Thị trường Trái phiếu Mỹ đang phát đi "báo động đỏ"

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Nhu cầu yếu trong phiên đấu thầu trái phiếu Mỹ kỳ hạn 20 năm nhấn mạnh mối quan tâm về nợ và thâm hụt tăng ở Mỹ.

Đây là buổi đấu thầu trái phiếu trả lãi định kỳ đầu tiên của chính phủ kể từ khi Moody’s Ratings tước bỏ xếp hạng AAA cao nhất của Mỹ. Buổi đấu thầu được coi là dưới mức trung bình ở ít nhất hai thước đo quan trọng, khối lượng đặt thầu nhận, và lợi suất cao hơn mà nhà đầu tư yêu cầu so với mức giá trái phiếu đang giao dịch trên thị trường "khi phát hành" trước đợt chào bán.
Các nhà chiến lược lãi suất tại BMO Capital Markets mô tả buổi đấu thầu là “ảm đạm”. Đó là một cách nói giảm nói tránh bởi vì buổi đấu thầu kém đã đẩy lợi suất trái phiếu kho bạc các kỳ hạn tăng vọt. Lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm — chuẩn mực toàn cầu giúp xác định chi phí vay cho chính phủ, doanh nghiệp và người tiêu dùng — đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 2, cao hơn mức hồi đầu tháng 4 buộc Tổng thống Donald Trump phải đảo ngược và làm dịu kế hoạch áp thuế khắc nghiệt của mình. Thị trường “có vẻ hơi đi chệch hướng một chút,” Trump nói với các phóng viên vào thời điểm đó khi được hỏi tại sao ông lại rút lui.
Giống như hồi đó, không chỉ thị trường trái phiếu “hơi bồn chồn.” Chỉ số S&P 500 giảm xuống mức thấp nhất trong ngày sau buổi đấu thầu trái phiếu, giảm mạnh tới 1.51%. đồng bạc xanh cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực, với Chỉ số Bloomberg Dollar Spot đo lường giá trị đồng tiền này so với các đồng tiền chính khác trên thế giới, giảm tới 0.57%.
Không giống như tháng 4, sự hỗn loạn gần đây không phải là về thuế quan mà là tình hình tài khóa xấu đi của Mỹ khi các nhà lập pháp tại Quốc hội tranh cãi về một dự luật ngân sách sẽ giữ thâm hụt ở mức gần kỷ lục lịch sử trong nhiều năm tới và làm tăng gánh nặng nợ vốn đã lớn của đất nước. Như đồng nghiệp Justin Fox của Bloomberg Opinion đã chỉ ra, nếu dự luật thuế và chi tiêu hiện đang được Hạ viện do Đảng Cộng hòa soạn thảo được ban hành ít nhiều như nguyên trạng, thì thâm hụt sau mười năm nữa sẽ, theo ước tính mới nhất từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội, ở mức khoảng 6.8% tổng sản phẩm quốc nội. Điều này đáng chú ý bởi thâm hụt liên bang hiện đã là 6.4% GDP, mà Fox lưu ý là chưa từng có tiền lệ ngoại trừ thời chiến hoặc trong các cuộc khủng hoảng nghiêm trọng khác.
Theo nghĩa đó, thật dễ hiểu tại sao nhà đầu tư trái phiếu lại yêu cầu lãi suất cao hơn để cho chính phủ Mỹ vay tiền. Các nhà lập pháp Hạ viện và Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát chỉ nói suông về ý định muốn kiềm chế nợ và thâm hụt — một diễn biến đáng sợ đối với người cho vay. “Những tuyên bố về sự liêm chính tài khóa của Đảng Cộng hòa giờ đã biến mất,” Steven Blitz, Chuyên gia Kinh tế trưởng Mỹ tại TS Lombard, viết trong một ghi chú nghiên cứu ngày 21 tháng 5. “Sự mất cân bằng cơ bản giữa chi tiêu và doanh thu vẫn còn tồn tại vì Mỹ từ chối áp thuế đủ để chi trả cho những gì đã hứa và/hoặc từ chối phá bỏ những lời hứa đã đưa ra.” Thật vậy, Blitz gợi ý rằng nếu đủ người mua rút lui khỏi các buổi đấu thầu, Bộ Tài chính có thể buộc phải điều chỉnh quy định để cho phép các ngân hàng nắm giữ nhiều trái phiếu kho bạc hơn và/hoặc Cục Dự trữ Liên bang sẽ phải can thiệp và mua nợ chính phủ Mỹ thông qua nới lỏng định lượng (QE).
Cựu Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin còn đi xa hơn, nói rằng ông lo ngại hơn về thâm hụt ngân sách ngày càng tăng của đất nước so với mất cân bằng thương mại. “Tôi rất lo ngại,” Mnuchin, người đứng đầu Bộ Tài chính trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, cho biết trong một buổi thảo luận nhóm tại Diễn đàn Kinh tế Qatar vào thứ Tư. “Thâm hụt ngân sách là mối lo ngại lớn hơn đối với tôi so với thâm hụt thương mại. Vì vậy, tôi đứng về phía hy vọng chúng ta thực sự có thêm các đợt cắt giảm chi tiêu — điều gì đó rất quan trọng.”
Bất kỳ đợt cắt giảm chi tiêu nào trong dự luật này cũng sẽ không đủ để bù đắp cho các đợt cắt giảm thuế được đề xuất. Và điều đó có nghĩa là nợ sẽ tăng thêm. Theo tình hình hiện tại, nợ liên bang do công chúng nắm giữ đã được dự báo sẽ tăng từ khoảng 100% GDP trong năm nay lên 117% vào năm 2034. Dự luật của Hạ viện sẽ đẩy tỷ lệ này lên 125%. “Các chính quyền và Quốc hội Mỹ kế tiếp đã thất bại trong việc thống nhất các biện pháp để đảo ngược xu hướng thâm hụt tài khóa hàng năm lớn và chi phí lãi vay ngày càng tăng,” Moody’s cho biết: “Chúng tôi không tin rằng những đợt cắt giảm đáng kể trong nhiều năm đối với chi tiêu bắt buộc và thâm hụt sẽ đạt được từ các đề xuất tài khóa hiện đang được xem xét.”
Bloomberg