôn có lợi cho chính phủ, người ta có quyền nghi ngờ...
Nếu thực sự chỉ là sai sót kỹ thuật, đôi khi cũng nên có điều chỉnh theo hướng tăng, đúng không?
Giống như việc tung đồng xu mà ra mặt sấp 10 trong 12 lần — bạn sẽ bắt đầu đặt câu hỏi liệu có điều gì bất thường đang diễn ra.
Không chỉ số liệu việc làm
Số liệu việc làm không phải là dữ liệu duy nhất đáng ngờ. Trong nhiều năm qua, tôi đã lập luận rằng chỉ số CPI đã đánh giá quá thấp lạm phát một cách có hệ thống.
Chúng ta biết điều này không phải ngẫu nhiên, vì chính phủ đã thay đổi công thức tính CPI vào những năm 1990 để hạ thấp mức tăng giá thực tế. Nếu áp dụng công thức của những năm 1970, chỉ số CPI hiện tại sẽ gần gấp đôi con số chính thức — khoảng 6%. Nếu sử dụng một phương pháp trung thực hơn, có thể con số còn cao hơn thế.
Thị trường không để ý đến các điều chỉnh
Một trong những vấn đề lớn nhất với dữ liệu bị thao túng là rất ít người quan tâm đến các điều chỉnh – ngoại trừ khi chúng quá lớn để bị bỏ qua, như trong tháng này.
Thị trường thường chỉ phản ứng với con số ban đầu. Bạn sẽ không bao giờ thấy thị trường chứng khoán tăng điểm vì BLS âm thầm xóa vài trăm nghìn việc làm chỉ bằng thao tác máy tính. Những điều chỉnh này thường diễn ra trong im lặng, bị chôn vùi ở các góc khuất của báo cáo.
Điều đó tạo ra ảo giác rằng thị trường lao động đang mạnh hơn thực tế.
Vậy tại sao vẫn tin vào những con số đó?
Một lần nữa, điều quan trọng là phải nhìn ra mô hình.
Tháng này, chính phủ công bố tin tích cực. Thị trường hân hoan. Mọi người ăn mừng.
Tháng sau, chính phủ âm thầm điều chỉnh và cho biết tin tốt thực ra là tin xấu.
Không ai để ý.
Có lẽ chúng ta nên để ý – đặc biệt là đến các điều chỉnh. Và điều này đúng, bất kể ai đang lãnh đạo BLS.
Sự thật là: nền kinh tế không hề lạc quan như những tiêu đề báo chí đưa ra.
fxstreet