Trump áp thuế bổ sung 25% với Ấn Độ vì mua dầu Nga

Quyết định này được công bố hôm thứ Tư trong một sắc lệnh hành pháp của Nhà Trắng, chỉ ít lâu sau khi ông Steve Witkoff – một đặc phái viên cấp cao của Mỹ – gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow.

“Tôi cho rằng việc áp dụng thêm thuế suất ad valorem đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Ấn Độ – quốc gia đang trực tiếp hoặc gián tiếp nhập dầu từ Liên bang Nga – là cần thiết và phù hợp,” Tổng thống Mỹ phát biểu.

Bộ Ngoại giao Ấn Độ phản hồi rằng các hoạt động nhập khẩu dầu của nước này “dựa trên các yếu tố thị trường và nhằm đảm bảo an ninh năng lượng cho 1,4 tỷ người dân Ấn Độ”.

“Thật đáng tiếc khi Mỹ chọn áp thêm thuế đối với Ấn Độ vì những hành động mà nhiều quốc gia khác cũng đang thực hiện vì lợi ích quốc gia của riêng họ,” người phát ngôn Randhir Jaiswal cho biết. “Chúng tôi một lần nữa khẳng định rằng những hành động này là không công bằng, vô lý và không hợp lý.”

Sắc lệnh hành pháp quy định mức thuế bổ sung 25% sẽ được áp lên các mặt hàng có liên quan đến giao dịch dầu mỏ giữa Ấn Độ và Nga, bên cạnh các mức thuế hiện hành đối với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ.

Trước khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện Ukraine, Ấn Độ chỉ nhập khẩu lượng nhỏ dầu thô đường biển từ Nga. Tuy nhiên, hiện tại nước này đã trở thành khách hàng lớn nhất của Nga.

Ấn Độ chưa đạt được thỏa thuận thương mại với Washington và vốn đã phải đối mặt với mức thuế 25% đối với các mặt hàng xuất khẩu sang Mỹ trước khi Trump ra quyết định trừng phạt vì mua dầu Nga.

Một quan chức Nhà Trắng xác nhận rằng khi các mức thuế bổ sung có hiệu lực vào ngày 27 tháng 8, tổng mức thuế áp dụng với các mặt hàng bị ảnh hưởng sẽ lên tới 50%.

Động thái của Trump sẽ làm sâu sắc thêm rạn nứt giữa hai nền dân chủ lớn nhất thế giới – vốn đã mở rộng hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng và công nghệ, và chỉ mới gần đây đang tiến gần đến một thỏa thuận thương mại tạm thời.

Sự việc diễn ra sau khi Mỹ cáo buộc New Delhi tài trợ cho cuộc chiến của Nga tại Ukraine thông qua việc nhập khẩu dầu, và Trump đã chế nhạo nền kinh tế “đã chết” của Ấn Độ, đồng thời ca ngợi kình địch của nước này là Pakistan.

Sắc lệnh được công bố bất chấp cuộc gặp giữa Witkoff và Putin, mà một quan chức Nga mô tả là “hiệu quả”.

“Phía Nga đã truyền đạt những tín hiệu liên quan đến vấn đề Ukraine tới phía Mỹ và nhận lại những phản hồi tương ứng từ ông Trump,” cố vấn chính sách đối ngoại của ông Putin, Yuri Ushakov, cho biết.

Một quan chức Nhà Trắng nói rằng cuộc gặp “diễn ra tốt đẹp” nhưng “các biện pháp trừng phạt thứ cấp vẫn sẽ được triển khai vào thứ Sáu”.

Ngay sau cuộc gặp của Witkoff với ông Putin, Trump đã điện đàm với Tổng thống Volodymyr Zelenskyy và các lãnh đạo châu Âu. “Chúng tôi đã thảo luận về những gì đã được đề cập tại Moscow,” ông Zelenskyy cho biết, nhưng không tiết lộ thêm chi tiết.

Cuối ngày thứ Tư, Trump cho biết ông “sẵn sàng” gặp cả nhà lãnh đạo Nga và Zelenskyy, mặc dù các quan chức Nhà Trắng nói rằng chưa có địa điểm cụ thể cho cuộc gặp.

Một cú đánh vào doanh thu dầu mỏ của Nga sẽ làm gia tăng áp lực ngân sách với Moscow. Thu nhập từ năng lượng của Nga đã bị ảnh hưởng sau khi giá dầu thế giới sụt giảm do chiến tranh thuế quan mà Trump phát động, trong khi đồng rúp mạnh lên càng làm gia tăng thua lỗ.

Theo số liệu hải quan Ấn Độ, nước này đã nhập khẩu 19,5 tỷ USD dầu thô từ Nga trong 5 tháng đầu năm 2025. Kể từ sau cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, tổng giá trị nhập khẩu đã lên tới 137 tỷ USD.

Các chuyên gia phân tích nhận định tác động trực tiếp đối với Ấn Độ có thể sẽ hạn chế, vì nền kinh tế nước này chủ yếu được thúc đẩy bởi nhu cầu nội địa, chứ không phải thương mại quốc tế.

Xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ trị giá 86,5 tỷ USD chỉ chiếm khoảng 2% GDP danh nghĩa trong năm tài khóa 2024–25, theo thống kê thương mại của chính phủ Ấn Độ.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng căng thẳng với Washington có thể làm suy giảm niềm tin vào nền kinh tế lớn thứ năm thế giới, đặc biệt trong bối cảnh chính phủ Modi đang cố gắng thu hút đầu tư từ các nhà sản xuất như Apple – công ty hiện đang lắp ráp phần lớn iPhone bán tại Mỹ từ các nhà máy ở miền Nam Ấn Độ.

“Tác động kinh tế trực tiếp từ việc tăng thuế sẽ không quá lớn,” Jeremy Zook – giám đốc xếp hạng chủ quyền khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Fitch Ratings – nhận định. “Nhưng điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh Ấn Độ đang cố định vị mình là điểm đến của chiến lược ‘Trung Quốc cộng một’.”

Các nhà phân tích cũng cảnh báo rằng căng thẳng thương mại và ngôn từ mang tính đối đầu từ Nhà Trắng đang đe dọa mối quan hệ chiến lược rộng lớn hơn giữa hai nước.

“Vượt ra ngoài vấn đề kinh tế, những phát ngôn từ Washington có nguy cơ đảo ngược hàng thập kỷ tiến bộ gian nan trong mối quan hệ ‘đối tác thế kỷ 21’,” ông Gopal Nadadur – Phó Chủ tịch cấp cao tại The Asia Group ở New Delhi – bình luận. “Tuy nhiên, cả hai bên vẫn đang duy trì đối thoại.”

Các mức thuế mới cũng có thể gây tổn hại cho các nhà nhập khẩu Mỹ. Tuy vậy, Apple – công ty đã chuyển dần việc lắp ráp iPhone từ Trung Quốc sang Ấn Độ – hiện vẫn được miễn trừ tạm thời đối với các mặt hàng điện tử tiêu dùng, theo nhà phân tích Erik Woodring từ Morgan Stanley.