Loạt thách thức sắp tới đòi hỏi nguồn lực tài chính vững mạnh hơn của Liên minh châu Âu

Loạt thách thức sắp tới đòi hỏi nguồn lực tài chính vững mạnh hơn của Liên minh châu Âu

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

15:07 09/10/2024

Các nhà lãnh đạo của Liên minh châu Âu (EU) sẽ phải giải quyết nhiều vấn đề trong 5 năm tới: Khôi phục nền kinh tế, giảm phát thải khí carbon, cải thiện hạ tầng năng lượng và kỹ thuật số, thiết lập khả năng phòng thủ vững chắc, và xử lý các cú sốc bất ngờ khác.

Để làm được những điều này, EU cần có một ngân sách phù hợp với những nhiệm vụ này.

Ngân sách là cách thể hiện rõ nhất về mục tiêu ưu tiên của một chính phủ. Ở Mỹ, ngân sách liên bang chiếm khoảng 25% GDP, vượt xa ngân sách của các tiểu bang, điều này đảm bảo cung cấp những dịch vụ công quan trọng như quốc phòng, hệ thống đường cao tốc, và nghiên cứu khoa học. Ngân sách này cũng tự động phân phối cho các khu vực gặp khó khăn trong thời kỳ khủng hoảng.

EU không có cơ chế ngân sách như vậy. Ngân sách của Ủy ban Châu Âu chỉ chiếm khoảng 1% GDP, và được lập ra cho từng giai đoạn bảy năm (giai đoạn tiếp theo sẽ là từ năm 2028 đến 2034). Ngân sách này chủ yếu dựa vào đóng góp từ các quốc gia thành viên, và các nước thường không muốn chi nhiều cho các dự án mang lại lợi ích vượt ra ngoài biên giới của họ. Kết quả là nhiều vấn đề như việc cung cấp đạn dược hay hệ thống điện không được giải quyết đồng bộ. Bất kỳ giải pháp nào cho khủng hoảng đều cần sự đồng ý của cả 27 nước thành viên, chẳng hạn như quỹ ứng phó đại dịch trị giá 750 tỷ EUR đã tạm thời nâng mức chi tiêu của EU lên 1.6% GDP - đây được xem là một bước đột phá.

Các nhà hoạch định chính sách hiểu rõ điều này và đã đề xuất những biện pháp giúp tăng thêm nguồn thu cho ngân sách EU, như thuế liên quan đến khí hậu hoặc thuế giá trị gia tăng (VAT). Cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Mario Draghi cũng ủng hộ việc phát hành trái phiếu EU để tài trợ cho các khoản đầu tư công cần thiết, giúp kết nối thị trường vốn của châu Âu và tăng niềm tin vào đồng tiền chung, giống như cách Mỹ đã phát hành trái phiếu Kho bạc để củng cố kinh tế vào đầu thế kỷ 19.

Tuy nhiên, việc này không dễ dàng thực hiện. Những quốc gia tương đối giàu có như Đức và Hà Lan lo ngại rằng một ngân sách chung lớn hơn và việc vay nợ sẽ khiến họ phải hỗ trợ các nước nghèo hơn, gây bất lợi cho nền kinh tế của họ. Đây là một quan điểm khó hiểu, nhất là khi nền kinh tế Đức đang trì trệ và chính phủ không có hành động cụ thể nào, dẫn đến sự ủng hộ tăng cao cho các đảng phái cực đoan. Thực tế, Đức có thể hưởng lợi từ an ninh tốt hơn, cơ sở hạ tầng cải thiện, và giá năng lượng rẻ hơn nếu một chương trình đầu tư của EU được thực hiện một cách hợp lý.

Do những mâu thuẫn này, Ủy ban Châu Âu chỉ có thể thực hiện các thay đổi nhỏ, chẳng hạn như tái phân bổ ngân sách cho các mục tiêu ưu tiên như quốc phòng hoặc tái cơ cấu nợ từ quỹ đại dịch để tránh bị áp lực tài chính khi đến thời hạn thanh toán.

Tuy nhiên, những thay đổi nhỏ đó là không đủ. Sự trì trệ kinh tế, biến đổi khí hậu, những xung đột xung quanh Nga và sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy đòi hỏi các hành động quyết liệt hơn. Các nhà lãnh đạo EU cần chứng tỏ rằng họ có thể đối mặt với những thách thức này - và cần có ngân sách thực sự để thực hiện cam kết của mình.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Lưới an toàn yếu dần: Căng thẳng tín dụng âm ỉ trong hệ thống ngân hàng Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lưới an toàn yếu dần: Căng thẳng tín dụng âm ỉ trong hệ thống ngân hàng Mỹ

Giá trị các khoản vay được điều chỉnh tại các ngân hàng Mỹ đã tăng gấp bốn lần trong hai năm, cho thấy áp lực tài chính đang tích tụ bên dưới bề mặt. Dù tỷ lệ nợ quá hạn mới có dấu hiệu chậm lại, phần lớn cải thiện này chỉ đến từ việc điều chỉnh lại điều khoản cho vay. Trong khi đó, quỹ dự phòng của nhiều tổ chức đang mỏng đi đáng kể, làm dấy lên lo ngại về khả năng chống chịu trước những cú sốc kinh tế sắp tới.
Những hệ lụy đáng sợ từ cuộc đấu giá trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 20 năm

Những hệ lụy đáng sợ từ cuộc đấu giá trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 20 năm

Hôm qua chúng ta đã nói về kết quả đáng thất vọng của cuộc đấu giá trái phiếu kho bạc 20 năm trị giá 15 tỷ đô la – tạo ra một trong những sự kiện đáng chú ý nhất năm 2025 và ngay lập tức gợi ra sự so sánh với cuộc đấu giá trái phiếu kho bạc Nhật Bản 20 năm thảm khốc của chính Nhật Bản vào đầu năm nay, gây ra một đợt bán tháo dữ dội đối với cả trái phiếu và cổ phiếu.
Câu chuyện cổ phiếu Mỹ: Không còn “ngon ăn” như trước?
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Câu chuyện cổ phiếu Mỹ: Không còn “ngon ăn” như trước?

Từng được xem là thiên đường đầu tư với sức mạnh từ Big Tech và đồng USD vững chắc, thị trường Mỹ giờ đây đang khiến nhiều nhà đầu tư phải đặt dấu hỏi. Khi cổ phiếu châu Âu bứt phá mạnh mẽ và đồng bạc xanh suy yếu, niềm tin vào “chủ nghĩa đặc biệt” của Mỹ bắt đầu lung lay. Phải chăng thời kỳ hoàng kim của Phố Wall đang dần khép lại?
BoJ thận trọng với lộ trình tăng lãi suất, chưa vội can thiệp thị trường trái phiếu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng với lộ trình tăng lãi suất, chưa vội can thiệp thị trường trái phiếu

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản không thấy cần thiết phải điều chỉnh mạnh kế hoạch cắt giảm mua trái phiếu, trừ khi thị trường biến động nghiêm trọng. Thành viên Hội đồng Asahi Noguchi nhấn mạnh BoJ nên tiếp tục tăng lãi suất một cách thận trọng, do lạm phát hiện tại chủ yếu đến từ chi phí nhập khẩu chứ không phải tăng lương bền vững. Lạm phát dịch vụ vẫn chưa vượt 2%, khiến mục tiêu giá ổn định dài hạn vẫn còn xa.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ