Khủng hoảng con tin trước ngày Tổng thống Mỹ nhậm chức, thị trường dầu thô quay lại thời kỳ hỗn loạn của Jimmy Carter cách đây 50 năm

Giá dầu đang cho thấy dấu hiệu hồi phục mạnh mẽ sau một thời gian suy giảm. Nguyên nhân đến từ nhu cầu tăng đột biến do thời tiết, hoạt động sản xuất và tình trạng dự trữ giảm xuống mức báo động tại trung tâm giao nhận Cushing, Oklahoma - những yếu tố then chốt đang hỗ trợ thị trường.

Mặc dù giá dầu đã vượt ngưỡng 75 USD/thùng - mức cao nhất kể từ tháng 10, nhưng đà tăng đã chững lại sau tuyên bố của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Anthony Blinken: "Chúng ta đang tiến rất gần đến một thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin tại Trung Đông."

Một diễn biến đáng chú ý là ngay sau đó, trong cuộc họp báo hôm thứ Ba, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã đưa ra lời cảnh báo rằng: "Nếu những con tin không được thả trước khi tôi nhậm chức, Trung Đông sẽ chìm trong hỗn loạn."

Nhìn lại lịch sử, nhiệm kỳ Tổng thống của Jimmy Carter đã bị bao trùm bởi cuộc khủng hoảng con tin Iran - khi sinh viên Iran, được sự hậu thuẫn của chính quyền Ayatollah Khomeini, đã chiếm giữ Đại sứ quán Hoa Kỳ và bắt giữ công dân Mỹ làm con tin.

Cuộc khủng hoảng này kéo dài 444 ngày, bắt đầu từ ngày 4/11/1979. Điều đáng nói là sự kiện này chỉ kết thúc vào ngày 20/1/1981 - đúng vào thời khắc lịch sử khi Tổng thống Ronald Reagan tuyên thệ nhậm chức, như một dấu chấm hết cho một giai đoạn đen tối trong quan hệ Mỹ - Iran.

Trong mắt nhiều người, những nỗ lực giải cứu con tin của Tổng thống Carter, đặc biệt là sau chiến dịch thất bại, đã để lại hình ảnh một nhà lãnh đạo thiếu cương quyết. Ngược lại, những tuyên bố cứng rắn của Tổng thống Ronald Reagan về khả năng sử dụng biện pháp quân sự với Iran được cho là đã đẩy nhanh tiến trình phóng thích các con tin.

Giờ đây, khi Ngoại trưởng Anthony Blinken bày tỏ sự lạc quan, liệu chúng ta có thể hy vọng về một kết cục tương tự với các con tin trong tay Hamas? Cả thế giới đang chung lời cầu nguyện cho điều đó.

Chúng ta cũng hãy cầu nguyện cho Tổng thống Jimmy Carter và gia đình ông. Đồng thời, chúng ta cần cầu nguyện cho California và tất cả những người đang bị ảnh hưởng bởi những đám cháy tàn khốc.

Bất chấp nhận định của Tổng thống Trump rằng "Canada không sản xuất thứ gì chúng ta cần", thực tế cho thấy nguồn dầu nặng của họ đang là mối quan tâm lớn của ngành lọc dầu Hoa Kỳ. Minh chứng là thông báo từ Cơ quan Quản lý Năng lượng Alberta: sản lượng dầu khu vực này đã thiết lập kỷ lục mới 4.197 triệu thùng mỗi ngày trong tháng 11, vượt qua con số 4.187 triệu thùng của tháng 12.

Mặc dù các báo cáo tình trạng dầu mỏ của Cục Thông tin Năng lượng (EIA) thường có những biến động vào đầu và cuối năm, điều đáng quan ngại hiện nay là tình trạng dự trữ đang ở mức báo động tại Cushing, Oklahoma.

Dù trọng tâm năng lượng đã có sự dịch chuyển một phần về Vùng Vịnh, tình trạng khan hiếm tại Cushing có thể là dấu hiệu cảnh báo về sự thiếu hụt trong toàn bộ hệ thống. Đáng chú ý, dự trữ dầu thô tại điểm giao nhận chiến lược này đã chạm đáy trong vòng một thập kỷ qua.

Nhu cầu từ thị trường quốc tế đang tăng cao chưa từng thấy, thể hiện qua động thái của Saudi Aramco khi nâng giá bán chính thức (OSP) dầu nhẹ Arab cho thị trường châu Á thêm 0.60 USD/thùng trong tháng 2, đưa mức chênh lệch so với Oman/Dubai lên tới 1.50 USD/thùng.

Giá khí tự nhiên vẫn có tiềm năng tăng vọt khi đợt không khí Bắc cực tiếp tục ảnh hưởng. Những dự báo dài hạn đang có sự phân hóa mạnh, tạo nên cơ hội đầu tư hấp dẫn hiếm có. Đặc biệt, nếu nhiệt độ giảm xuống dưới ngưỡng trung bình, các quyền chọn mua khí tự nhiên tháng Ba đang bị định giá thấp đáng kể. Khả năng cao chúng ta sẽ chứng kiến mức phí phần bù rủi ro tăng vọt nếu có thêm các dự báo về đợt lạnh.

Trong tương lai gần, ngành khí tự nhiên đang đối diện với đợt lạnh khắc nghiệt chưa từng thấy kể từ lần tăng giá gần đây nhất. Theo Fox Weather, lệnh Cảnh báo Bão mùa Đông đã được kích hoạt trên diện rộng, bao gồm từ vùng đồng bằng phía Nam, qua miền Nam trung tâm, đến thung lũng Ohio, trong đó có các đô thị lớn như Dallas - Fort Worth và Little Rock (Arkansas). Song song đó, vùng Theo dõi Bão mùa Đông (Winter Storm Watches) còn lan rộng về phía Đông, trải dài qua khu vực Đông Nam đến Đông Nam Virginia, Carolina và Bắc Georgia, không loại trừ khu vực đại đô thị Atlanta.

Làn sóng tăng giá khí tự nhiên cũng đang lan rộng tại châu Âu và châu Á.

Theo phân tích của Bloomberg, đợt tăng giá khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) đã đẩy giá tại châu Á lên mức chênh lệch kỷ lục so với giá dầu. Điều này có thể buộc các nhà tiêu thụ lớn phải cân nhắc chuyển sang sử dụng các loại nhiên liệu rẻ hơn, dù không thân thiện với môi trường bằng.

Cụ thể, Bloomberg cho biết chỉ số giá LNG Japan-Korea đã vượt giá dầu Brent tới 22% vào đầu tháng này. Nguyên nhân của đợt tăng giá này đến từ hai yếu tố chính: thời tiết mùa đông khắc nghiệt tại Bắc bán cầu và sự gián đoạn nguồn cung từ đường ống dẫn khí của Nga qua Ukraine, khiến cuộc cạnh tranh giữa người mua châu Âu và châu Á trở nên gay gắt hơn bao giờ hết.

Có thể nói, thời tiết đang nắm giữ vai trò then chốt, chi phối toàn bộ diễn biến của thị trường năng lượng toàn cầu.