Cựu nhân viên Fed cảnh báo về "khủng hoảng thanh khoản" toàn hệ thống, coi việc bán tháo vàng là "tín hiệu rủi ro" lớn

Cảnh báo được đưa ra trong bối cảnh thị trường đang có sự mâu thuẫn rõ rệt. Vào thứ Ba, chỉ số Dow Jones Industrial Average tăng hơn 200 điểm, được hỗ trợ bởi lợi nhuận mạnh mẽ từ các công ty như General Motors và Coca-Cola, kéo chỉ số S&P 500 tiến gần tới mức cao kỷ lục. Sự lạc quan này trái ngược rõ rệt với căng thẳng đang nổi lên ở thị trường thu nhập cố định và hàng hóa.

Danielle DiMartino Booth, người từng làm cố vấn cho cựu Chủ tịch Fed Dallas Richard Fisher từ năm 2006 đến 2015, cho biết sự khác biệt này là không bền vững. Hiện là CEO của QI Research, một công ty tư vấn kinh tế vĩ mô, Booth đã kiên trì chỉ trích chính sách của Fed, cho rằng hành động của ngân hàng trung ương đã tạo ra những điểm yếu sâu sắc.

"Chắc chắn hệ thống đang cạn kiệt thanh khoản đủ dùng," Booth nói trong một cuộc phỏng vấn với DBTT. "Và Fed sẽ buộc phải dừng lại ở bên lề."

Nhận định của bà đề cập đến chính sách "thắt chặt định lượng" (QT) đang diễn ra của Cục Dự trữ Liên bang, một chương trình đang rút thanh khoản khỏi hệ thống tài chính thông qua việc để cho tới 95 tỷ đô la trái phiếu chính phủ và chứng khoán đảm bảo thế chấp đáo hạn mỗi tháng khỏi bảng cân đối kế toán của mình.

Nhận xét của Booth được đưa ra khi vàng trải qua một trong những đợt giảm giá mạnh nhất trong một ngày trong 5 năm, giảm hơn 5% xuống gần 4,125 đô la mỗi ounce sau khi đạt kỷ lục trên 4,380 đô la ngày trước đó. Bà cho rằng đây không phải là sự từ chối căn bản đối với kim loại quý mà là dấu hiệu của bán tháo bắt buộc do dòng tiền chạy đua thu hồi tiền mặt trên toàn thị trường, một động lực chỉ xuất hiện lần cuối trong các biến động thị trường nghiêm trọng khi bắt đầu đại dịch COVID-19.

"Tôi nghĩ đó là những gì chúng ta đang chứng kiến ngay lúc này. Tôi nghĩ chúng ta đang chứng kiến sự lặp lại của những gì đã xảy ra vào tháng 3 năm 2020," bà nói. Trong môi trường như vậy, các nhà đầu tư nhận được lệnh gọi ký quỹ hoặc cần huy động tiền mặt nhanh thường buộc phải thanh lý những tài sản có lợi nhuận và thanh khoản nhất của họ.

"Mọi người thường có xu hướng, nếu bị gọi ký quỹ, nếu thanh khoản trở thành vấn đề, thường bán các tài sản thắng cuộc," Booth giải thích. Biến động kết quả, theo bà cảnh báo, không phải là dấu hiệu lành mạnh đối với tài sản. "Bạn không bao giờ muốn thấy vàng hành xử giống như cổ phiếu meme".

Trọng tâm của cảnh báo của Booth là dựa vào các thị trường tín dụng tư nhân, một lĩnh vực đã phát triển nhanh chóng lên hơn 1.7 nghìn tỷ đô la và hoạt động với ít sự giám sát luật lệ hơn so với ngân hàng truyền thống. Bà nhìn thấy rủi ro lây lan đáng kể xuất phát từ các tiêu chuẩn thẩm định lỏng lẻo tồn tại trong thời kỳ lãi suất gần bằng 0.

Phân tích của bà xác nhận những quan ngại gần đây từ các nhà lãnh đạo tài chính toàn cầu. Sáng thứ Ba, Thống đốc Ngân hàng Anh Andrew Bailey ra điều trần trước Quốc hội và lập một so sánh trực tiếp giữa các vụ sụp đổ tín dụng tư nhân gần đây ở Mỹ với khủng hoảng thế chấp dưới chuẩn năm 2007. Các báo cáo ổn định tài chính từ cả Fed và IMF đều nhấn mạnh sự phát triển nhanh chóng của thị trường mờ ám này như một rủi ro hệ thống tiềm ẩn.

"Nếu chúng ta đang thấy những vụ sụp đổ trên thị trường tín dụng tư nhân... chúng chỉ ra rằng các ngân hàng có thể không có đầy đủ thẩm định và tiêu chuẩn thẩm định đúng đắn khi tiền đổ ra quá dễ dàng," Booth nói.

Bà tin rằng đây không phải là các sự kiện riêng lẻ mà là một vấn đề hệ thống, phản ánh cảnh báo gần đây của CEO JPMorgan Chase Jamie Dimon về việc tìm "những con gián" trong hệ thống tài chính.

"Nếu các tiêu chuẩn cho vay đã... lỏng lẻo hơn mức cần thiết, thì chúng ta sẽ tìm thấy, như Jamie Dimon đã gợi ý, nhiều con gián hơn," bà nói. Rủi ro này, bà cho biết, mở rộng trên toàn bộ phổ khoản vay tiêu dùng. Theo dữ liệu mới nhất của Fed New York, nợ hộ gia đình Mỹ đang ở mức kỷ lục 18.4 nghìn tỷ đô la, với tỷ lệ chậm thanh toán thẻ tín dụng và vay mua xe tăng đều trên mức trước đại dịch.

Mặc dù thị trường có vẻ lạc quan, Booth chỉ ra dữ liệu cơ bản cho thấy người tiêu dùng đang chịu áp lực, với các báo cáo gần đây từ Vanguard và Empower cho thấy các khoản rút khó khăn từ 401(k) đang ở mức cao nhất trong hai năm, phần nào do việc khôi phục các khoản thanh toán vay sinh viên gần đây. Bà khẳng định rằng nền kinh tế thực tế yếu hơn những con số chính như ước tính GDPNow quý 3 đạt 4% của Fed Atlanta.

Khi được hỏi tín hiệu rõ ràng nào sẽ xác nhận rằng khủng hoảng tín dụng ngầm đã lan sang thị trường công khai, Booth chỉ ra thị trường Collateralized Loan Obligation (CLO).

"Nếu tôi bắt đầu thấy sự giãn nở của các khoản chênh lệch CLO, các khoản chênh lệch của chứng khoán cho vay được đảm bảo... điều đó sẽ cho bạn biết rằng bất cứ điều gì đang diễn ra trong không gian tư nhân, sự kiện tín dụng đó đang lan sang không gian công khai," bà kết luận. "Điều đó sẽ thu hút sự chú ý của thị trường."

CLO là các công cụ tài chính phức tạp đóng gói và bán các khoản vay có đòn bẩy cấp cho các tập đoàn. Tính đến tháng 10 năm 2025, các khoản chênh lệch trên các phần tranche được xếp hạng cao nhất của CLO vẫn tương đối chặt, nhưng các tranche có rủi ro cao hơn, xếp hạng thấp hơn đã bắt đầu cho thấy dấu hiệu căng thẳng.

Một sự giãn nở đáng kể trên tất cả tầng lớp sẽ cho thấy nhà đầu tư đang yêu cầu một khoản phí cao hơn nhiều để giữ nợ doanh nghiệp, báo hiệu nỗi sợ tăng lên về các vụ vỡ nợ và mất lòng tin rộng rãi hơn.

Để nghe phân tích sâu sắc đầy đủ của Danielle DiMartino Booth về những rủi ro mà nền kinh tế Mỹ đang đối mặt, hãy xem toàn bộ cuộc phỏng vấn ở đây.