Thống đốc BoJ cân nhắc tăng lãi suất vào tháng 12

Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) sẽ xem xét “lợi và hại” của việc tăng lãi suất tại cuộc họp chính sách sắp tới, Thống đốc Kazuo Ueda cho biết hôm thứ Hai, phát tín hiệu mạnh mẽ nhất cho đến nay về khả năng nâng lãi suất vào cuối tháng này.

Phát biểu của ông đã khiến đồng yên và lợi suất trái phiếu tăng lên, với thị trường hiện định giá khoảng 80% khả năng BoJ tăng lãi suất tại cuộc họp ngày 18–19 tháng 12, so với mức khoảng 60% vào tuần trước.

Trong bài phát biểu trước cộng đồng doanh nghiệp tại Nagoya, Ueda bày tỏ sự tin tưởng rằng nền kinh tế Nhật Bản sẽ phục hồi sau đợt giảm tốc trong quý III, đồng thời cho rằng tác động của các mức thuế Mỹ nhỏ hơn so với lo ngại ban đầu.

Với việc lo ngại về tác động từ thuế quan giảm bớt, khả năng Nhật Bản đạt được các dự báo về tăng trưởng và lạm phát của BoJ ngày càng tăng, ông nói, cho thấy điều kiện để nâng lãi suất đang dần hình thành.

“BoJ đang ở giai đoạn cần xác định liệu xu hướng doanh nghiệp chủ động tăng lương có tiếp tục hay không,” Ueda nói. Đây là yếu tố quan trọng quyết định thời điểm BoJ nâng lãi suất.

Ông cho biết tình trạng thiếu hụt lao động ngày càng trầm trọng, lợi nhuận doanh nghiệp vẫn duy trì ở mức cao, và các hiệp hội doanh nghiệp lớn đã kêu gọi tiếp tục tăng lương.

BoJ đang “tích cực thu thập” dữ liệu về triển vọng tăng lương trước cuộc họp chính sách tháng 12, ông nói thêm.

“Chúng tôi sẽ đánh giá và thảo luận về diễn biến kinh tế – giá cả trong và ngoài nước, cũng như các biến động thị trường… đồng thời cân nhắc lợi và hại của việc tăng lãi suất,” Ueda nói.

Ngay sau phát biểu, USD/JPY tăng 0.4% lên mức cao nhất phiên là 155.49. Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 2 năm – loại nhạy cảm nhất với chính sách BoJ – tăng 2 bps, đạt 1.01%, mức cao nhất kể từ tháng 6/2008.

“Ueda về cơ bản đã báo trước một đợt tăng lãi suất vào tháng 12,” theo Naomi Muguruma, chiến lược gia trái phiếu trưởng tại Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities. “Với việc thị trường gần như định giá xong đợt tăng, bất kỳ hành động ‘không làm gì’ nào cũng có thể gây biến động lớn.”

BoJ đã bắt đầu rút khỏi chương trình kích thích tiền tệ quy mô lớn kéo dài hàng thập kỷ vào năm ngoái và nâng lãi suất lên 0.5% vào tháng 1, trong bối cảnh lạm phát đang tiến gần mục tiêu 2% một cách bền vững.

Dù BoJ giữ nguyên lãi suất từ đó đến nay, ngày càng nhiều thành viên hội đồng chính sách hoặc đề xuất tăng lãi suất, hoặc kêu gọi hành động khi giá thực phẩm cao dai dẳng khiến lạm phát vượt 2% trong hơn ba năm liên tiếp.

Một khảo sát tháng trước cho thấy phần lớn các nhà kinh tế dự đoán BoJ sẽ tăng lãi suất vào tháng 12, và tất cả đều kỳ vọng mức lãi suất sẽ được nâng lên 0.75% vào tháng 3.

Với lãi suất thực vẫn âm sâu, thêm một lần tăng lãi suất vẫn sẽ giữ chi phí vay ở mức thấp — và “giống như giảm ga hơn là đạp phanh”, Ueda nói.

Ông cảnh báo rằng việc điều chỉnh chính sách quá muộn có thể khiến lạm phát tăng vọt, buộc BoJ phải phản ứng mạnh, dẫn tới rủi ro gây xáo trộn thị trường.

Ông Ueda không đề cập mức lãi suất cuối cùng mà BoJ hướng tới. Ông cho biết ngân hàng sẽ cung cấp thêm thông tin về mức lãi suất hiện tại so với mức “trung tính cho nền kinh tế” khi chính sách lãi suất được nâng lên 0.75%.

Tốc độ tăng lãi suất chậm là một trong những nguyên nhân khiến đồng yên suy yếu — vấn đề gây áp lực lên các nhà hoạch định chính sách khi chi phí nhập khẩu tăng đẩy lạm phát cao hơn.

Khi được hỏi về đồng yên, Ueda nói rằng sự suy yếu của đồng tiền này có thể đẩy nhanh lạm phát tiêu dùng — yếu tố BoJ cần theo dõi chặt chẽ khi hoạch định chính sách.

Làn sóng suy yếu mới của đồng yên khiến khả năng chính phủ can thiệp tiền tệ gia tăng, phản ánh lo ngại về tác động tiêu cực từ việc đồng tiền mất giá.

BoJ đang chuẩn bị thị trường cho khả năng tăng lãi suất sớm nhất vào tháng 12, khi lo ngại về sự suy giảm mạnh của đồng yên quay trở lại và áp lực chính trị buộc phải duy trì lãi suất thấp dần hạ nhiệt.