Thị trường lao động Mỹ: thất nghiệp thấp nhưng áp lực suy yếu gia tăng

Huyền Trần
Junior Analyst
Thị trường lao động Mỹ đang phát đi tín hiệu trái chiều: tỷ lệ thất nghiệp giữ ở 4.2% và đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới ổn định, nhưng số người nhận trợ cấp tiếp tục đã tăng lên mức cao nhất từ cuối 2021. Diễn biến này cho thấy người mất việc đang gặp khó khăn hơn khi tìm việc mới. Giới phân tích nhận định, nếu con số này tiến sát mốc 2.2 triệu, Fed có thể chịu áp lực hạ lãi suất, dù một số chỉ báo khác vẫn phản ánh thị trường việc làm còn ổn định.
Giữa một loạt các tín hiệu mâu thuẫn, việc có được cái nhìn rõ ràng về thị trường lao động Mỹ đang ngày càng trở nên khó khăn. Nhưng trong tất cả các con số đóng góp vào tỷ lệ thất nghiệp quan trọng, con số đáng chú ý nhất có thể là số liệu yêu cầu trợ cấp thất nghiệp hàng tuần tiếp tục.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell đã nói rằng mặc dù ông và các đồng nghiệp của mình xem xét 'toàn bộ' dữ liệu, thước đo tốt nhất về sức khỏe của thị trường lao động là tỷ lệ thất nghiệp. Hiện tại, tỷ lệ này là 4.2%, thấp theo tiêu chuẩn lịch sử, và phù hợp với một nền kinh tế đang hoạt động ở mức toàn dụng lao động.
Nhưng đây là một chỉ số trễ, nghĩa là một khi nó bắt đầu tăng mạnh, nền kinh tế có lẽ đã ở trong một vị thế rất bấp bênh. Và nó cũng đang bị kìm hãm bởi các yếu tố cung và cầu lao động đặc thù của thời kỳ thuế quan cao, nhập cư thấp hiện tại ở Mỹ.
Sa thải thấp, tuyển dụng thấp
Tăng trưởng kinh tế đang chậm lại và ở mức tỷ lệ hàng năm chỉ hơn 1%, bằng một nửa tốc độ được ghi nhận trong vài năm qua. Không có gì ngạc nhiên, việc tuyển dụng của các công ty cũng đang chậm lại.
Khảo sát Cơ hội Việc làm và Biến động Lao động mới nhất, hay JOLTS, cho thấy việc tuyển dụng trong tháng 6 là yếu nhất trong một năm, trong khi báo cáo bảng lương phi nông nghiệp tháng 7 và các sửa đổi của các tháng trước đó gây thất vọng đến mức Tổng thống Donald Trump đã sa thải người đứng đầu cơ quan chịu trách nhiệm thu thập dữ liệu.
Nhưng tỷ lệ thất nghiệp không tăng, phần lớn vì các công ty không sa thải nhân viên. Tại sao? Có lẽ vì họ đang kỳ vọng sự bất ổn về thuế quan và lạm phát sẽ giảm bớt trong nửa cuối năm. Cũng có khả năng các công ty vẫn còn lo sợ từ tình trạng thiếu hụt lao động sau đại dịch.
Dù lý do là gì, tốc độ sa thải đơn giản là chưa tăng, các cuộc khảo sát JOLTS hàng tháng cho thấy. Số lượng sa thải trong tháng 6 đạt tổng cộng 1.6 triệu, thấp hơn mức trung bình của một, hai và ba năm qua.
Trong khi đó, nhập cư giảm, tăng cường trục xuất và ít người tái gia nhập lực lượng lao động đang bù đắp cho việc tuyển dụng yếu, do đó giữ tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động trong tháng 7 là 62.2%, thấp nhất kể từ tháng 11 năm 2022.
Và còn về số liệu yêu cầu trợ cấp thất nghiệp hàng tuần, một biến số quan trọng khác trong bức tranh thị trường lao động? Trong các giai đoạn suy thoái trước đây, việc sa thải tăng sẽ được phản ánh qua sự gia tăng đột biến trong số lượng người lần đầu tiên yêu cầu trợ cấp thất nghiệp.
Điều đó cũng không xảy ra. Số liệu yêu cầu ban đầu tuần trước là 226,000, đúng ở mức trung bình của năm qua, và chỉ cao hơn vài nghìn so với mức trung bình trong hai và ba năm qua.
'Đây là một nền kinh tế sa thải thấp, tuyển dụng thấp,' Oscar Munoz, chiến lược gia tỷ giá Mỹ tại TD Securities, nhận xét.
Kiểm tra định kỳ
Một con số tần suất cao đã bị bỏ qua, nhưng đáng được chú ý hơn là số liệu yêu cầu trợ cấp thất nghiệp tiếp tục, đo lường số lượng công nhân tiếp tục nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp sau khi mất việc. Số liệu yêu cầu tiếp tục tăng cho thấy những người đang tích cực tìm việc gặp khó khăn trong việc tìm được việc làm, một dấu hiệu cho thấy thị trường lao động có thể đang suy yếu.
Con số đó đã tăng vọt tuần trước lên 1.97 triệu, mức cao nhất kể từ tháng 11 năm 2021, điều này về lý thuyết sẽ gây áp lực tăng lên tỷ lệ thất nghiệp.
Sử dụng phép ẩn dụ 'tồn kho' so với 'dòng chảy', yêu cầu tiếp tục là 'tồn kho', còn yêu cầu hàng tuần là 'dòng chảy'. Mọi người sẽ có quan điểm riêng về điều gì quan trọng hơn, nhưng hiện tại yêu cầu ban đầu không cung cấp hướng dẫn nào trong khi yêu cầu tiếp tục đang chỉ ra sự suy yếu trong thị trường việc làm.
Các quan chức Fed đang cảnh giác, nhưng điều gì sẽ khiến họ cắt giảm lãi suất?
Munoz và các đồng nghiệp của ông tại TD Securities ước tính rằng số liệu yêu cầu tiếp tục khoảng 2.2 triệu sẽ phù hợp với tỷ lệ thất nghiệp 4.5%, mức thất nghiệp mà hầu hết các nhà kinh tế đồng ý sẽ thúc đẩy Fed cắt giảm lãi suất.
Đó cũng là tỷ lệ thất nghiệp cuối năm trong dự báo kinh tế mới nhất của Fed từ tháng 6, một bộ dự báo cũng dự kiến giảm 50 bps vào tháng 12.
Tỷ lệ thất nghiệp 4.4% có lẽ sẽ làm nghiêng cán cân tại Ủy ban Thị trường Mở Liên bang, trong khi 4.3% sẽ khiến quyết định trở nên sát sao hơn, có thể là một cuộc cân nhắc khó khăn.
Làm mờ thêm bức tranh, các chỉ số khác cho thấy thị trường lao động đang hoạt động tốt. Báo cáo bảng lương tháng 7 cho thấy thu nhập trung bình theo giờ trong tháng trước tăng với tỷ lệ hàng năm là 3.9%, phù hợp với mức được ghi nhận trong năm qua. Và số giờ làm việc trung bình là 34.3 giờ, đúng ở mức trung bình trong hai năm qua.
Các con số này và dữ liệu JOLTS được công bố hàng tháng, và sẽ có thêm một báo cáo nữa của mỗi loại trước cuộc họp chính sách của Fed vào ngày 16-17 tháng 9.
Nhưng nếu sự tập trung gia tăng vào tỷ lệ thất nghiệp có nghĩa là các nhà đầu tư muốn kiểm tra nhiệt độ thị trường lao động thường xuyên hơn, họ nên theo dõi sát sao số liệu yêu cầu trợ cấp thất nghiệp tiếp tục hàng tuần.
Reuters