Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Phố Wall kết thúc tuần giao dịch ngắn ngủi nhân dịp Quốc khánh Mỹ với màn pháo hoa riêng của mình, khi cả S&P và Nasdaq cùng lập kỷ lục mới lần thứ ba chỉ trong ba phiên. Tuy nhiên, đằng sau những con số rực rỡ trên bảng điện tử là một bước nhảy chiến lược tinh tế hơn—bởi trong lúc thị trường chứng khoán thăng hoa, kỳ vọng về việc Fed cắt giảm lãi suất lại trở nên dè dặt hơn.

Báo cáo việc làm tháng Sáu vượt kỳ vọng, với 147,000 việc làm mới so với mức đồng thuận khoảng 106,000. Dù không phải là con số bùng nổ, nhưng đủ để xóa tan kỳ vọng về khả năng Fed sẽ hành động sớm vào tháng Bảy. Tỷ lệ thất nghiệp giảm nhẹ xuống 4.1% càng củng cố thêm lập luận rằng Fed có đủ dữ liệu và "lá chắn chính trị" để tạm thời đứng ngoài cuộc chơi, chờ đợi diễn biến tiếp theo của nền kinh tế trước khi cân nhắc nới lỏng chính sách tiền tệ.

Dù vậy, các thị trường rủi ro vẫn giữ vững tâm lý lạc quan. Đây không hẳn là hiện tượng “tin xấu là tin tốt”, mà giống một câu chuyện Goldilocks thời hiện đại: tăng trưởng không quá mạnh để gây áp lực lạm phát, cũng không quá yếu để báo hiệu suy thoái. Báo cáo việc làm là một niềm an ủi hiếm hoi—tăng trưởng đủ ổn định, áp lực tiền lương trong tầm kiểm soát, và triển vọng ngắn hạn không bị bao phủ bởi lo ngại suy giảm kinh tế.

Tóm lại, thị trường nhìn nhận tình hình theo hướng: chưa cần cắt giảm lãi suất ngay, nhưng cũng chẳng có lý do gì để hoảng sợ.

Điểm nổi bật không chỉ nằm ở dữ liệu, mà ở sự bất đối xứng của bức tranh vĩ mô. Trong khi các chỉ báo tăng trưởng đang dần mất đà, thị trường tài sản rủi ro dường như chưa được thông báo về lực hấp dẫn. Cổ phiếu tăng giá dựa trên kỳ vọng lãi suất sẽ hạ trong tương lai, còn lợi suất—dù thu hẹp—lại gợi ý rằng "chẳng có suy thoái nào ở đây", ngay cả khi dữ liệu thực tế vẫn tiếp tục suy yếu.

Theo quan điểm thị trường trái phiếu, một báo cáo việc làm thực sự tồi—dưới 80,000—sẽ khiến lợi suất giảm mạnh, xác nhận rằng Fed đang chậm chân và cần hành động. Nhưng con số trong vùng 100,000–150,000? Đó chính là vùng Goldilocks hiện tại: vừa đủ mềm để giữ hy vọng cắt giảm lãi suất, nhưng không quá yếu đến mức gây lo ngại. Đó là một hành lang hẹp—chỉ cần đi đúng hướng, thị trường sẽ mỉm cười. Lệch sang bất kỳ phía nào, câu chuyện sẽ thay đổi hoàn toàn.

Tuần này cũng được hỗ trợ bởi loạt tín hiệu tích cực: đơn hàng nhà máy bất ngờ tăng mạnh, chỉ số PMI dịch vụ vượt mốc 50, và “Dự luật to đẹp”—ngọn đuốc tài khóa của ông Trump—vượt qua một rào cản quan trọng. Dù bạn gọi đây là kích thích tài khóa hay "QE trá hình", thì dòng tiền bổ sung này vẫn là chất xúc tác cho đà tăng của cổ phiếu, ngay cả khi khiến bài toán lạm phát của Fed thêm phần phức tạp.

Thỏa thuận thuế quan giữa Mỹ và Việt Nam cũng mang lại cảm giác tích cực trong một thế giới ngày càng hoài nghi. Nhà đầu tư hiện sẵn sàng bám víu bất kỳ dấu hiệu hòa dịu địa chính trị nào như một chiếc phao cứu sinh. Cùng với những tín hiệu mới về việc hạ nhiệt căng thẳng Mỹ–Trung trong lĩnh vực phần mềm thiết kế chip, nhóm cổ phiếu bán dẫn cũng được hưởng lợi không nhỏ.

Tuy nhiên, thị trường trái phiếu đã có phản ứng rõ ràng. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm tăng 6 bps, lên 4.32%, phản ứng với dữ liệu việc làm mạnh mẽ hơn dự kiến và nhận thức rằng Fed sẽ chưa vội nới lỏng chính sách, nhất là khi tăng trưởng danh nghĩa đang được hỗ trợ bởi chi tiêu tài khóa và nguy cơ lạm phát do thuế quan.

Dẫu vậy, nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ lại dẫn đầu đà tăng trong tuần—một chỉ báo cho thấy khẩu vị rủi ro vẫn còn hiện hữu. Chênh lệch tín dụng thu hẹp, lợi suất cao cư xử như thể nguy cơ suy thoái chỉ là điều hư cấu, còn chỉ số biến động VIX thì “ngủ đông”. Nói cách khác, dòng thanh khoản đang gánh phần việc nặng nhất—ngay cả khi các yếu tố cơ bản vẫn đang trong giai đoạn "hồi sức".

Vậy có thể kết luận điều gì?

Bức tranh vĩ mô đang trở nên khó đoán, Fed vẫn đang giữ tay trên cò súng nhưng chưa dám bóp, trong khi Nhà Trắng dường như đang gia tăng áp lực chính trị—thậm chí có tin đồn về khả năng thay thế sớm Chủ tịch Powell. Tuy nhiên, hiện tại, chứng khoán Mỹ vẫn vẫn còn nhiều dư địa đi lên. Không phải vì mọi thứ đều tích cực—mà vì chưa có yếu tố nào đủ tiêu cực để đảo ngược đà tăng.

Hãy gọi đây là một “đợt tăng trưởng độc lập”: thoát khỏi nỗi lo suy thoái, chưa cần cắt giảm lãi suất ngay, và trong vài ngày tới—tạm thời thoát khỏi cái bóng của các yếu tố vĩ mô nặng nề.

Nhưng đừng vội tự mãn. Thị trường có thể đã tránh được một ổ gà, nhưng phía trước vẫn còn những vách đá thuế quan, hố sâu ngân sách, và các gờ giảm tốc mang tên Powell. Hiện tại, chúng ta ăn mừng. Thứ Hai, ta trở lại giao dịch.