Tác động kinh tế từ chính sách thuế quan của chính quyền Trump: Liệu thị trường có đang quá lạc quan?

Tác động kinh tế từ chính sách thuế quan của chính quyền Trump: Liệu thị trường có đang quá lạc quan?

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

08:41 13/03/2025

Chính sách thuế quan của chính quyền Trump đang tạo ra những tác động tiêu cực đáng kể đến nền kinh tế Mỹ, nhưng thị trường tài chính dường như vẫn chưa đánh giá đúng mức độ rủi ro này.

Nhiều nhà đầu tư tin rằng nếu Tổng thống không ngăn chặn những hậu quả kinh tế từ các biện pháp áp thuế, thì Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ can thiệp bằng cách nới lỏng chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, quan điểm này có thể quá chủ quan và không phản ánh đầy đủ những thách thức mà nền kinh tế Mỹ đang đối mặt.

Việc tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ các đối tác quan trọng như Canada, Trung Quốc và Mexico có tác động kép: vừa làm tăng lạm phát vừa kìm hãm tăng trưởng. Khi giá hàng nhập khẩu tăng, các doanh nghiệp trong nước có thể tận dụng cơ hội này để tăng giá bán, khiến chi phí sinh hoạt của người tiêu dùng leo thang. Đồng thời, cú sốc giá cả sẽ khiến người dân cắt giảm chi tiêu, còn các doanh nghiệp sẽ thận trọng hơn trong việc mở rộng sản xuất và tuyển dụng, do không chắc chắn về mức độ kéo dài của các biện pháp thuế quan và nguy cơ trả đũa từ các quốc gia khác.

Bất chấp những rủi ro này, thị trường tài chính hiện vẫn tin rằng tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế sẽ lớn hơn áp lực lạm phát. Mặc dù chứng khoán đã sụt giảm mạnh, nhưng kỳ vọng về việc Fed cắt giảm lãi suất lại gia tăng. Điều này cho thấy niềm tin rằng Fed sẽ coi mức tăng lạm phát là tạm thời và tập trung vào hỗ trợ tăng trưởng bằng cách nới lỏng chính sách tiền tệ.

Tuy nhiên, cách tiếp cận này có thể bỏ qua hai yếu tố quan trọng.

Thứ nhất, sự suy giảm tăng trưởng có thể không tạo ra mức độ dư thừa lao động lớn như nhiều người kỳ vọng. Khi tình trạng nhập cư bất hợp pháp sụt giảm mạnh và chính quyền Trump siết chặt chính sách trục xuất lao động nhập cư, lực lượng lao động Mỹ trong độ tuổi lao động chỉ tăng trưởng rất chậm. Điều này đồng nghĩa với việc nền kinh tế chỉ cần tạo ra khoảng 50,000 việc làm mới mỗi tháng để duy trì tỷ lệ thất nghiệp ổn định – thấp hơn nhiều so với mức 150,000-200,000 việc làm/tháng trong những năm gần đây. Nếu tốc độ tuyển dụng chậm lại, điều đó không có nghĩa là thị trường lao động sẽ suy yếu như trong các chu kỳ suy thoái trước đây.

Thứ hai, áp lực lạm phát từ thuế quan có thể khó bị Fed phớt lờ nếu nó dẫn đến sự gia tăng trong kỳ vọng lạm phát dài hạn. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, điều này không phải là vấn đề lớn do mức độ áp thuế còn hạn chế và lạm phát vẫn dưới mục tiêu 2% của Fed. Nhưng lần này, quy mô các đợt tăng thuế lớn hơn nhiều và có thể khiến Fed gặp khó khăn trong việc đưa lạm phát về mức mục tiêu 2% sau nhiều năm nỗ lực kiềm chế giá cả. Hiện tại, kỳ vọng lạm phát đã ở mức đáng lo ngại: Theo khảo sát của Đại học Michigan vào tháng 2, người tiêu dùng dự đoán lạm phát trung bình sẽ đạt 3.5% trong 5-10 năm tới – mức cao nhất kể từ năm 1995. Nếu kỳ vọng này tiếp tục tăng cao, Fed có thể không còn lựa chọn nào khác ngoài việc giữ lãi suất cao để tránh mất kiểm soát lạm phát.

Tác động của sự kết hợp giữa tăng trưởng thấp, lạm phát cao và kỳ vọng lạm phát gia tăng sẽ không có lợi cho thị trường tài chính. Tăng trưởng chậm lại có thể kéo giảm lợi nhuận doanh nghiệp, làm suy yếu giá cổ phiếu. Nếu Fed không thể cắt giảm lãi suất nhanh như kỳ vọng, thị trường trái phiếu cũng sẽ chịu áp lực. Cùng với đó, sự gia tăng bất ổn kinh tế có thể khiến các nhà đầu tư thận trọng hơn, làm giảm niềm tin vào triển vọng của cả thị trường chứng khoán lẫn trái phiếu.

Những lo ngại này có thể sẽ được phản ánh trong các dự báo kinh tế mới nhất của Fed, dự kiến công bố sau cuộc họp chính sách tiền tệ vào tuần tới. Dự kiến, Fed sẽ hạ dự báo tăng trưởng, nâng dự báo lạm phát, nhưng giữ nguyên dự báo về tỷ lệ thất nghiệp do tốc độ tăng trưởng lao động chậm lại. Nhiều khả năng, Fed sẽ giữ nguyên kỳ vọng trung vị về hai lần cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong năm 2025. Để giảm số lần cắt lãi suất xuống còn một, cần có sự thay đổi quan điểm của nhiều quan chức trong Fed – điều này rất khó xảy ra trong bối cảnh bất ổn kinh tế và chính trị hiện nay.

Nhìn chung, thị trường có thể đang đánh giá thấp tác động tiêu cực của chính sách thuế quan của chính quyền Trump. Nếu các rủi ro về lạm phát và tăng trưởng trở nên nghiêm trọng hơn, Fed có thể sẽ không thể cứu vãn tình hình bằng cách cắt giảm lãi suất như kỳ vọng. Khi đó, thị trường tài chính có thể đối mặt với một giai đoạn đầy biến động và nhiều rủi ro hơn so với những gì nhà đầu tư đang dự báo.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

USD giữ vững vị thế, nhưng có thể không trụ được nếu dữ liệu JOLTS yếu đi
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

USD giữ vững vị thế, nhưng có thể không trụ được nếu dữ liệu JOLTS yếu đi

USD đang bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp của dữ liệu yếu (sản xuất ISM) và nhiều lo ngại về thị trường trái phiếu. Tuy nhiên, phí bảo hiểm rủi ro đang gần đỉnh ghi nhận vào tháng 4, và dữ liệu yếu sẽ không thể hỗ trợ cho EUR/USD tăng từ mức 1.15 trừ khi thị trường Kho bạc bán ra mạnh hơn. Thị trường phản ứng với chiến thắng bầu cử ở Ba Lan
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang, kinh tế và thị trường toàn cầu chịu áp lực
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang, kinh tế và thị trường toàn cầu chịu áp lực

Chỉ số PMI sản xuất Caixin của Trung Quốc giảm xuống 48.3 vào tháng 5, mức thấp nhất kể từ quý 3 năm 2022, báo hiệu sản lượng đang giảm. Việc mất việc làm trong lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc báo hiệu tình trạng căng thẳng kinh tế ngày càng sâu sắc và các nỗ lực kích thích không hiệu quả. Thị trường tăng sau các báo cáo rằng Trump có kế hoạch nói chuyện với Tập Cận Bình để xoa dịu căng thẳng thương mại đang leo thang.
Thuế quan Mỹ giáng đòn mạnh vào hoạt động sản xuất của Trung Quốc
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Thuế quan Mỹ giáng đòn mạnh vào hoạt động sản xuất của Trung Quốc

Hoạt động sản xuất của Trung Quốc giảm lần đầu sau tám tháng, khi chỉ số PMI tụt xuống mức thấp nhất trong gần ba năm. Thuế quan của Mỹ bắt đầu tác động rõ rệt, khiến đơn hàng xuất khẩu, sản lượng và việc làm đồng loạt sụt giảm. Dù vậy, doanh nghiệp vẫn kỳ vọng môi trường thương mại sẽ cải thiện trong thời gian tới.
USD giảm mạnh, thị trường thận trọng trước cuộc gọi Trump–Tập
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD giảm mạnh, thị trường thận trọng trước cuộc gọi Trump–Tập

USD suy yếu do lo ngại về triển vọng kinh tế Mỹ và rủi ro từ căng thẳng thương mại. Nhà đầu tư giữ tâm lý phòng thủ trước cuộc điện đàm giữa lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc, giữa lúc dữ liệu kinh tế gần đây cho thấy dấu hiệu giảm tốc. Chứng khoán châu Á tăng nhẹ, trong khi lợi suất trái phiếu và giá hàng hóa biến động theo kỳ vọng thị trường.
Đừng bỏ lỡ kịch bản giá vàng đáng chú ý nhất năm 2025
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đừng bỏ lỡ kịch bản giá vàng đáng chú ý nhất năm 2025

Một siêu chu kỳ vĩ mô mới đầy sức mạnh đang hình thành, và những nhà giao dịch nhạy bén đã bắt đầu định vị để đón đầu một trong những làn sóng dịch chuyển tài chính lớn nhất của thời đại. Tâm điểm của làn sóng này: Chiến lược giao dịch TACO.
Căng thẳng thương mại và lo ngại suy thoái phủ bóng thị trường toàn cầu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Căng thẳng thương mại và lo ngại suy thoái phủ bóng thị trường toàn cầu

Thị trường châu Á và USD khởi đầu tuần mới trong tâm lý thận trọng khi căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang và nhà đầu tư chờ dữ liệu việc làm Mỹ cùng quyết định lãi suất từ ECB. Đe dọa thuế quan mới của Tổng thống Trump cùng áp lực nợ công khiến tâm lý thị trường thêm bất ổn.
Hoạt động sản xuất châu Á giảm trong bối cảnh căng thẳng thương mại và nhu cầu yếu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Hoạt động sản xuất châu Á giảm trong bối cảnh căng thẳng thương mại và nhu cầu yếu

Hoạt động sản xuất tại châu Á suy giảm trong tháng 5 do nhu cầu giảm ở Trung Quốc và ảnh hưởng từ các chính sách thuế quan của Mỹ. Nhật Bản, Hàn Quốc và nhiều nền kinh tế khác trong khu vực ghi nhận sự sụt giảm sản xuất liên tiếp. Các cuộc đàm phán thương mại giữa các bên vẫn chưa có tiến triển rõ ràng, gây ra sự bất ổn cho doanh nghiệp.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ