IEA báo động đỏ về nguồn cung năng lượng toàn cầu

Cho dù nguyên nhân đến từ nhu cầu dầu mỏ toàn cầu vượt xa dự đoán hay từ việc OPEC thành công trong chiến lược cắt giảm sản lượng, tình trạng dự trữ dầu mỏ hiện nay không hề phản ánh xu hướng bearish gần đây trên thị trường năng lượng.

Đây có thể là lý do chính khiến giá dầu cuối cùng đã bứt phá khỏi vùng đi ngang tưởng chừng vô tận để hướng lên cao. Điều đáng chú ý là ngay cả IEA - tổ chức vốn luôn kêu gọi từ bỏ đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch để chuyển sang các dự án năng lượng xanh - cũng phải bày tỏ sự lo ngại sâu sắc về nguồn cung trong báo cáo mới nhất. Theo số liệu từ IEA, dự trữ dầu mỏ toàn cầu đã tăng 39.3 triệu thùng trong tháng 10, trong khi các sản phẩm dầu mỏ lại sụt giảm mạnh chưa từng có (-82.3 triệu thùng), do hoạt động lọc dầu trì trệ trùng với thời điểm nhu cầu dầu toàn cầu bùng nổ. Đáng chú ý, dự trữ công nghiệp của các nước OECD đã giảm 30.9 triệu thùng, xuống mức 2,778 triệu thùng - thấp hơn tới 91.6 triệu thùng so với mức trung bình 5 năm.

Đặc biệt, IEA dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ thế giới sẽ tăng vọt từ 840,000 thùng/ngày trong năm 2024 lên tới 1.1 triệu thùng/ngày trong năm tiếp theo, đẩy mức tiêu thụ lên ngưỡng 103.9 triệu thùng/ngày vào năm 2025. Theo các chuyên gia, động lực tăng trưởng trong hai năm tới sẽ đến chủ yếu từ nhu cầu nguyên liệu hóa dầu, trong khi nhu cầu nhiên liệu vận tải dự kiến sẽ bị kìm hãm bởi những thay đổi trong hành vi tiêu dùng và tiến bộ công nghệ.

Mặc dù tăng trưởng nhu cầu tại các nền kinh tế ngoài OECD, đặc biệt là Trung Quốc, đã chậm lại đáng kể, khu vực châu Á mới nổi vẫn được kỳ vọng sẽ tiếp tục dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng trong giai đoạn 2024 - 2025.

Tại Hoa Kỳ, chuyên gia phân tích John Kemp từ John Kemp Energy đã chỉ ra một thực tế đáng chú ý rằng dự trữ xăng của nước này đang chạm mức thấp nhất theo mùa kể từ năm 2021 và trước năm 2015. Cụ thể, tính đến ngày 6 tháng 12, lượng dự trữ thấp hơn tới 6 triệu thùng (tương đương -3% hoặc -0.94 độ lệch chuẩn) so với mức trung bình mùa vụ trong thập kỷ qua, mặc dù con số này đã cải thiện nhẹ so với mức thâm hụt 9 triệu thùng (-4% hoặc -1.21 độ lệch chuẩn) của tháng trước.

Một yếu tố then chốt khác đang thúc đẩy đà hồi phục của giá dầu chính là việc thắt chặt trừng phạt đối với hầu hết các bên liên quan. Cả Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu đều đang tích cực thảo luận về việc siết chặt kiểm soát doanh thu và hoạt động xuất khẩu dầu của Nga. Đặc biệt, với sự trở lại của chính quyền Trump, chính sách gây áp lực tối đa sẽ được tái khởi động, theo tiết lộ của Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Waltz trong chương trình America Reports - một động thái được cho là sẽ tiếp tục hỗ trợ đà tăng giá dầu. Ông nhấn mạnh: "Sẽ có một bước ngoặt lớn trong chính sách với Iran sau khi ông Trump nhậm chức vào ngày 20 tháng 1. Chúng ta cần kiểm soát chặt chẽ nguồn tài chính và dầu mỏ của họ. Việc quay trở lại chiến lược gây sức ép tối đa - vốn đã chứng minh hiệu quả trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump - là ưu tiên hàng đầu."

Trong bức tranh tổng thể, triển vọng nhu cầu năng lượng toàn cầu đang ngày càng khả quan hơn. Tập đoàn năng lượng khổng lồ Exxon Mobil (NYSE:XOM) đang chuẩn bị cho một bước chuyển mình táo bạo khi nhắm đến thị trường sản xuất điện. Theo thông tin từ Power, gã khổng lồ dầu khí này vừa công bố vào ngày 11/12 kế hoạch xây dựng nhà máy điện khí tự nhiên quy mô lớn, với mục tiêu cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu có nhu cầu điện năng cao. Theo các báo cáo sơ bộ, cơ sở này có thể đạt công suất phát điện ấn tượng trên 1,500 MW. Trong cuộc họp báo hôm thứ Tư, Giám đốc điều hành Darren Woods của Exxon đã nhấn mạnh: "Trong ngắn hạn, chúng ta đang đối mặt với rất ít lựa chọn để cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu theo cách vừa tối ưu hóa hiệu quả, vừa có thể giảm thiểu hoặc thậm chí loại bỏ hoàn toàn phát thải." Hiện tại, mặc dù chưa có nhà máy điện khí tự nhiên nào tại Hoa Kỳ được trang bị công nghệ thu giữ carbon, NET Power đã thông báo về kế hoạch xây dựng nhà máy điện khí tích hợp công nghệ thu giữ carbon tại California - một bước tiến đáng chú ý trong ngành.

Trước làn sóng bùng nổ của trí tuệ nhân tạo và ngành công nghệ cao, các tập đoàn điện lực và nhà sản xuất điện đang chạy đua để tìm giải pháp đáp ứng nhu cầu năng lượng dự báo sẽ tăng theo cấp số nhân. Trong cuộc đua này, khí tự nhiên đã vươn lên trở thành lựa chọn tiên phong cho ngành công nghiệp đòi hỏi nguồn điện ổn định 24/7, một phần nhờ vào lợi thế về chi phí. Song song đó, năng lượng hạt nhân cũng đang được cân nhắc, cùng với việc tích hợp năng lượng tái tạo và các công nghệ lưu trữ năng lượng tiên tiến.

Thị trường đang đón chờ báo cáo về khí tự nhiên được công bố trong ngày hôm nay, với dự báo mức rút kho lên tới 160 tỷ feet khối. Mối quan tâm hàng đầu của thị trường khí tự nhiên hiện nay là diễn biến nhiệt độ trong tháng 12 - liệu nhiệt độ sẽ tăng mạnh hay chỉ ấm lên nhẹ. Đáng chú ý, đợt lạnh bất thường đầu tháng 12 đã đẩy tốc độ suy giảm dự trữ nhanh hơn đáng kể so với những dự đoán ban đầu của thị trường.