Vàng trượt giá và những dấu hiệu đảo chiều trên thị trường

Khi cơn sốt vàng hạ nhiệt

Đà tăng mạnh mẽ của vàng cuối cùng không cưỡng lại được thực tế. Sau nhiều tháng tăng liền, với dòng vốn đổ ồ ạt, kim loại này đã giảm 6%, một đợt điều chỉnh mạnh tương tự giai đoạn tháng 4 năm 2013 khi vàng chạm vùng gần 4,100 USD. Không có cú sốc rõ rệt, không có sự kiện đặc biệt nào để đổ lỗi, chỉ là sự đảo chiều mà có thể đã bị trì hoãn quá lâu. Các hợp đồng tương lai chịu áp lực qua EFP, các quỹ ETF ghi nhận dòng rút vốn lớn, và câu chuyện “giao dịch mất giá” cuối cùng cũng đến lúc bộc lộ đỉnh điểm. Đây không phải một đợt điều chỉnh nhẹ nhàng, mà là cú rơi đột ngột sau quãng đường tăng vọt, lời nhắc rằng những đỉnh cao luôn mang theo rủi ro đáng kể.

Câu chuyện tài sản Mỹ mất giá vốn từng tạo lực tăng cho giá vàng giờ đây lại thành "gậy ông đập lưng ông". Nhiều người xem vàng như hàng rào chống chi tiêu tài khóa quá mức và lạm phát kéo dài. Nhưng nếu nỗi lo ấy có thực, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ lẽ ra đã tăng mạnh, và đồng USD sẽ phải suy yếu. Trong thực tế, lợi suất vẫn ổn định và đồng USD giữ vững — điều trái ngược với kịch bản “tài sản Mỹ mất giá.” Vì vậy, vàng giờ giống như nạn nhân của chính niềm tin vốn hỗ trợ nó.

Thêm vào đó, nhu cầu vàng vật chất theo mùa của Ấn Độ suy yếu rõ rệt, trong khi các nhà giao dịch sử dụng đòn bẩy và theo xu hướng đã bị loại bỏ trong sóng điều chỉnh. Việc vàng sụt giảm vì thế không phải là sự phản bội, mà là sự cân chỉnh cần thiết sau quá trình tăng giá quá nhanh.

Mọi ánh mắt giờ dồn về việc SGE (sàn vàng Trung Quốc) sẽ mở cửa vào thứ Tư như thế nào.

Trên thị trường chứng khoán, biến động cũng dữ dội không kém. Dường như có lực hỗ trợ từ các thỏa thuận đất hiếm với Úc và kỳ vọng chi tiêu vốn vào AI — điều trái ngược với tình hình kinh tế Trung Quốc đang chậm lại. Một phát ngôn bất ngờ của Tổng thống Trump — “có thể, cũng có thể không” về cuộc gặp Bắc Kinh — đã đủ để thị trường ngừng bước. Cổ phiếu vốn hóa nhỏ giảm mạnh, Dow dao động mạnh, và S&P phải dừng giữa chừng. Điều này cho thấy: thị trường hiện không được dẫn dắt chủ yếu bởi lợi nhuận hay bảng cân đối, mà bởi niềm tin. Mỗi lời nói nhỏ như một tín hiệu giao dịch, mỗi tiêu đề thành nhịp đập thanh khoản. Niềm tin mong manh, nhưng mức độ rủi ro rất cao.

Chứng khoán giờ bị kẹt giữa sự tự tin quá mức và thực tế. Nhiều vị thế quá lớn, phòng hộ không đủ, nhưng vẫn bị dòng tiền dẫn dắt. Dù lịch dữ liệu ít biến động, nhà đầu tư vẫn không ngừng hành động. Mỗi lần giảm giá được mua vào ngay lập tức, như thể rủi ro đã bị xóa bỏ. Biến động đã quay lại, dù chưa phải bùng nổ, nhưng đã rõ dấu hiệu rõ ràng.

Sự sụt giảm vàng không nói nhiều về yếu tố cơ bản, mà nói rõ về tâm lý thị trường. Khi nhà đầu tư giao dịch như thể rủi ro đã biến mất, thì ngay cả tài sản trú ẩn cũng bắt đầu hành xử giống cổ phiếu tăng trưởng. Biến động của vàng giờ cao hơn cả chứng khoán trong nhiều phiên — gợi nhớ giai đoạn hỗn loạn nhất của đại dịch. Nhưng nền tảng nhu cầu bảo hiểm vẫn tồn tại: các ngân hàng trung ương tiếp tục tích trữ, nhà đầu tư vẫn hoài nghi độ bền của tiền pháp định, và hệ thống tài chính toàn cầu vẫn chịu áp lực từ nợ và méo mó.

Cơn sốt có thể đã nguội, nhưng niềm tin không biến mất trong một ngày. Đòn bẩy đã rút lui, những người yếu tay rời đi, và chỉ còn lại những ai thực sự tin — những người hiểu rằng niềm tin vào tiền pháp định vốn suy yếu dần theo thời gian. Thị trường tăng thật sự thường được xây dựng từ giai đoạn kiệt sức, hoài nghi chứ không từ hưng phấn thuần túy. Vàng, như thường lệ, nhắc chúng ta rằng con đường tìm tới sự thật tiền tệ không thẳng tắp, mà đầy gập ghềnh và thử thách.

Phát ngôn của Trump

Một lời nói tưởng như vô hại của Trump — “Có thể sẽ không xảy ra … chỉ là kinh doanh thôi” — đã gây chấn động thị trường. Đây là một phát biểu về thương mại, nhưng tác động như rút chốt lựu đạn. Ngay lập tức, cổ phiếu vốn hóa nhỏ rơi tự do, S&P và Nasdaq lao dốc rồi đóng cửa trong trạng thái lo âu. Đây chưa phải hoảng loạn, nhưng rõ ràng là dấu hiệu mệt mỏi. Tâm lý lo âu lan tỏa khi nhà đầu tư lâu ngày đã mua vào, sử dụng đòn bẩy quá cao, và chỉ cần một tin bất lợi nhỏ để nhận ra vị thế mình rất mong manh.

Các quỹ phòng hộ, CTA, các danh mục chỉ mua vẫn giữ vị thế tối đa, tiếp tục tôn sùng kịch bản “hạ cánh mềm và phục hồi AI.” Nhưng âm điệu đã rung. Khi ngay cả vàng cũng biến động như cổ phiếu tăng trưởng, điều đó cho thấy thị trường không còn giao dịch dựa vào các yếu tố cơ bản — mà theo nhịp cảm xúc. Dòng xoay của nỗi sợ không có phương hướng rõ ràng — nó tìm đến những tài sản mà thị trường cảm thấy an toàn nhất. Trong bối cảnh đó, nhiều tài sản bắt đầu “tự cho mình là kẻ được chọn.”

Phát biểu bất ngờ của Trump, trong bối cảnh địa chính trị phức tạp, đã làm rạn nứt đà tăng trưởng của thị trường chứng khoán Mỹ. Các nhà giao dịch hiểu rõ kịch bản này, kiểu chiến lược “bên bờ vực” — nơi sự mập mờ được dùng làm vũ khí. Thị trường không sụp đổ ngay vì nó nhớ rằng đôi khi lời nói mập mờ lại biến thành thoả hiệp. Nhưng câu hỏi vẫn còn: lần này có giống trước không?

Ở chiều khác, doanh nghiệp Mỹ cũng không thể làm tròn vai. Netflix, biểu tượng số một của sản phẩm kỹ thuật số, báo doanh thu tăng 17 % nhưng cổ phiếu lại giảm 5 %. Điều này cho thấy rằng tăng trưởng đơn thuần đã không đủ. Vấn đề tranh thuế tại Brazil khiến công ty mất 0.5 tỉ USD lợi nhuận và mất một phần niềm tin từ nhà đầu tư. Sự trớ trêu: người kể chuyện đại diện cho thời đại kỹ thuật số lại bị bóp trong bản cân đối thuế của chính mình.

Netflix đang đầu tư vào AI, cải thiện gợi ý nội dung và gia tăng mô hình quảng cáo để đẩy doanh thu. Nhưng thị trường bây giờ không còn chấp nhận lời hứa, họ muốn kết quả. Khi một công ty công bố lợi nhuận cao mà cổ phiếu vẫn bị bán tháo, vấn đề không nằm ở Brazil, mà ở niềm tin. Có cảm giác rằng mọi thứ đã đi quá xa, rằng những người ở cuối bàn giao dịch bắt đầu tự hỏi: họ đang cầm champagne hay thuốc nổ?

Có một không khí quen thuộc của tháng Mười — thời điểm khi định vị gặp thực tế, đà tăng mất lực, và thị trường nhớ lại rằng rủi ro mới là yếu tố quyết định. Như một nhà giao dịch thì thầm hôm nay: “Bạn không thể giao dịch niềm tin khi tiêu đề đang giao dịch bạn.”

Thị trường vẫn mong chờ phép màu: CPI thấp, hòa bình thương mại, một Fed dovish. Nhưng không khí hiện tại giống Halloween hơn Giáng sinh, nhiều mặt nạ, nhiều lớp ảo thuật, và vài trò lừa ẩn trong món quà.