Lạm phát Nhật Bản tăng tốc, liệu BoJ có tiếp tục "án binh bất động"?

Bộ Nội vụ công bố rằng CPI không bao gồm thực phẩm tươi sống đã tăng 2.6% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức 2.5% trong tháng 5 do chi phí năng lượng tăng nhẹ. Dữ liệu này thấp hơn so với mức tăng 2.7% mà các nhà kinh tế đã đồng thuận, nhưng đã kéo dài thời kỳ lạm phát bằng hoặc cao hơn mục tiêu 2% của Ngân hàng Nhật Bản đến tháng thứ 27.

Kết quả này phần lớn phản ánh những biến động trong thước đo giá ở Tokyo được công bố vào cuối tháng trước cho thấy lạm phát tăng tốc do giá năng lượng tăng cao.

Lạm phát Nhật Bản đã bằng hoặc cao hơn mục tiêu trong tháng thứ 27 liên tiếp

Việc lạm phát tăng tốc sẽ khiến ngân hàng trung ương có lý do để xem xét việc tăng lãi suất tại cuộc họp hội đồng chính sách kết thúc vào ngày 31 tháng 7. Một trong ba chuyên gia theo dõi BoJ kỳ vọng ngân hàng sẽ tăng lãi suất vào tháng 7, theo một cuộc khảo sát của Bloomberg vào tháng trước.

Yoshiki Shinke, nhà kinh tế điều hành cấp cao tại Viện nghiên cứu Dai-Ichi Life, cho biết: “Tác động từ việc cắt giảm trợ cấp là lý do lớn nhất đằng sau sự tăng tốc của lạm phát. Báo cáo cho thấy đây không phải sự ngạc nhiên lớn nên dữ liệu này có thể sẽ không thay đổi quan điểm của BoJ quá nhiều”.

Ngân hàng trung ương cũng dự kiến ​​công bố lộ trình cắt giảm lượng mua trái phiếu chính phủ Nhật Bản và công bố báo cáo triển vọng kinh tế, bao gồm cả dự báo lạm phát cập nhật. Trong ấn bản tháng 4, ngân hàng dự kiến ​​lạm phát sẽ tăng trung bình 2.8% trong năm tài chính này.

Lạm phát tăng tốc trên toàn quốc trong tháng 6 chủ yếu là do giá năng lượng tăng cao sau khi chính phủ loại bỏ dần các khoản trợ cấp tiện ích. Tác động rõ rệt nhất là giá khí đốt tự nhiên, tăng 3.7% so với một năm trước đó, cao hơn so với mức giảm 3.2% trong tháng 5. Giá điện ít bị ảnh hưởng hơn khi các nhà khai thác đã tăng đáng kể giá cước để ứng phó với chi phí hàng hóa tăng cao. Chi phí khách sạn cao hơn cũng góp phần vào sự tăng tốc chung.

Áp lực lạm phát kéo dài là dấu hiệu tích cực đối với nền kinh tế Nhật Bản, vốn đang có những dấu hiệu trái chiều trong thời gian gần đây. Đầu tháng này, GDP của Nhật Bản trong quý từ tháng 1 đến tháng 3 đã được điều chỉnh thấp hơn do chi tiêu hộ gia đình bất ngờ giảm so với một năm trước vào tháng 5.

Đồng thời, lương cơ bản của người lao động tăng mạnh nhất kể từ năm 1993, một dấu hiệu tươi sáng cho thấy triển vọng đạt được một chu kỳ tích cực gắn với tăng trưởng lương và lạm phát do cầu kéo. Ngoài ra, xuất khẩu đã tăng tháng thứ bảy liên tiếp trong tháng 6, củng cố quan điểm rằng tăng trưởng kinh tế sẽ phục hồi phần nào trong quý 2.

Nhà kinh tế Taro Kimura cho biết: “Ngân hàng Nhật Bản có thể coi dữ liệu là bằng chứng thuyết phục cho thấy chu kỳ tiền lương-giá đang dần hiệu quả sau khi các cuộc đàm phán lương mùa xuân năm nay mang lại mức tăng lớn nhất cho người lao động trong nhiều thập kỷ. Điều này làm tăng thêm khả năng tăng lãi suất tại cuộc họp tháng 7.”

Giá năng lượng sẽ vẫn là yếu tố không chắc chắn lớn trong xu hướng giá cả của Nhật Bản. Thủ tướng Fumio Kishida tuyên bố vào tháng trước rằng sẽ có thêm hỗ trợ tiện ích cùng với việc gia hạn trợ cấp xăng dầu. Các biện pháp mới sẽ được đưa ra sau khi các khoản trợ cấp trước đó hết hạn vào cuối tháng 6 và được giữ nguyên trong ba tháng bắt đầu từ tháng 8. Kishida cho biết, việc cứu trợ bổ sung sẽ làm giảm lạm phát tiêu dùng trung bình nửa điểm phần trăm mỗi tháng.

Một rủi ro khác đối với xu hướng giá cả nằm ở sự biến động của đồng nội tệ. USDJPY đã dao động quanh mức đỉnh trong 38 năm trong khoảng một tháng. Bộ Tài chính bị nghi ngờ tiến hành can thiệp tiền tệ hai lần vào tuần trước để hỗ trợ đồng Yên mặc dù nhà chức trách chưa xác nhận hành động này.

Với việc đồng Yên suy yếu nhanh chóng làm tăng chi phí sinh hoạt, các hộ gia đình Nhật Bản nhận thấy lạm phát ở mức kỷ lục trong những năm tới, như được chỉ ra trong cuộc khảo sát hàng quý của BoJ. Trong 12 tháng tới, các hộ gia đình dự đoán giá sẽ tăng 11.5%.

CPI loại trừ thực phẩm tươi sống và giá năng lượng đã tăng 2.2% trong tháng 6, cao hơn so với mức 2.1% trong tháng 5. BoJ đã nhấn mạnh chỉ số này là một yếu tố quan trọng trong việc cân nhắc chính sách của mình. Giá dịch vụ tăng 1.7%, mức tăng đầu tiên kể từ tháng 11.

Trong tương lai, nhu cầu mạnh hơn sẽ là động lực chính gây ra lạm phát chứ không phải là đồng Yên yếu, theo Kanako Nakamura, nhà kinh tế tại Viện nghiên cứu Daiwa.

Bà nói: “Tất nhiên, sự mất giá của đồng Yên sẽ có tác động nhất định đến giá cả, nhưng tôi không nghĩ tác động sẽ lớn đến vậy. Ngay khi tiền lương thực tế chuyển biến tích cực so với cùng kỳ năm trước, tôi kỳ vọng sẽ thấy tác động lan tỏa tích cực đến tiêu dùng.”