GDP 'Cốt lõi' là tín hiệu giữa những nhiễu động

GDP 'Cốt lõi' là tín hiệu giữa những nhiễu động

Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

16:15 29/04/2025

Để chống chọi lại các chính sách đầy biến động, chúng ta cần tận dụng những chỉ báo đáng tin cậy để nhìn rõ cục diện

Cuộc chiến thương mại Mỹ đang tạo ra sự hỗn loạn đáng kể trong nền kinh tế toàn cầu,  tạo ra nhiều hỗn loạn hơn trong các số liệu thống kê được sử dụng để theo dõi nền kinh tế toàn cầu. Khi đọc dữ liệu kinh tế, việc tách tín hiệu khỏi nhiễu là rất quan trọng. Điều này thậm chí còn quan trọng hơn hiện nay khi tác động của việc thay đổi thuế quan có hiệu lực.

Tuần này, số liệu thống kê GDP của Mỹ sẽ được công bố và tiêu đề có khả năng sẽ rất yếu. Tôi hay bỏ qua số liệu này và bạn cũng nên như tôi, và thay vào đó tập trung vào cái có thể gọi là GDP “cốt lõi” — những số liệu phản ánh chi tiêu của người tiêu dùng và đầu tư tư nhân.

Các nhà kinh tế và những người tham gia thị trường đã biết tập trung vào lạm phát cốt lõi, loại bỏ các mặt hàng thực phẩm và năng lượng dễ biến động. Họ làm điều này không phải vì họ không quan tâm đến gánh nặng giá cả thực phẩm và năng lượng đối với các gia đình, mà vì, về mặt thống kê, lạm phát cốt lõi là một yếu tố dự báo tốt hơn nhiều về lạm phát tổng thể trong tương lai so với chính con số lạm phát tổng thể. Nói cách khác, lạm phát cốt lõi là tín hiệu. Khi nó cao, lạm phát có xu hướng cao trong tương lai. Thay đổi giá thực phẩm và năng lượng là nhiễu có xu hướng tự đảo ngược.

Tuy nhiên, khi GDP được công bố, con số tiêu đề luôn thu hút phần lớn sự chú ý. Ví dụ, trong nửa đầu năm 2022, đã có nhiều cuộc tranh luận về việc liệu Mỹ có đang trong thời kỳ suy thoái hay không sau khi tăng trưởng GDP được báo cáo là đã giảm trong hai quý liên tiếp — giảm với tốc độ hàng năm là 1.3% (một trong những quý âm đó đã được điều chỉnh lại trong bản cập nhật năm 2024).

Tôi đã không lo lắng vào thời điểm đó vì tôi đang tập trung vào một số liệu thống kê đã tăng trong cả hai quý, trung bình với tốc độ hàng năm là 1.5% trong bản công bố dữ liệu ban đầu. Số liệu thống kê được đề cập có một cái tên phức tạp — “doanh số cuối cùng cho người mua tư nhân trong nước” (có lẽ đó là lý do tại sao con số này không được chú ý). Cục Phân tích Kinh tế, nơi tạo ra dữ liệu GDP của Mỹ, đã thêm nó như một dòng ghi nhớ vào các bản phát hành GDP chính thức của họ sau khi tôi bắt đầu nhấn mạnh tầm quan trọng của nó dựa trên nghiên cứu mà tôi khởi xướng khi còn là chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng dưới thời chính quyền Obama.

“Doanh số cuối cùng cho người mua tư nhân trong nước” đơn giản là sự tăng trưởng của tiêu dùng cá nhân và đầu tư cố định, bao gồm đầu tư kinh doanh và nhà ở. Chúng có xu hướng quán tính, với các chỉ số ổn định theo thời gian, giống như Chỉ số Giá tiêu dùng (CPI) cốt lõi. Những gì số liệu này loại trừ: xuất khẩu ròng, hàng tồn kho và chi tiêu của chính phủ.

Điều này rất quan trọng hiện nay vì cuộc chiến thương mại đang có tác động nhất thời rất lớn, đặc biệt là đối với xuất khẩu ròng và hàng tồn kho, cả trên thực tế và trong sự khó khăn khi đo lường các biến động bất thường. GDP của Trung Quốc trong quý đầu tiên đã được thúc đẩy bởi sự gia tăng xuất khẩu để đón đầu thuế quan, nhưng đà tăng này chắc chắn là nhất thời, khi tăng trưởng chậm hơn đáng kể đang ở phía trước. Ngược lại, việc chuyển từ hàng hóa sản xuất trong nước sang nhập khẩu có thể làm giảm tăng trưởng GDP của Mỹ trong quý đầu tiên theo cách phản ánh sự thay đổi nhiều hơn là các yếu tố cơ bản tiềm ẩn - nghĩa là tín hiệu suy thoái "giả".

Các ước tính hiện tại cho tăng trưởng quý đầu tiên của Mỹ cho thấy tăng trưởng yếu và thậm chí có thể âm. Hiện tại, dự báo của S&P Global dự đoán rằng nền kinh tế đã giảm với tốc độ hàng năm là 0.2%. Nhưng ước tính S&P Global cho tăng trưởng GDP cốt lõi lại là 2.4%, một chỉ báo đáng tin cậy hơn về sức mạnh của nền kinh tế trong phần đầu năm nay, mặc dù thuế quan có thể dẫn đến sự suy yếu đáng kể trong tương lai.

Các ngân hàng trung ương hiện đang buộc phải đưa ra những lựa chọn khó khăn về việc nên lo ngại hơn về lạm phát hay thất nghiệp. Sẽ thật tốt nếu họ có thể đưa ra những lựa chọn này bằng cách dự báo tương lai, nhưng điều đó về cơ bản là không thể do sự bất ổn chính sách. Do đó, họ phải dựa vào dữ liệu quá khứ nhiều hơn bao giờ hết. Khi làm như vậy, tất cả chúng ta sẽ có cái nhìn rõ hơn bằng cách tập trung vào bức tranh kinh tế cơ bản. Nhìn vào GDP cốt lõi là một cách tuyệt vời để bắt đầu.

FT

Broker listing

Cùng chuyên mục

“Thuế quan sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại!” - Ảo ảnh của "kinh tế MAGA"

“Thuế quan sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại!” - Ảo ảnh của "kinh tế MAGA"

Các tiêu đề nghe rất hấp dẫn với cả người lo ngại thâm hụt ngân sách lẫn những người ủng hộ nhiệt thành: “Thuế quan sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại!” Trump hình dung mình đang bước đi trên thảm cỏ Nhà Trắng giữa đêm khuya, phấn khích nói về một cuộc cách mạng tài chính dựa trên thuế nhập khẩu. Và thật sự, các con số gây ấn tượng mạnh về mặt hình ảnh.
Thuế quan, đuôi trái phiếu và những biến động lớn: Thị trường chao đảo khi các đường đứt gãy toàn cầu lộ diện

Thuế quan, đuôi trái phiếu và những biến động lớn: Thị trường chao đảo khi các đường đứt gãy toàn cầu lộ diện

Các nhà đầu tư bước vào ngày thứ Năm trong trạng thái hưng phấn, được thúc đẩy bởi cơn sốt AI và những cam kết “Make in USA” nhằm thu hút sản xuất trở về trong nước. Tăng trưởng được kỳ vọng tiếp tục mạnh mẽ, không khí thị trường đầy lạc quan.
BoJ cân nhắc tăng lãi suất cuối năm trước áp lực lạm phát gia tăng

BoJ cân nhắc tăng lãi suất cuối năm trước áp lực lạm phát gia tăng

Biên bản cuộc họp tháng 7 của ngân hàng Nhật Bản (BoJ) cho thấy một số thành viên cảnh báo áp lực lạm phát ngày càng lớn và nêu khả năng nối lại việc tăng lãi suất vào cuối năm. Dù giữ lãi suất ở mức 0.5%, BoJ đã nâng dự báo lạm phát và có cái nhìn bớt bi quan hơn về kinh tế. Nhiều ý kiến nhấn mạnh việc tăng lãi suất kịp thời sẽ giúp tránh phải điều chỉnh mạnh sau này, đồng thời cho rằng tác động từ các mức thuế của Mỹ lên kinh tế Nhật Bản có thể ở mức hạn chế. Thị trường hiện định giá khả năng BoJ nâng lãi suất lên 0.75% vào tháng 10 là 54% và vào tháng 12 là 71%.
Thuế quan 50% của Mỹ đẩy Ấn Độ vào thế khó, buộc cân nhắc giảm mua dầu Nga

Thuế quan 50% của Mỹ đẩy Ấn Độ vào thế khó, buộc cân nhắc giảm mua dầu Nga

Mỹ tăng gấp đôi thuế nhập khẩu từ Ấn Độ lên 50% vì lý do mua dầu Nga, có thể làm giảm tăng trưởng GDP hơn 0.8 điểm phần trăm và khiến xuất khẩu sang Mỹ mất lợi thế. Trong bối cảnh đàm phán giảm thuế gấp rút, lựa chọn khả thi nhất với New Delhi là cắt giảm nhập khẩu dầu từ Moscow, dù điều này mâu thuẫn với chính sách đối ngoại đa cực và làm suy yếu nguồn cung năng lượng ưu đãi.
Thuế quan của Trump nhắm vào Ấn Độ khó làm lung lay dòng chảy dầu mỏ Nga

Thuế quan của Trump nhắm vào Ấn Độ khó làm lung lay dòng chảy dầu mỏ Nga

Quyết định của Donald Trump áp thêm 25% thuế đối với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ được coi là động thái cứng rắn nhằm gây áp lực lên New Delhi vì mua dầu Nga. Tuy nhiên, biện pháp này không trực tiếp ảnh hưởng đến xuất khẩu dầu của Moscow và khó thay đổi cán cân thị trường, trong khi lại khiến người tiêu dùng Mỹ phải trả giá cao hơn. Trái lại, các biện pháp trừng phạt tinh vi của EU mới là yếu tố đánh mạnh vào doanh thu dầu mỏ của Nga.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ