Cơn hưng phấn nhờ thỏa thuận thương mại giảm dần, sức mạnh của USD quay trở lại

Hợp đồng tương lai chứng khoán đang dao động trong vùng đi ngang, và ánh hào quang từ “thỏa thuận” EU–Mỹ đạt được vào Chủ nhật đang dần phai nhạt. Dù chỉ số S&P 500 vừa ghi nhận mức đóng cửa kỷ lục mới, biên độ dao động trên hợp đồng tương lai đã thu hẹp gần 50 điểm kể từ đỉnh hưng phấn sau cuộc gặp sân golf. Điều thị trường thể hiện không phải là một cú đảo chiều, mà là quá trình tiêu hóa. Sự “nhẹ nhõm” sau thỏa thuận là một giao dịch nhất thời, chứ chưa chắc tạo nên xu hướng mới trong tuần này, nhất là khi lịch công bố dữ liệu kinh tế sắp tới khá dày đặc.

Và không đâu sự “nguội lạnh” đó thể hiện rõ như trên thị trường ngoại hối (FX), nơi các nhà giao dịch nhanh chóng bị nhắc nhở rằng đồng USD vẫn có mức lợi suất carry ấn tượng 4.30%, và yếu tố cơ bản luôn có xu hướng tái khẳng định vị thế của nó khi làn khói thuế quan bắt đầu tan. Mức thuế bình quân 15% áp lên hàng hóa nhập từ EU và Nhật Bản có thể đã giúp thị trường tránh một cú sốc lớn, nhưng đó không phải là vé miễn phí. Với thuế suất hiệu quả trung bình hiện ở 18.2%, cao nhất kể từ năm 1934 theo số liệu từ Yale Budget Lab, rào cản đối với thương mại toàn cầu vẫn còn lớn. Rủi ro hệ thống chưa bùng nổ, nhưng bóng mờ của nó vẫn đang treo lơ lửng trên nền kinh tế toàn cầu.

Tài sản châu Âu chịu tác động mạnh nhất. Đồng euro và chỉ số DAX cùng giảm khi hiện thực dần rõ nét: Mỹ đã giành được nhượng bộ, đạt được cam kết đầu tư, và rút lui mà không bị đáp trả. Đây không phải là một thỏa thuận thương mại, mà là một bảng điểm.

Phố Wall mở cửa đầu tuần một cách chệch choạc, nhưng cuối cùng vẫn kịp quay lại vùng xanh nhờ kỳ vọng vào cổ phiếu công nghệ trước mùa báo cáo lợi nhuận. Tuy nhiên, thông điệp ngầm là rõ ràng: thỏa thuận có thể đã loại bỏ rủi ro ngắn hạn, nhưng chưa đủ sức để khơi nguồn cho một đợt tăng mới. Đặc biệt là khi Bộ Tài chính đang lên kế hoạch vay hơn 1,000 tỷ USD trong quý III, gấp đôi so với dự báo trước đó.

Trong bức tranh rộng lớn hơn, thị trường vẫn là một bản hòa tấu do bảy cổ phiếu lớn dẫn dắt. S&P 500 và Nasdaq có thể tiếp tục đạt đỉnh, nhưng nếu loại trừ nhóm “Mag 7”, phần còn lại trông giống như dàn nhạc nền hơn là một bản giao hưởng chính. Kể từ đầu năm 2023, S&P theo vốn hóa tăng 67%, trong khi chỉ số bình quân trọng số chỉ tăng 32%. Khoảng cách này hiện ở mức rộng nhất trong vòng 20 năm.

Tuần này có thể giúp trả lời câu hỏi quan trọng: thị trường đang mở rộng thực sự, hay chỉ là vòng lặp của “Mag 7”? Hơn 150 công ty trong chỉ số S&P sẽ công bố kết quả kinh doanh, trong đó có bốn ông lớn của ngành công nghệ. Visa, P&G và Boeing công bố sớm, nhưng những “màn pháo hoa” đáng chú ý sẽ đến sau.

Một điều mà các nhà đầu tư và phân tích đều có thể đồng thuận: một thị trường dựa trên bảy cái tên là một mô hình mong manh, không phải là nền tảng bền vững. Nó có thể mang đến sự phấn khích khi tăng giá, nhưng khi chỉ vài mã megacap gánh cả chỉ số, bất kỳ sai sót nào cũng có thể tạo hiệu ứng dây chuyền.

Thực tế đã chứng minh điều đó. Khi Nvidia suy yếu, S&P chao đảo. Khi Apple hay Amazon gây thất vọng, tâm lý thị trường không chỉ thay đổi mà còn co lại. Trong môi trường như vậy, việc lựa chọn cổ phiếu ngày càng giống như chơi trò “đấm trong bóng tối”. Nếu chỉ số phụ thuộc vào vài cái tên, tại sao phải bới tung cả thị trường lên? Thị trường khi ấy chỉ là độc thoại, không còn đối thoại.

Nhưng gần đây đã có một vài tín hiệu hy vọng, thậm chí có thể là bước khởi đầu.

Tuần trước, chỉ số S&P 500 theo trọng số bình quân đã lặng lẽ chạm mức đỉnh mới, vượt qua mốc đỉnh hồi tháng 11. Đây là lần thứ tư trong vòng 13 tuần chỉ số này vượt trội hơn chỉ số theo vốn hóa. Nếu tiếp tục duy trì hiệu suất tuần này, đây sẽ là tháng đầu tiên kể từ tháng 3 mà S&P bình quân vượt lên, một dấu hiệu tuy khiêm tốn, nhưng đầy ý nghĩa cho thấy sự tham gia thị trường đang được mở rộng.

Câu hỏi đặt ra: đây là bước chuyển động thật sự, hay chỉ là vài xi-lanh đang khởi động sớm?

Tài chính, công nghiệp, và một số nhóm cổ phiếu chu kỳ đang cho thấy tín hiệu hồi phục. Bên ngoài nước Mỹ, các chỉ số rộng như FTSE 100 và DAX cũng đang tiến gần đỉnh mới, mà không cần sự hỗ trợ của nhóm Big Tech. Đây không chỉ là một vòng luân chuyển ngành, mà là thị trường đang thử thách xem liệu động lực có thể đến từ các khu vực ngoài động cơ chính không.

Tuy nhiên, hãy thực tế, lợi nhuận quý này sẽ định đoạt liệu đây là khởi đầu của xu hướng mới hay chỉ là một đợt bùng nổ nhất thời. Tuần này, Meta, Microsoft, Apple và Amazon đều sẽ báo cáo kết quả. Đừng nhầm lẫn, chỉ riêng bốn cái tên này sẽ thu hút nhiều dòng tiền hơn cả phần còn lại của S&P cộng lại.

Dấu hiệu tích cực là, sự phụ thuộc vào nhóm “Mag 7” đang giảm dần. Trong quý II, chênh lệch tăng trưởng lợi nhuận giữa nhóm này và phần còn lại của chỉ số ở mức thấp nhất kể từ đầu 2023. Dự báo cho quý III, khoảng cách đó còn thu hẹp hơn nữa.

Một số nhà phân tích gọi đây là “bình thường hóa ngắn hạn”. Có thể đúng. Nhưng sự bình thường luôn lành mạnh hơn sự tập trung thái quá. Khi mạch đập của thị trường dựa vào vài nhánh động mạch lớn, bất kỳ tắc nghẽn nào cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Ở chiều ngược lại, cũng có lập luận rằng những cổ phiếu dẫn dắt hiện tại xứng đáng với định giá cao, và điều đó cũng hợp lý. Họ không chỉ kể chuyện, mà còn mang lại kết quả. Nhưng ngay cả động cơ tốt nhất cũng sẽ cháy nếu chỉ có chúng là chạy còn những cái khác thì bất động.

Và đó là nơi chúng ta đang đứng. “Mag 7” vẫn dẫn đầu, nhưng phần còn lại của thị trường đang rục rịch chuyển mình. Câu hỏi không còn là liệu nhóm này có tiếp tục dẫn đầu, mà là liệu các cổ phiếu còn lại có nhập cuộc hay không.

Bởi vì những thị trường tăng trưởng thật sự không bay một mình, chúng di chuyển như một đội tàu.

Ngoài các báo cáo lợi nhuận, lịch kinh tế vĩ mô tuần này rất dày: các cuộc họp của FOMC và BOJ, dữ liệu lạm phát, việc làm, và đàm phán thuế quan tại Stockholm giữa Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và ông Hà Lập Phong. Mục tiêu là đạt được một thỏa thuận đình chiến thương mại kéo dài ba tháng, có thể đặt nền tảng cho một cuộc gặp Trump–Tập vào cuối năm nay, sự kiện này trở thành một “phần thưởng/rủi ro” khác mà thị trường đang mong đợi.

Nhưng vào lúc này, chúng ta đang ở trong một tình huống kỳ lạ, nơi một quốc gia tăng thuế lên chính người tiêu dùng của mình lại được xem là “chiến thắng”, và mọi thỏa thuận thương mại được đánh giá dựa trên hình ảnh truyền thông hơn là tác động kinh tế thực tế. Đây không phải là một đợt tăng giá dựa trên niềm tin, mà được xây dựng trên niềm hy vọng rằng vẫn chưa có gì phát nổ... ít nhất là chưa.

Cơn say đường đã qua. Bây giờ mới là lúc bắt đầu làm việc thật sự.