Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ đang muốn "giấu diếm" điều gì về lạm phát tại Mỹ?

Đảng Cộng hòa muốn mọi thứ trông tồi tệ và khơi dậy mong muốn chống lại đảng Dân chủ đang cầm quyền.

Đảng Dân chủ muốn mọi người quên đi những khó khăn do giá thực phẩm và nhà ở tăng cao gây ra dưới thời họ, đồng thời đặt cú sốc về giá cả trong bối cảnh tiền lương tăng hoặc đổ lỗi cho lợi nhuận của các công ty.

Khi hai đảng trình bày quan điểm và đề cử ứng cử viên cho cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 5/11, có một số điều mà đảng Cộng hòa không muốn đề cập đến và một số điều mà đảng Dân chủ muốn mọi người bỏ qua trong đại hội của họ. Cụ thể như sau:

Lạm phát là dữ liệu của ngày hôm qua
Cục Dự trữ Liên bang vẫn chưa lên tiếng, nhưng đợt tăng giá bắt đầu từ giữa năm 2021 đã lắng xuống phần nào, lạm phát đang tiến gần đến mục tiêu 2% và có nhiều yếu tố có khả năng kéo lạm phát xuống mức thấp hơn trong thời gian tới.

Giá ngũ cốc
Tại phiên điều trần ngày 9/7 với Chủ tịch Fed Jerome Powell, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Steve Daines đã đọc danh sách các khiếu nại về lạm phát, bao gồm cả việc giá ngũ cốc đã tăng hơn 25% dưới thời Biden.

Điều đó đúng.

Tuy nhiên, ông có thể nói rằng giá cả không hề tăng trong năm qua. Giá thực phẩm nói chung cũng đi theo xu hướng tương tự, với mức tăng đáng kể khoảng 20% ​​từ năm 2021 đến năm 2023 và gần như không thay đổi kể từ đó. Cũng như nhiều dữ liệu kinh tế khác, điều quan trọng là thời điểm bắt đầu đo lường, cách quyết định đâu là xu hướng và đâu là ngoại lệ.

Mua ô tô cũ
Giá xe đã qua sử dụng giảm khoảng 16% kể từ tháng 2/2022 và giá xe mới cũng đang giảm dần.

Sau khi các vấn đề về chip máy tính và chuỗi cung ứng khiến giá hàng hóa tăng vọt từ giữa năm 2020 - lệnh phong tỏa do COVID dẫn đến chi tiêu vượt mức cho các mặt hàng hữu hình do các dịch vụ như ăn uống bên ngoài và đi lại không khả dụng - giá hàng hóa hiện đang diễn biến giống như trước đại dịch, duy trì ở mức tương đối ổn định hoặc thậm chí giảm một chút.

Mọi người vẫn vượt qua được
Khi được hỏi tại sao mọi người lại có vẻ chán nản với nền kinh tế, ông Powell thường nói rằng ngay cả khi việc giá cả tăng vọt rất khó để chấp nhận, mọi người vẫn chi tiền cho các chuyến đi, buổi hòa nhạc và nhà hàng theo cách không phù hợp với những hộ gia đình đang gặp khó khăn.

Dữ liệu từ khảo sát tình hình hộ gia đình của Cục Thống kê Dân số Mỹ cho biết ngày càng có nhiều hộ gia đình nhận thấy "khá" hoặc "rất" khó để chi trả các khoản chi phí vào thời điểm lạm phát đạt đỉnh trong năm 2021. Nhưng kể từ đó, con số trung bình trên toàn quốc đã giảm xuống dưới mức trước khi lạm phát tăng đột biến.

Trong cuộc khảo sát kinh tế hộ gia đình năm 2023 của Fed, tỷ lệ người dân nói rằng họ đang "ít nhất là ổn" đạt trên 70%, thấp hơn mức đỉnh 78% vào năm 2021, nhưng gần bằng mức trước đại dịch. Ngược lại, 22% đánh giá nền kinh tế quốc gia là "tốt" hoặc "xuất sắc", sự chia rẽ giữa nhận thức về điều kiện cá nhân và quốc gia đã khiến nhiều chuyên gia kinh tế bối rối.

Đảng Dân chủ cần thận trọng
Nếu đảng Cộng hòa không thừa nhận bất kỳ sự cải thiện nào về lạm phát, đảng Dân chủ sẽ cố gắng giảm thiểu tác động của hai năm giá cả tăng vọt đối với người dân và thời gian cần thiết để những điều này "phai mờ".

Mặc dù giá cả của từng loại hàng hóa hoặc dịch vụ có thể giảm, nhưng mức giá - khái niệm chung hơn mà các chuyên gia kinh tế nghĩ đến khi họ nói về lạm phát - hiếm khi giảm. Một khi mức giá tăng vọt, giống như vừa trải qua, mức sống sẽ đắt đỏ hơn. Một tách cà phê thâm chí sẽ không bao giờ có giá là 2 USD nữa.

Tiền lương thực tế
Một điểm mà đảng Dân chủ thường nhấn mạnh là giá cả tăng nên được xem xét cùng với việc mức lương tăng nhanh chóng, đặc biệt là đối với những công việc lương thấp vốn khó tuyển dụng sau đại dịch.

Nhưng sức mua của tiền lương đã bị ảnh hưởng, ngay cả khi tác động kéo dài của một số chương trình chuyển tiếp trong thời kỳ đại dịch đã che giấu điều đó.

Vào thời điểm lạm phát đạt đỉnh trong mùa hè năm 2022, giá cả đã tăng 12% kể từ tháng 1/2021 trong khi tiền lương trung bình theo giờ tăng khoảng 8%.

Khoảng cách đã thu hẹp kể từ đó và đối với công nhân làm việc trên dây chuyền sản xuất hoặc làm các công việc không phải quản lý, sức mua cũng gần bằng trước đây.

Nhưng điều đó cũng tương đương với việc dậm chân tại chỗ nhiều năm, và nhìn chung mức tăng lương theo giờ vẫn trì trệ.

Tỷ lệ thất nghiệp của người da đen thấp; Khoảng cách giàu nghèo lớn
Chính quyền Biden chỉ ra rằng thị trường lao động thắt chặt sau đại dịch đã giúp thu hẹp khoảng cách thất nghiệp giữa người lao động da đen và da trắng, đồng thời tăng thu nhập cho các gia đình da đen.

Nhưng một nghiên cứu của Cục Dự trữ Liên bang New York xem xét không chỉ thu nhập mà còn cả tài sản của hộ gia đình và điều chỉnh theo lạm phát, cho thấy một trong những nhóm cử tri cốt cán của Đảng Dân chủ trên thực tế đã ghi nhận giá trị tài sản ròng sụt giảm.

Tài sản của hộ gia đình người da đen, sau khi điều chỉnh theo lạm phát, thực tế đã thấp hơn vào quý 3 năm 2023 so với đầu năm 2019.

Vấn đề nhà ở là một cú sốc
Câu chuyện về việc Hoa Kỳ rơi vào tình trạng thiếu nhà ở bắt đầu từ ít nhất là cuộc khủng hoảng nhà đất năm 2006-2007. Thêm vào đó là việc thắt chặt luật phân vùng ở nhiều tiểu bang và thành phố, người dân chuyển nhà trong những ngày làm việc tại nhà do đại dịch, tác động của lãi suất thế chấp cao, thậm chí có thể di cư đến một số nơi khác, và kết quả là giá thuê nhà và giá cả tăng vọt có thể đã trở thành vấn đề chính trị quan trọng dưới thời của đảng Dân chủ. Thực tế là lạm phát do giá nhà ở đã có dấu hiệu chững lại nhưng có thể không đủ để xoa dịu cử tri khi ngày bầu cử đến gần.