Hãy tập trung vào kim loại, thanh khoản và hướng đi của Fed

Tổng quan

Điều này càng rõ khi vàng giảm xuống dưới 4,100 USD/ounce sau khi mất hơn 100 USD trong một ngày, trong khi bạc dao động quanh 48 USD. Tốc độ biến động thu hút sự chú ý, nhưng bối cảnh mới là điều đáng quan tâm.

Cả hai kim loại đã tăng mạnh vượt xa xu hướng, cho thấy trạng thái mua quá mức. Việc điều chỉnh sau giai đoạn đó là bình thường trong một xu hướng tăng và không làm thay đổi luận điểm lớn hơn.

Bối cảnh vĩ mô giúp lý giải vì sao một đợt điều chỉnh thông thường lại có thể trông kịch tính. Tín dụng tư nhân đã tăng lên khoảng 1.7 nghìn tỷ USD, nợ hộ gia đình đạt kỷ lục 18,4 nghìn tỷ USD, trong khi các khoản nợ thẻ tín dụng và vay mua xe quá hạn đã vượt mức trước đại dịch. Tiền tệ thắt chặt đang va chạm với bảng cân đối tài chính vốn đã căng thẳng.

Vấn đề cốt lõi nằm ở chính sách. Thâm hụt tài khóa năm tài chính 2025 đạt 1.78 nghìn tỷ USD, tương đương 5.9% GDP, dù doanh thu tăng 6.4% so với cùng kỳ năm trước. Thuế quan giúp tăng thu tạm thời — 22 tỷ USD cho cả năm, tăng 142%, và 30 tỷ USD riêng tháng 9, tăng 295% — nhưng không đủ để cải thiện cán cân ngân sách.

Chính sách tiền tệ sẽ định hướng cho các bước đi tiếp theo. Bảng cân đối của Fed đã tăng từ hơn 0.9 nghìn tỷ USD trước năm 2008 lên gần 9 nghìn tỷ USD trong đại dịch. Nỗ lực thắt chặt định lượng đã rút khoảng 2.4 nghìn tỷ USD, và Chủ tịch Jerome Powell cho biết việc rút thanh khoản có thể kết thúc trong vài tháng tới, hàm ý tốc độ giảm thanh khoản sẽ chậm lại.

Tóm tắt

• Maharrey cho rằng đợt bán tháo vừa qua giống một cuộc chạy đua tìm tiền mặt hơn là sự thay đổi trong quan điểm về vàng và bạc. Khi thanh khoản khan hiếm, nhà đầu tư thường bán những tài sản dễ thanh khoản và đang có lời trước — và kim loại đáp ứng mô tả đó.
• Lý giải này phù hợp với các cảnh báo gần đây. Jamie Dimon nói về “gián” trong tín dụng, hàm ý rằng các vấn đề hiếm khi xuất hiện đơn lẻ. Danielle DiMartino Booth nhấn mạnh việc thẩm định lỏng lẻo thời kỳ lãi suất zero và cho rằng đợt giảm giá kim loại là kết quả của bán tháo bắt buộc chứ không phải sự thay đổi niềm tin cơ bản. Thống đốc Ngân hàng Anh Andrew Bailey so sánh tình hình hiện nay với năm 2007, khi sự bất ổn và đòn bẩy làm lan tỏa áp lực trong hệ thống.
• Nếu những dấu hiệu đó đúng, phản ứng chính sách sắp tới khá dễ đoán. Với chi tiêu lớn và chi phí nợ tăng, Fed bị kẹt giữa các lựa chọn khó khăn. Việc kết thúc thắt chặt định lượng, cắt giảm lãi suất, rồi có thể quay lại nới lỏng định lượng sẽ giúp giảm áp lực tài chính cho chính phủ, đồng thời giữ môi trường tiền tệ nới lỏng hơn. Theo thời gian, hướng đi này có thể hỗ trợ giá vàng và bạc, dù khiến hành trình ngắn hạn trở nên gập ghềnh.

Chủ đề chính và bài học rút ra

Điều chỉnh là một phần tự nhiên trong xu hướng tăng lành mạnh. Khi thị trường mua quá mức, việc tạm dừng là bình thường. Đợt điều chỉnh nói nhiều hơn về vị thế giao dịch hơn là giá trị dài hạn.

Áp lực tín dụng tư nhân cho thấy cách các vấn đề kỹ thuật có thể trở thành tín hiệu vĩ mô. Nhiều năm tiền dễ đã tạo ra các tiêu chuẩn tín dụng yếu và đòn bẩy cao. Khi chi phí vốn tăng, những điểm yếu này sẽ lộ diện đầu tiên ở khu vực ít minh bạch, dẫn đến làn sóng bán tài sản để giữ tiền mặt.

Chính sách tiền tệ hiện cũng đang đi theo hướng tương tự. Powell gợi ý việc kết thúc thắt chặt định lượng trong vài tháng tới, cùng với triển vọng cắt giảm lãi suất, có thể khiến lợi suất danh nghĩa và thực giảm. Lịch sử cho thấy sự kết hợp này thường ủng hộ vàng và bạc khi áp lực thanh khoản giảm.

Thâm hụt tài khóa là mảnh ghép kết nối toàn cảnh. Con số 1.78 nghìn tỷ USD, tương đương 5.9% GDP — dù doanh thu và thuế quan tăng mạnh — vẫn khiến thị trường chính phủ thiếu hỗ trợ. Nhu cầu tài trợ lớn buộc Fed phải duy trì vai trò trung tâm.

Bằng chứng và dữ liệu nổi bật

Các dấu hiệu bất ổn xuất hiện trước hết ở khu vực có đòn bẩy cao và minh bạch thấp. Cảnh báo “gián” của Dimon xuất hiện sau các vụ nổ trong tín dụng tư nhân — thị trường đã phình lên 1.7 nghìn tỷ USD nhờ thời kỳ tiền siêu rẻ. Những đổ vỡ ban đầu này là dấu hiệu, không phải ngoại lệ, cho thấy cùng một chu kỳ rủi ro đang lan tỏa.

Điều này giải thích cho áp lực bán hiện nay. Khi vốn rẻ, các tiêu chuẩn tín dụng lỏng lẻo vì các quyết định sai lầm chỉ để lại ít hậu quả. DiMartino Booth cho rằng đợt bán tháo kim loại phản ánh việc nhà đầu tư phải nhanh chóng huy động tiền mặt, chứ không phải mất niềm tin vào vàng và bạc như tài sản lưu giữ giá trị.

So sánh của Bailey với năm 2007 không nhằm kịch tính hóa mà để minh họa cơ chế. Khi thanh khoản giảm, sự mờ đục và đòn bẩy trở nên nguy hiểm. Tín dụng yếu sụp đổ đầu tiên, margin call xuất hiện, và nhà đầu tư buộc phải bán cả tài sản tốt nhất để đáp ứng.

Dữ liệu hộ gia đình cũng phản ánh căng thẳng thanh khoản. Nợ hộ gia đình đạt 18.4 nghìn tỷ USD, nợ thẻ tín dụng và vay mua xe quá hạn đã vượt mức trước COVID. Tín dụng xoay vòng đang chững lại, thậm chí co lại ở một số lĩnh vực, cho thấy người tiêu dùng đã chạm ngưỡng.

Về chính sách tiền tệ, bảng cân đối của Fed đã tăng từ hơn 0.9 nghìn tỷ USD trước khủng hoảng lên gần 9 nghìn tỷ USD trong đại dịch, rồi giảm khoảng 2.4 nghìn tỷ USD. Powell phát tín hiệu rằng việc rút thanh khoản có thể sớm kết thúc, giúp giảm áp lực tạm thời lên dự trữ ngân hàng ngay cả trước khi nới lỏng trở lại.

Chuỗi sự kiện này có mối liên hệ chặt chẽ. Áp lực tín dụng dẫn đến nhu cầu tiền mặt, áp lực tiêu dùng xác nhận sự thắt chặt, và Fed có xu hướng nới lỏng để ổn định tài chính. Vàng và bạc chịu tác động đầu tiên do tính thanh khoản cao, nhưng thường phục hồi khi lợi suất thực giảm và thanh khoản quay trở lại.

Ý nghĩa với nhà đầu tư

Biến động không đồng nghĩa với thay đổi luận điểm. Áp lực thanh khoản có thể khiến giá kim loại giảm mạnh trong ngắn hạn, nhưng xu hướng dài hạn vẫn được hỗ trợ khi chính sách chuyển sang nới lỏng.

Việc kết thúc thắt chặt định lượng sẽ giảm khối lượng chính phủ mà khu vực tư nhân phải hấp thụ, hỗ trợ giá trái phiếu và khiến lợi suất hạ. Cắt giảm lãi suất kéo lợi suất thực xuống thấp hơn, trong khi nới lỏng định lượng bổ sung thanh khoản trực tiếp. Tổng hợp lại, các yếu tố này tạo điều kiện tích cực cho vàng và bạc khi nhu cầu tiền mặt lắng xuống.

Rủi ro lạm phát đình trệ vẫn hiện hữu. Tăng trưởng yếu cùng lạm phát cao phù hợp với bối cảnh nợ nần chồng chất, nơi các chính phủ ưu tiên giảm giá trị thực của nợ thay vì thắt chặt mạnh tay. Kim loại quý là công cụ phòng ngừa hữu hiệu cho kịch bản đó trong trung và dài hạn.

Về chiến lược, nhà đầu tư nên giữ kỷ luật và tận dụng các đợt điều chỉnh để tăng vị thế, thay vì cố gắng bắt đáy. Vàng chủ quyền một phần tư ounce và bạc phí thấp — dạng tròn hoặc bạc vụn — mang lại sự linh hoạt mà không cần cam kết lớn.

Điều cần theo dõi

Theo dõi thời điểm Fed kết thúc thắt chặt định lượng và tốc độ cắt giảm lãi suất, vì chúng định hình thanh khoản và lợi suất chính phủ. Quan sát tín hiệu từ tín dụng tư nhân, hạ cấp tín nhiệm, hoặc các vụ vỡ nợ — nếu chúng tăng lên, áp lực tiền mặt có thể quay lại. Đồng thời, theo dõi nợ quá hạn của người tiêu dùng và biến động của M2 để nhận diện xu hướng thanh khoản trong nền kinh tế thực. Cuối cùng, giám sát dòng chảy vàng bạc giữa New York và London, tỷ lệ cho thuê và nguồn cung giao hàng tốt, vì đây thường là tín hiệu sớm của đà tăng giá mới.

Kết luận

Thông điệp chính của Maharrey rất rõ: đợt bán tháo hiện nay phản ánh áp lực thanh khoản chứ không phải sự từ bỏ vàng và bạc. Lộ trình chính sách — kết thúc thắt chặt định lượng, cắt giảm lãi suất và có thể quay lại nới lỏng định lượng — sẽ giữ lợi suất thực ở mức thấp, từ đó củng cố lý do nắm giữ kim loại quý. Hãy tập trung vào những yếu tố cốt lõi: lãi suất thực, bảng cân đối của Fed, tín dụng tư nhân và thâm hụt tài khóa.