Những biến số từ Trump có thể định hình lộ trình lãi suất ECB

Huyền Trần
Junior Analyst
Trump khiến dự báo cắt giảm lãi suất của ECB trở nên bấp bênh khi rủi ro chính sách từ Mỹ gia tăng, trong khi nội bộ ECB ngày càng chia rẽ về lộ trình điều chỉnh.

Các nhà kinh tế đã thêm một yếu tố quan trọng vào dự báo ECB sẽ cắt giảm lãi suất ba lần nữa: Donald Trump.
Sự khó đoán của cựu tổng thống Mỹ trong chính sách thương mại, an ninh quốc tế và tình hình chính trị nội địa khiến nhiều chuyên gia tham gia khảo sát của Bloomberg đặt câu hỏi về tính bền vững của dự báo hiện tại.
Miễn là không có cú sốc lớn nào xảy ra, họ vẫn kỳ vọng kinh tế khu vực đồng euro sẽ phục hồi. Khi lạm phát tiến gần mục tiêu của ECB, các quan chức dự kiến hạ lãi suất tiền gửi xuống 2% vào tháng 6, từ mức 2.75% hiện tại.
Tuy nhiên, sau lần cắt giảm gần như chắc chắn 25 bps vào tuần tới, kịch bản này có thể thay đổi nhanh chóng.
"Triển vọng có thể biến động đáng kể trong những tháng tới," Bill Diviney, chuyên gia kinh tế cấp cao tại ABN Amro, nhận định. "Chính sách thuế quan của chính quyền Mỹ mới có thể còn quyết liệt hơn dự đoán," trong khi "khu vực đồng euro cũng có dấu hiệu gia tăng chi tiêu chính phủ, đặc biệt là cho quốc phòng."
Không như đa số các nhà kinh tế, ông dự báo ECB sẽ tiếp tục hạ lãi suất xuống 1% vào đầu năm 2026. Ở quan điểm đối lập, Sylvain Broyer từ S&P Global Ratings cho rằng sau lần cắt giảm xuống 2.5% vào tuần tới, ECB sẽ dừng điều chỉnh chính sách.
Broyer thuộc nhóm ngày càng lo ngại ECB có thể để lạm phát vượt mục tiêu 2% trong trung hạn. Ngay cả trong Hội đồng Điều hành ECB gồm 26 thành viên, quan điểm cũng bắt đầu chia rẽ.
Piero Cipollone, người theo quan điểm ôn hòa, cho rằng ECB có thể cần tiếp tục giảm lãi suất để bù đắp tác động thắt chặt tiền tệ khi kết thúc các chương trình kích thích trước đây. Ngược lại, Isabel Schnabel, một thành viên có quan điểm hawkish, cảnh báo rằng việc nới lỏng quá mức có thể gây rủi ro.
“ECB nên thận trọng hơn sau đợt cắt giảm lãi suất vào tháng 3 để tránh hạ lãi suất quá nhanh hoặc quá sâu, nhất là khi lạm phát lõi vẫn ở mức cao và các chính sách thương mại của Trump cùng xu hướng phi toàn cầu hóa có thể đẩy lạm phát tăng trở lại,” Dennis Shen, chuyên gia kinh tế tại Scope Ratings, nhận định. Ông dự báo ECB sẽ tạm dừng nới lỏng vào tháng 4. “Tỷ lệ thất nghiệp tại khu vực đồng euro vẫn ở gần mức thấp kỷ lục, điều này càng củng cố lý do để ECB giữ thái độ thận trọng.”
Nhận định từ Bloomberg Economics "ECB gần như chắc chắn sẽ giảm lãi suất vào ngày 6/3. Tuy nhiên, áp lực phản đối các đợt cắt giảm tiếp theo đang gia tăng. Điểm đáng chú ý nhất của cuộc họp tới có thể là những tín hiệu về bước đi tiếp theo. Quyết định trong tháng 4 sẽ rất cân nhắc, nhưng chúng tôi dự báo ECB sẽ tạm dừng nới lỏng." David Powell, chuyên gia kinh tế cấp cao khu vực đồng euro.
Trump tiếp tục gây sức ép với lời đe dọa áp thuế 25% đối với “xe hơi và mọi mặt hàng khác” từ Liên minh châu Âu, đe dọa tăng trưởng vốn đã chậm lại của khu vực. Các nhà phân tích tỏ ra bi quan về khả năng EU tránh được mức thuế này và phần lớn dự báo khối này sẽ đáp trả với quy mô ít nhất bằng 50% mức thiệt hại ban đầu.
Những nguy cơ này càng củng cố quan điểm rằng chính sách của Mỹ đang là mối đe dọa lớn nhất đối với châu Âu, với hơn một nửa số người tham gia khảo sát coi đây là rủi ro “đáng kể.”
Mặc dù hầu hết chuyên gia nhận định kinh tế khu vực đồng euro sẽ chịu tác động từ các chính sách của Mỹ, họ không cho rằng ECB sẽ điều chỉnh đáng kể dự báo hàng quý về GDP và lạm phát, ngoài việc hạ nhẹ triển vọng cho năm nay.
Đức và Pháp là hai nền kinh tế lớn nhất khu vực đang bước vào năm 2025 sau khi suy giảm trong quý IV. Đức chịu ảnh hưởng từ xuất khẩu lao dốc và tiêu dùng hộ gia đình yếu, trong khi Pháp đối mặt với sự suy giảm đầu tư.
ECB nhiều lần cảnh báo rủi ro tăng trưởng đang nghiêng về chiều hướng tiêu cực, với các yếu tố địa chính trị, thâm hụt tài khóa và căng thẳng thương mại là những mối đe dọa chính. Trong cuộc họp tháng 1, các quan chức lập luận rằng lãi suất nên tiếp tục giảm về mức trung lập, khoảng 1.75% - 2.25% theo ước tính của ECB.
Phần lớn chuyên gia đồng tình rằng mức trung lập – điểm mà tại đó lãi suất không kìm hãm cũng không thúc đẩy tăng trưởng – vào khoảng 2%.
Khoảng hai phần ba nhà phân tích dự báo ECB sẽ sớm loại bỏ cụm từ "chính sách hawkish" trong tuyên bố tiếp theo. Tuy nhiên, hơn 90% trong số này không tin rằng ECB sẽ mô tả lập trường chính sách hiện tại là trung lập, do lo ngại điều này có thể kích hoạt đồn đoán rằng lãi suất đã chạm đáy.
Một số chuyên gia, bao gồm Arne Petimezas của AFS Interest và Claus Vistesen của Pantheon Macroeconomics, nhận định ECB sẽ tránh tranh cãi bằng cách giữ lập trường mơ hồ, không đưa ra định nghĩa cụ thể về chính sách tiền tệ.
Ngoài ra, hơn 90% người tham gia khảo sát không kỳ vọng ECB sẽ cung cấp định hướng chính sách rõ ràng.
“Christine Lagarde sẽ gặp thách thức trong việc cân bằng các quan điểm đối lập trong Hội đồng Thống đốc khi thảo luận về triển vọng cắt giảm lãi suất,” Jussi Hiljanen, trưởng bộ phận nghiên cứu vĩ mô và trái phiếu tại SEB, nhận định. “Do đó, bà ấy có thể sẽ tiếp tục duy trì cách tiếp cận dựa trên dữ liệu, tránh đưa ra cam kết trước.”
Bloomberg