IMF kêu gọi châu Á tăng cường hội nhập thương mại để giảm rủi ro toàn cầu

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hôm thứ Sáu kêu gọi các quốc gia châu Á giảm bớt các rào cản phi thuế quan và thúc đẩy hội nhập thương mại khu vực nhằm tăng khả năng chống chịu trước các cú sốc tài chính toàn cầu.

Theo IMF, thương mại đã đóng vai trò trung tâm trong tăng trưởng kinh tế của châu Á, với Trung Quốc là mắt xích then chốt trong chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu. Tuy nhiên, điều này cũng khiến khu vực trở nên dễ tổn thương hơn trước căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và các chính sách thuế quan của Washington, IMF cho biết trong báo cáo Triển vọng Kinh tế Khu vực cho châu Á.

Căng thẳng thương mại với Mỹ cùng làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào trí tuệ nhân tạo đã thúc đẩy hoạt động thương mại nội khối ở châu Á, báo cáo nêu rõ.

IMF cho rằng việc tăng cường hội nhập khu vực, bao gồm loại bỏ thêm các rào cản thương mại, có thể giúp các quốc gia châu Á đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, giảm chi phí và bù đắp một phần tác động từ các cú sốc thuế quan.

“Nếu châu Á hội nhập sâu hơn trong khu vực, điều đó tự thân sẽ là một tấm khiên bảo vệ khỏi các cú sốc bên ngoài,” ông Krishna Srinivasan, Giám đốc Bộ phận Châu Á - Thái Bình Dương của IMF, chia sẻ với Reuters.

Ông cho biết châu Á hiện có mức độ hội nhập cao trong thương mại hàng hóa trung gian, với khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu được thực hiện trong khu vực. Tuy nhiên, chỉ 30% xuất khẩu hàng hóa cuối cùng của các nền kinh tế châu Á được tiêu thụ trong khu vực, phản ánh sự phụ thuộc đáng kể vào các thị trường Mỹ và châu Âu.

Báo cáo cho biết châu Á có thể hưởng lợi đáng kể nếu theo đuổi các hiệp định thương mại rộng hơn, tương tự như mô hình của Liên minh châu Âu (EU), thay vì tập trung vào các hiệp định song phương vốn tạo ra những quy tắc chồng chéo và tiêu chuẩn không thống nhất.

IMF nhấn mạnh rằng việc cắt giảm các rào cản phi thuế quan – vốn gia tăng trong đại dịch COVID-19 và vẫn phổ biến tại nhiều quốc gia châu Á – có thể mang lại lợi ích kinh tế lớn.

Trên thực tế, một số quốc gia đang tự nguyện dỡ bỏ các rào cản phi thuế quan trong khuôn khổ đàm phán thương mại với Mỹ, một xu hướng được ông Srinivasan đánh giá là “rất tích cực”.

Theo IMF, với mức độ hội nhập thương mại khu vực cao hơn, GDP của châu Á có thể tăng tới 1.4% trong trung hạn, trong khi các nền kinh tế thuộc Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có thể đạt mức tăng trưởng tới 4%.

“Có một điểm sáng là một số quốc gia – vốn buộc phải tự do hóa – nay đang chủ động tiến hành tự do hóa,” ông Srinivasan nói thêm.

IMF dự báo kinh tế châu Á sẽ tăng trưởng 4,5% trong năm 2025, giảm nhẹ so với mức 4,6% của năm ngoái nhưng cao hơn 0,6 điểm phần trăm so với ước tính hồi tháng Tư, nhờ xuất khẩu mạnh mẽ được thúc đẩy bởi hoạt động vận chuyển trước thời điểm Mỹ tăng thuế.

Tuy nhiên, tổ chức này dự kiến tăng trưởng sẽ chậm lại còn 4,1% vào năm 2026 do tác động từ căng thẳng thương mại kéo dài, nhu cầu yếu từ Trung Quốc và tiêu dùng tư nhân giảm tại các nền kinh tế mới nổi.

“Dù mức độ bất định trong chính sách thương mại đã giảm phần nào so với tháng Tư, nhưng vẫn còn cao và có thể tác động đến đầu tư cũng như tâm lý thị trường nhiều hơn dự kiến,” IMF cảnh báo trong báo cáo.