Các nhà máy châu Á chật vật khi các thỏa thuận thương mại với Mỹ chưa thể kích cầu trở lại

Các cường quốc sản xuất châu Á tiếp tục vật lộn với nhu cầu yếu trong tháng 11, khiến sự suy giảm trong hoạt động nhà máy kéo dài, khi tiến triển trong các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ không chuyển hóa thành sự phục hồi đáng kể trong các đơn hàng.

Một loạt các chỉ số quản lý mua hàng (PMI) công bố vào thứ Hai cho thấy tình hình khác biệt trên khắp khu vực: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan đều ghi nhận sự suy giảm trong hoạt động, trong khi các nền kinh tế Đông Nam Á phần lớn báo cáo tăng trưởng.

Tại Trung Quốc, nền sản xuất lớn nhất thế giới, hoạt động nhà máy đã trở lại trạng thái suy giảm, một ngày sau khi số liệu chính thức của Bắc Kinh cho thấy mức giảm, mặc dù tốc độ chậm hơn.

“Lượng container thông qua các cảng Trung Quốc hầu như không thay đổi so với tháng 10. Dù nhu cầu có cải thiện, điều này không giúp nhiều cho sản xuất khi tồn kho vẫn cao – thành phần sản lượng giảm xuống mức thấp nhất trong bốn tháng,” Zichun Huang, nhà kinh tế Trung Quốc tại Capital Economics, nhận định. “Mặc dù giá đầu ra tăng nhẹ, mức này vẫn thấp, cho thấy áp lực giảm phát kéo dài.”

Tuy nhiên, Capital Economics lưu ý sự không đồng nhất giữa các PMI và dữ liệu thương mại thực tế từ khắp châu Á. “Xuất khẩu từ hầu hết các nước châu Á đã tăng mạnh trong những tháng gần đây, và triển vọng ngắn hạn cho các ngành sản xuất định hướng xuất khẩu vẫn thuận lợi,” Shivaan Tandon, nhà kinh tế châu Á tại Capital Economics, nhận định trong một báo cáo riêng.

Trên khắp châu Á, các doanh nghiệp xuất khẩu lớn trong năm nay đã phải thích ứng nhanh với sự bất định do các mức thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Mặc dù một số thỏa thuận thương mại với Nhật Bản và Hàn Quốc, cùng với giảm căng thẳng với Trung Quốc, đã mang lại phần nào tự tin, nhiều doanh nghiệp vẫn phải điều chỉnh để thích ứng với thực tế thương mại mới.

Các chỉ số cho thấy các đơn hàng mới tiếp tục giảm, kéo dài đợt suy thoái lên hai năm rưỡi, nguyên nhân chủ yếu do môi trường kinh doanh toàn cầu chậm chạp, ngân sách khách hàng thắt chặt và đầu tư vốn bị hạn chế.

Dữ liệu công bố vào thứ Hai cũng cho thấy chi tiêu của các công ty Nhật Bản cho nhà máy và thiết bị tăng 2.9% trong quý 3 so với cùng kỳ năm trước, nhưng chậm hơn so với quý trước. Hoạt động sản xuất tại Nhật cũng thu hẹp trong tháng thứ hai liên tiếp vào tháng 11, dù thỏa thuận thương mại với Mỹ mang lại một số rõ ràng cho các nhà sản xuất.

Các số liệu riêng biệt cho thấy doanh số bán chip tại Nhật Bản tăng trong tháng 11, đạt kỷ lục nhờ nhu cầu công nghệ mạnh mẽ, trong khi ngành ô tô cũng tăng vọt sau thỏa thuận thương mại với Mỹ. Chỉ số PMI của Đài Loan cho thấy hoạt động nhà máy tiếp tục suy giảm, nhưng với tốc độ chậm hơn.

Trong khi đó, các nhà sản xuất tại các thị trường mới nổi của châu Á vẫn thể hiện sức mạnh vượt trội: Indonesia và Việt Nam đều báo cáo tăng trưởng mạnh mẽ trong hoạt động nhà máy, trong khi Malaysia quay trở lại tăng trưởng. Dù tốc độ tăng trưởng của Malaysia chậm lại so với tháng 10, chỉ số PMI vẫn cao hơn nhiều so với các nước cùng khu vực, phù hợp với các chỉ số khác cho thấy tăng trưởng mạnh mẽ tại nền kinh tế lớn thứ ba châu Á.

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Malaysia tăng trưởng nhanh nhất trong 18 tháng trong quý 3, được công bố vào thứ Sáu, nhờ chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ.