BoJ “án binh bất động” trước sức ép thuế quan và kinh tế Mỹ chững lại

Ngân hàng Nhật Bản (BoJ) dự kiến sẽ giữ nguyên lãi suất vào thứ Sáu, khi các nhà hoạch định chính sách tìm kiếm thêm sự rõ ràng về việc liệu nền kinh tế có đủ sức chống chọi với các mức thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong bối cảnh ngày càng xuất hiện nhiều dấu hiệu suy yếu từ kinh tế Mỹ.

Cuộc họp của BoJ diễn ra sau khi Mỹ quyết định cắt giảm lãi suất vào thứ Tư, đồng thời phát tín hiệu về khả năng hạ lãi suất thêm nhằm ngăn chặn sự suy giảm của thị trường lao động vốn đang suy yếu.

Nếu tăng trưởng kinh tế Mỹ tiếp tục chậm lại, triển vọng nâng lãi suất của BoJ sẽ mờ dần, khi điều đó có thể làm gia tăng áp lực lên quá trình phục hồi vốn mong manh của Nhật Bản, vốn đã chịu tác động từ các biện pháp thuế quan của Washington.

Thị trường hiện dồn sự chú ý vào cuộc họp báo của Thống đốc Kazuo Ueda sau phiên họp, để tìm kiếm tín hiệu về thời điểm BoJ có thể nối lại việc tăng lãi suất, vốn bị tạm ngưng từ tháng 1 khi ngân hàng đánh giá tác động của thuế quan.

“Chúng tôi kỳ vọng BoJ sẽ tăng lãi suất vào đầu năm tới, nhưng chưa rõ liệu quyết định có thể được đưa ra ngay trong tháng 10 hay không,” Kei Fujimoto, kinh tế trưởng tại SuMi TRUST, nhận định. Ông cho rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ đặc biệt chú trọng đến ảnh hưởng của thuế quan đối với lợi nhuận doanh nghiệp và khả năng duy trì đà tăng lương.

Tại cuộc họp kéo dài hai ngày, kết thúc vào thứ Sáu, BoJ được dự báo rộng rãi sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức 0.5%. Dù không có nhiều khả năng thay đổi lớn trong triển vọng phục hồi khiêm tốn, các chuyên gia nhận định Ueda có thể sẽ cảnh báo về những rủi ro kéo dài đối với nền kinh tế.

Triển vọng chính sách của BoJ càng thêm phức tạp bởi yếu tố chính trị trong nước, khi đảng cầm quyền chuẩn bị bước vào cuộc đua lãnh đạo vào ngày 4/10, sau khi Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố từ chức đầu tháng này. Một ứng cử viên hàng đầu, người phản đối mạnh mẽ việc nâng lãi suất, sẽ tổ chức họp báo vào thứ Sáu để công bố cam kết tranh cử.

Theo một khảo sát, phần lớn các nhà kinh tế dự đoán BoJ sẽ nâng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản vào cuối năm nay, song bất đồng về thời điểm, với dự báo tập trung vào tháng 10 hoặc tháng 1.

Mặc dù những bất ổn toàn cầu là lý do chính để BoJ tiếp tục thận trọng, lạm phát thực phẩm cao kéo dài và thị trường lao động căng thẳng đã khiến một số quan chức “hawkish” trong ban lãnh đạo cảnh báo về rủi ro khi duy trì chi phí vay thực ở mức âm quá lâu.

Lạm phát lõi của Nhật Bản trong tháng 8 tăng 2.7% so với cùng kỳ, theo dữ liệu công bố hôm thứ Sáu. Đây là tháng giảm thứ ba liên tiếp, nhưng vẫn cao hơn mục tiêu 2% mà BoJ đề ra.

“Nếu áp lực lạm phát tiếp tục gia tăng, BoJ có thể phải hành động quyết liệt hơn với vai trò bảo vệ sự ổn định giá cả,” một thành viên ban lãnh đạo theo quan điểm cứng rắn phát biểu hồi cuối tháng 6.

Sau khi chấm dứt chương trình kích thích khổng lồ kéo dài một thập kỷ vào năm ngoái, BoJ đã nâng lãi suất ngắn hạn lên 0,5% vào tháng 1 với kỳ vọng Nhật Bản đang tiến gần hơn đến mục tiêu lạm phát bền vững 2%.

Mặc dù Thống đốc Ueda khẳng định quyết tâm tiếp tục lộ trình nâng lãi suất, ông vẫn nhấn mạnh sự cần thiết phải thận trọng trước những bất ổn từ tác động của thuế quan Mỹ đối với nền kinh tế Nhật Bản.