BLS làm "bay màu" hàng nghìn việc làm thông qua những lần điều chỉnh số liệu
Diệu Linh
Junior Editor
Cục Thống kê Lao động (BLS) vừa loại bỏ thêm 33,000 việc làm khỏi các báo cáo tháng 7 và tháng 8 sau các đợt điều chỉnh giảm. Trong tháng 7, BLS từng báo cáo nền kinh tế tạo ra 79,000 việc làm. Tuy nhiên, trong báo cáo tháng 9 (công bố ngày 20 tháng 11 do chính phủ đóng cửa), con số này đã được điều chỉnh xuống còn 72,000.
Báo cáo tháng 8 vốn đã gây thất vọng ngay khi công bố, chỉ ghi nhận 22,000 việc làm mới. Thực tế, tình hình còn tệ hơn. Sau điều chỉnh, nền kinh tế được xác định là đã mất 4,000 việc làm trong tháng này.
Các điều chỉnh giảm dường như đã trở thành thông lệ tại BLS. Từ tháng 3 năm 2024 đến tháng 6 năm 2025, cơ quan này đã loại bỏ gần 1 triệu việc làm (911,000) khỏi các báo cáo ban đầu.
Vậy chúng ta phải hiểu thế nào về báo cáo tháng 9, trong đó BLS công bố nền kinh tế bất ngờ tạo thêm 119,000 việc làm? (Trong khi nhận định ban đầu chỉ là 50,000.)
Câu trả lời là không nên hiểu gì nhiều.
Một phần những việc làm “mới” này gần như chắc chắn sẽ bị điều chỉnh giảm trong tháng tiếp theo.
BLS có lịch sử dài báo cáo số liệu việc làm tích cực hơn thực tế, rồi lặng lẽ sửa xuống sau đó. Trong năm 2023, số liệu việc làm đã bị điều chỉnh giảm trong 10/12 tháng.
Cần thừa nhận rằng việc tổng hợp dữ liệu việc làm là nhiệm vụ phức tạp và các điều chỉnh là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra: vì sao các điều chỉnh gần như luôn mang tính giảm, trong khi hầu như không có điều chỉnh tăng tương ứng?
Từ năm 2003, số liệu cuối cùng theo năm của BLS thấp hơn báo cáo ban đầu 14 lần, trong khi chỉ 7 lần được điều chỉnh tăng.
Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu cơ quan này có đang vô tình giúp làm đẹp bộ mặt của chính phủ không.
Nếu đó là mục tiêu, thì có vẻ như chiến lược này đang phát huy tác dụng.
Số liệu việc làm cũng không phải dạng dữ liệu duy nhất gây nghi vấn. Trong nhiều năm, đã có lập luận cho rằng chỉ số CPI đánh giá thấp lạm phát một cách đáng kể. Chính phủ từng thay đổi công thức tính vào những năm 1990, khiến mức tăng giá thực tế bị che mờ. Nếu áp dụng công thức thập niên 1970, CPI hiện tại gần như sẽ gấp đôi con số chính thức. Nghĩa là nếu BLS dùng công thức cũ, CPI sẽ vào khoảng 6%. Và với một công thức phản ánh đúng thực tế hơn, con số đó có thể còn cao hơn.
Điều đáng chú ý là thị trường chỉ phản ứng với số liệu ban đầu. Chúng ta hiếm khi thấy thị trường biến động mạnh khi BLS âm thầm xóa bỏ hàng chục nghìn việc làm khỏi nền kinh tế thông qua các điều chỉnh sau đó. Những cập nhật này diễn ra yên lặng và ít được chú ý, tạo ra cảm giác rằng thị trường lao động mạnh hơn thực tế.
Tháng này, báo cáo của chính phủ cho thấy những tín hiệu tích cực. Thị trường vui mừng và biến động mạnh. Sang tháng sau, dữ liệu được điều chỉnh lại theo hướng tiêu cực – và gần như không ai để ý.
Nhìn vào lịch sử, thật khó hiểu vì sao những số liệu này vẫn được nhiều người coi trọng một cách nghiêm túc.
Bài học rút ra là chúng ta cần thận trọng và hoài nghi hơn khi tiếp nhận dữ liệu từ chính phủ. Điều quan trọng là phải theo dõi cả báo cáo tiêu đề lẫn các điều chỉnh sau đó.
fxstreet