Vấn đề trở nên nổi bật trong tuần này, khi các nhà đầu tư từ chối tham gia một cuộc đấu thầu trái phiếu chính phủ và lợi suất tăng vọt. Nhận xét của Thủ tướng Shigeru Ishiba ví tình hình tài chính của Nhật Bản giống như Hy Lạp nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tránh mọi sai lầm trong chính sách tài khóa và tiền tệ.

Diễn biến đầy kịch tính trên thị trường trái phiếu chính phủ trị giá 7.8 nghìn tỷ USD của quốc gia này, vốn đã gia tăng kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố thuế quan “Ngày Giải phóng” vào tháng 4, diễn ra gay gắt nhất đối với trái phiếu có kỳ hạn dài hơn. Phần đó của thị trường phụ thuộc vào việc mua vào từ các tổ chức lớn của Nhật Bản, chẳng hạn như các công ty bảo hiểm nhân thọ, những người hiện đang chờ đợi sự bất ổn (uncertainty) giảm bớt.

James Malcolm, chiến lược gia vĩ mô tại UBS ở London, cho biết sau cuộc đấu giá trái phiếu 20 năm vào thứ Ba: "Tình hình chính trị mong manh và có nhiều áp lực hơn đối với chi tiêu tài khóa.”

Điều này khiến các nhà đầu tư tập trung mạnh vào các buổi điều trần của BoJ với những người tham gia thị trường, bắt đầu từ thứ Ba với các ngân hàng thương mại và công ty môi giới, và tiếp tục vào thứ Tư với các nhà đầu tư. Không có sự đồng thuận nào giữa những người tham gia trước các cuộc họp về hướng đi tốt nhất cho chính sách, có khả năng giữ nguyên tốc độ giảm dần quy mô mua tài sản hiện tại.

Nhưng các sự kiện trên thị trường có khả năng sẽ thử thách vị thế này trước quyết định chính sách tiếp theo của hội đồng BoJ vào ngày 17 tháng 6. Bộ Tài chính sẽ bán trái phiếu 40 năm vào ngày 28 tháng 5, và áp lực tăng lên lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ tiếp tục lan tỏa đến Nhật Bản.

Việc BoJ giảm mua trái phiếu của họ có nghĩa là thị trường phải hấp thụ một lượng trái phiếu ngày càng tăng, dẫn đến giá thấp hơn. Lượng cung trái phiếu ròng, có tính đến việc đáo hạn và mua Nợ chính phủ của ngân hàng trung ương, đã tăng lên mức cao nhất ít nhất kể từ năm 2010, theo phân tích của Bloomberg về dữ liệu ngân hàng trung ương.

Lợi suất trái phiếu 20 năm đã tăng khoảng 15 điểm cơ bản lên mức cao nhất kể từ năm 2000, trong khi lợi suất trái phiếu 30 và 40 năm tăng vọt lên mức cao kỷ lục.

Amir Anvarzadeh, chiến lược gia cổ phiếu Nhật Bản tại Asymmetric Advisors Pte, cho biết: “Mọi con mắt đang đổ dồn vào việc liệu các tổ chức của Nhật Bản có thể đang được Bộ Tài chính yêu cầu tăng tỷ lệ phân bổ vào JGB hay không.”

Việc lợi suất tăng vọt là một nguyên nhân khác gây lo ngại cho các nhà đầu tư vào cổ phiếu Nhật Bản, vốn chịu áp lực vào thứ Ba, Kazuhiro Sasaki, trưởng bộ phận nghiên cứu tại Phillip Securities Japan, cho biết.

“Thủ tướng Ishiba đã nói việc phát hành thêm trái phiếu để tài trợ cho ngân sách là không thể chấp nhận được, nhưng dường như không có sự đồng thuận về các biện pháp kinh tế,” ông nói. “Tình hình kinh tế khá bất ổn.”

Những người khác lại khá lạc quan. Đối với Hui Shi Yeo, nhà quản lý danh mục đầu tư và nghiên cứu giám sát cổ phiếu Nhật Bản tại công ty fintech iFast có trụ sở tại Singapore, “việc lợi suất cực dài tăng gần đây có thể không nhất thiết là một tín hiệu đáng báo động, mà thay vào đó là sự phản ánh quá trình bình thường hóa kinh tế, điều này có thể hỗ trợ lợi nhuận doanh nghiệp.”

Tuy nhiên, lợi suất cao hơn cho thấy chi phí vay tăng lên đối với chính phủ, các công ty và người tiêu dùng Nhật Bản, vào thời điểm nền kinh tế đang có sự rung lắc tiềm ẩn, vốn đã đảo chiều suy giảm trong ba tháng đầu năm. Sự bất ổn cũng vẫn còn đối với các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ, khi Nhật Bản tìm cách loại bỏ tất cả các loại thuế bổ sung của Mỹ đối với hàng hóa của mình.

BoJ cho biết họ dự định cắt giảm lượng mua xuống 400 tỷ yên (2.8 tỷ USD) mỗi quý, đưa họ đi đúng hướng để đạt mức mua hàng tháng khoảng 2.9 nghìn tỷ yên trong ba tháng đầu năm tới.