Thị trường khởi sắc nhờ kỳ vọng Mỹ–Trung hạ nhiệt căng thẳng thương mại

Thị trường hợp đồng tương lai khởi sắc trong phiên sáng nay nhờ kỳ vọng về bước tiến mới trong quan hệ thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Thủ tướng Trung Quốc dự kiến sẽ gặp Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent vào cuối tuần để bàn thảo về thuế quan. Giới đầu tư kỳ vọng hai bên có thể thống nhất việc giảm đáng kể các mức thuế đã áp lên hàng hóa của nhau. Tuy nhiên, với mức thuế hiện tại quá cao – Mỹ đánh thuế tới 145% lên hàng hóa Trung Quốc và Trung Quốc áp thuế 125% lên hàng Mỹ – ngay cả một động thái tích cực cũng khó có thể khiến Bắc Kinh hài lòng hoàn toàn. Trung Quốc dường như đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài.

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) hôm nay đã hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc và lãi suất chính sách nhằm hỗ trợ nền kinh tế trong bối cảnh hoạt động tăng trưởng chậm lại. Nhờ đó, chỉ số CSI 300 tăng trở lại mức của ngày 2 tháng 4 – mốc thời điểm Tổng thống Trump khiến thế giới choáng váng với những mức thuế quan bất ngờ. Trong khi đó, chỉ số Hang Seng bứt phá vượt đường trung bình động 50 ngày, dù đà tăng vẫn còn yếu và bị xóa gần hết vào thời điểm bài viết được hoàn tất.

Đồng USD có phần mạnh lên nhẹ do áp lực bán tháo tiền tệ châu Á tạm lắng. Những tín hiệu tích cực từ phía Trung Quốc có thể thổi luồng sinh khí mới vào tâm lý ưa rủi ro trên thị trường. Điều này có thể giúp đồng USD phục hồi và hỗ trợ thêm cho đà tăng của thị trường cổ phiếu toàn cầu.

Bức tranh toàn cầu vẫn còn nhiều bất ổn

Cuộc gặp giữa ông Trump và Thủ tướng Canada Carney tại Mỹ không diễn ra quá căng thẳng như lo ngại, nhưng cũng chưa đạt được bất kỳ thỏa thuận nào. Trong khi đó, châu Âu gia tăng sức ép, khi EU cảnh báo sẽ áp thuế lên thêm 100 tỷ EUR hàng hóa Mỹ nếu sau 90 ngày đàm phán không có tiến triển rõ ràng – bên cạnh 21 tỷ EUR hàng hóa đã bị nhắm đến trước đó.

Không có gì quá bất ngờ khi thâm hụt thương mại của Mỹ trong tháng 4 đạt mức cao kỷ lục, do doanh nghiệp ồ ạt nhập khẩu trước khi các mức thuế mới được áp dụng. Ở chiều ngược lại, xuất khẩu của Canada sang Mỹ giảm mạnh nhất kể từ năm 2020, giảm 6.6%, trong khi nhập khẩu từ Mỹ giảm gần 3% do người tiêu dùng Canada né hàng Mỹ.

Tuy nhiên, bức tranh không hoàn toàn u ám với Canada. Xuất khẩu sang các thị trường khác ngoài Mỹ đã tăng gần 25%, gần như bù đắp toàn bộ phần sụt giảm từ thị trường Mỹ. Đồng Loonie tăng gần 10 điểm so với USD kể từ tháng 2, bất chấp giá dầu giảm – phản ánh xu hướng tăng giá của các đồng tiền chính giữa lúc căng thẳng thương mại leo thang, điều mà hầu hết giới phân tích không lường trước vào đầu năm.

Thay vì tìm đến đồng USD như một nơi trú ẩn, nhà đầu tư toàn cầu lại thể hiện tâm lý cảnh giác với chính sách thương mại của ông Trump. Sự phản kháng ngày càng rõ ràng từ các quốc gia khác khiến ảnh hưởng của Washington suy yếu – một tín hiệu cho thấy ông Trump có thể sẽ buộc phải xuống thang.

Diễn biến này xuất hiện đúng vào thời điểm nhạy cảm, khi bất ổn từ thuế quan đang gây tổn hại đến triển vọng lợi nhuận của doanh nghiệp Mỹ. Nhiều công ty đã cảnh báo rằng thuế quan sẽ làm suy yếu hoạt động kinh doanh điều hoàn toàn dễ hiểu và một số thậm chí đã ngừng công bố dự báo lợi nhuận do không thể đoán định diễn biến phía trước.

Căng thẳng bào mòn nhóm cổ phiếu công nghệ lớn

Trong nhóm cổ phiếu công nghệ hàng đầu – Mag 7 – sự phân hóa đang trở nên rõ ràng. Những doanh nghiệp phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu như Tesla, Apple, Amazon và Nvidia đang chịu nhiều áp lực hơn so với các tên tuổi chưa bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thuế quan như Google, Meta và Microsoft. Tuy nhiên, điều này có thể sớm thay đổi nếu căng thẳng Mỹ–EU leo thang, vì giới chức châu Âu đang nhắm tới Big Tech Mỹ trong các cuộc điều tra và chính sách mới.

Tesla lao đao ở châu Âu

Tại châu Âu, doanh số của Tesla tiếp tục sụt giảm sâu, phần nào phản ánh phản ứng tiêu cực với lập trường chính trị thiên hữu cứng rắn của Elon Musk. Tại Thụy Điển, doanh số giảm hơn 80% trong tháng 4. Theo Electrek, hãng xe BYD của Trung Quốc đã vượt mặt Tesla tại cả Đức và Anh trong cùng kỳ. Riêng tại Đức, doanh số BYD tăng tới 756%.

Với tình hình này, ngay cả những tin tích cực từ Trung Quốc cũng khó giúp Tesla đảo ngược tình thế. Tuy nhiên, nếu đàm phán Mỹ–Trung sắp tới mở ra cơ hội đối thoại mới, đó vẫn có thể là tia hy vọng cho thị trường toàn cầu.

Fed trong thế chờ

Nếu bạn là Chủ tịch Fed vào lúc này, bạn sẽ làm gì? Có lẽ bạn sẽ chọn... chờ đợi. Chờ xem các cuộc đàm phán thương mại có mang lại thỏa thuận nào không. Chờ xem bất ổn từ thuế quan sẽ tác động ra sao đến tăng trưởng và lạm phát. Chờ xem nhu cầu đối với đồng USD và trái phiếu chính phủ Mỹ sẽ thay đổi như thế nào trong trật tự thế giới mới đang định hình. Quan trọng nhất: Tránh ra quyết định vội vàng.

Vì vậy, Fed – cơ quan sẽ công bố chính sách mới vào hôm nay – được kỳ vọng sẽ giữ nguyên lãi suất và nhấn mạnh rằng họ sẽ tiếp tục theo dõi sát thị trường cũng như các dữ liệu kinh tế trước khi có động thái tiếp theo. Đừng nhầm: Điều quan trọng không nằm ở quyết định chính sách, mà ở những gì ông Powell nói trong buổi họp báo.

Nếu Powell tiếp tục giữ quan điểm rằng lạm phát do thuế quan gây ra không chỉ là hiện tượng tạm thời và cần có phản ứng mạnh tay thì đồng USD và thị trường Mỹ có thể sẽ phản ứng tiêu cực. Nhưng nếu ông thể hiện sự mềm mỏng hơn, cùng quan điểm với các thành viên Fed khác về việc sẵn sàng hỗ trợ nền kinh tế, thị trường có thể sẽ phản ứng tích cực hơn.

Dù vậy, Fed không phải là yếu tố duy nhất dẫn dắt tâm lý thị trường lúc này. Dù Fed nói gì, các diễn biến thương mại mới chính là yếu tố định hình xu hướng.