Ngày thứ Sáu đen tối trở thành ngày thứ Sáu đẫm máu đối với thị trường dầu toàn cầu

Kết phiên 26/11, Dầu WTI – mặt hàng được lựa chọn làm tiêu chuẩn của giá dầu Hoa Kỳ - đóng cửa thấp hơn 13%, ghi nhận mức giảm lớn nhất kể từ tháng 4 năm 2020. Dầu Brent giảm 12%.

Giá dầu đã tăng khá ổn định trong suốt năm nay trong bối cảnh đời sống kinh tế dần phục hồi, ngày càng nhiều người tham gia giao thông và máy bay đã bắt đầu được cất cánh trở lại. Nhiều nhà phân tích cho rằng nhu cầu tiêu thụ dầu toàn cầu sẽ sớm khôi phục về mức trước đại dịch với trên 100 triệu thùng/ngày. Với việc OPEC + kiểm soát nguồn cung hết sức chặt chẽ, một số nhà giao dịch chuyên nghiệp tự tin giá dầu có thể sớm chạm mức $100/ thùng.

Thế nhưng, tin tức về một biến thể Covid-19 mới mà các nhà khoa học lo ngại có tốc độ lây lan nhanh hơn và ít chịu tác động của vaccine đã khiến thị trường rung lắc mạnh. Hợp đồng kỳ hạn tiêu chuẩn WTI chứng kiến mức sụt giảm lớn nhất trong vòng một ngày giao dịch, kể từ khi đại dịch bắt đầu. Điều này cho thấy sự phục hồi của giá dầu hết sức dễ bị tổn thương.

Craig Erlam, chuyên gia phân tích thị trường cấp cao tại công ty Oanda Europe, cho biết: “Đó là một ngày điên rồ trên thị trường gợi nhớ rất nhiều về tháng 3 năm ngoái”.

Sự lao dốc - ban đầu được thúc đẩy bởi những lo ngại về tình trạng đóng cửa và cấm đi lại ở nhiều nơi – đã trở nên nghiêm trọng dưới sức ép của một loạt các yếu tố kỹ thuật, bao gồm việc khối lượng giao dịch thiếu hụt sau kỳ nghỉ. Sự hoảng loạn lan rộng đến mọi ngóc ngách của thị trường từ các giao dịch dầu diesel ở châu Âu cho đến tất cả các giao dịch chênh lệch giá giữa giá trị dầu hôm nay và giá trị dầu tương lai.

Giovanni Staunovo, chuyên gia phân tích hàng hóa tại Ngân hàng UBS Group AG, cho biết: “Các yếu tố như mức hỗ trợ kỹ thuật bị phá vỡ và thanh khoản thấp sau kỳ nghỉ Lễ đã gia tăng áp lực lên giá”.

Thị trường dầu đã trải qua một tuần giao dịch hết sức bất thường. Hôm thứ Ba, Mỹ và các nước tiêu thụ dầu hàng đầu khác tuyên bố sẽ giải phóng các kho dự trữ khẩn cấp nhằm hạn chế chi phí năng lượng tăng quá cao. Đáp lại, Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đối tác (OPEC +), do Saudi Arabia dẫn đầu đe dọa cân nhắc hủy bỏ kế hoạch tăng sản lượng. Giá dầu Brent chuẩn của London sau đó đã tăng trở lại trên $80/ thùng.

Nhưng đó là trước khi có sự xuất hiện của biến chủng Omicron.

Phiên giao dịch châu Á và châu Âu chứng kiến ​​sự bán tháo diễn ra từ đầu ngày, giá giảm 5% tính đến giữa buổi sáng tại London. Nhưng sự phấn khích thực sự đến vào giờ Mỹ đã nhấn chìm giá dầu, xuyên thủng các mức kỹ thuật quan trọng – trong đó có đường trung bình động MA 100 và MA 200 đối với các hợp đồng tương lai của Hoa Kỳ. Điều này đã tạo ưu thế cho các giao dịch tự động dựa trên các thuật toán máy tính, trong một ngày mà nhiều người chơi không có mặt trên thị trường.

Fawad Razaqzada, một nhà phân tích tại ThinkMarkets, cho biết: “Việc bán tháo chắc chắn đã trở nên trầm trọng hơn bởi các quỹ giao dịch thuật toán, khi các mốc kỹ thuật quan trọng bị phá vỡ.”

Sau đó thì đến lượt thị trường quyền chọn vào cuộc. Thông thường, các ngân hàng thường bán put options cho các nhà sản xuất muốn phòng hộ khỏi thị trường giá xuống. Khi giá giảm mạnh, họ phải mở vị thế Short (bán khống) khối lượng lớn hợp đồng tương lai để giảm thiểu các thiệt hại gây ra bởi các quyền chọn bán (put options: cho phép người mua được quyền bán – trong trường hợp này là dầu, với một mức giá cụ thể). Hiện tượng này, được gọi là gamma âm đối với các nhà giao dịch quyền chọn, được xem là một trong những chất xúc tác cho cơn lao dốc hôm thứ Sáu.

Ilia Bouchouev, một đối tác tại quỹ đầu tư mạo hiểm Pentathlon và từng là người đứng đầu mảng dầu phái sinh tại Công ty Koch Supply and Trading, cho biết: “Nhiều dealer là những người bán quyền chọn bán ngắn hạn hơn bình thường, dễ hiểu là họ cần phải bán hợp đồng tương lai để phòng vệ rủi ro”

Đỉnh điểm, hợp đồng WTI của trên sàn NYMEX có lúc đã giảm đến 14% so với giá tham chiếu (trước Lễ Tạ ơn) và Brent tại London giảm hơn 12%. Kết phiên giao dịch, cả hai mặt hàng đều phục hồi nhẹ, nhưng đối với hợp đồng tương lai London, đây vẫn là mức giảm tồi tệ thứ bảy (intraday) trong lịch sử.

Điều gì xảy ra tiếp theo phụ thuộc vào việc liệu những dự đoán tồi tệ nhất về tác động của Omicron có trở thành sự thật hay không.

Goldman Sachs lưu ý rằng động thái hôm thứ Sáu có ý nghĩa như định giá của thị trường về sự sụt giảm nhu cầu tương đương 4 triệu thùng dầu trong vòng ba tháng tới, Đây chỉ là mức nhỏ so với đợt đóng cửa đầu tiên, nhưng đủ để khiến thị trường hỗn loạn. Dù vậy, ngân hàng Phố Wall này cho rằng thị trường đã phản ứng có phần thái quá.

Đối với nhiều người, sự sụp đổ là một cơ hội mua tốt vì họ kỳ vọng giá sẽ nhanh chóng phục hồi khi thị trường Hoa Kỳ trở lại hoàn toàn sau kỳ nghỉ lễ và khối lượng giao dịch được khôi phục. Triển vọng dài hạn vẫn là rất tích cực.

“Đây là một phản ứng quá đà của thị trường,” Amrita Sen, trưởng bộ phận phân tích dầu tại công ty tư vấn Energy Aspects, cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên Bloomberg Television. "Đây là giá thị trường khi các tình huống xấu nhất xảy ra."