Thủ tướng Nhật Bản Ishiba đối mặt với thử thách quan trọng vào thứ sáu để giữ quyền lực

Tuy nhiên, bản thân Ishiba dường như không dao động, từ chối rời bỏ vị trí và nói rằng ông sẽ “không trốn tránh” việc giải thích lập trường của mình với những người đang kêu gọi ông từ chức.

Trong khi một số người trong chính đảng của ông đã công khai yêu cầu ông từ chức, có một số sự kiện và ngày quan trọng sắp tới sẽ là những chỉ báo quan trọng về việc thủ tướng đang gặp khó khăn này có thể giữ được quyền lực trong bao lâu.

Ngày đầu tiên trong số đó là thứ Sáu này, khi Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền tổ chức một cuộc họp toàn thể chung với sự tham gia của các thành viên đảng từ cả hạ viện và thượng viện.

Cuộc họp toàn thể là cơ quan ra quyết định chính thức của đảng, chỉ đứng sau đại hội đảng. Các quyết định được đưa ra tại cuộc họp toàn thể có thể thay thế đại hội đảng nếu có hơn hai phần ba các nghị sĩ của đảng tham dự.

Nhưng dù cuộc họp này nghe có vẻ quyền lực, không có quy định nào được thiết lập có thể ép buộc một Ishiba không muốn từ chức. Trong một buổi bàn tròn diễn ra vào tuần trước, ban thư ký của LDP đã bày tỏ sự hiểu biết của họ rằng việc phế truất một lãnh đạo đảng đương nhiệm về mặt kỹ thuật là không khả thi tại một cuộc họp toàn thể.

Thay vào đó, một cách mà LDP có thể làm để tước bỏ quyền lãnh đạo đảng của Ishiba là kêu gọi một cuộc bầu cử lãnh đạo sớm trước khi nhiệm kỳ của Ishiba kết thúc vào tháng 9 năm 2027.

Điều đó sẽ đòi hỏi một yêu cầu bằng văn bản được ủng hộ bởi hơn một nửa tổng số nghị sĩ LDP và đại diện của mỗi chi nhánh khu vực của đảng, mặc dù điều này không thể buộc Ishiba từ chức thủ tướng.

Tính đến một tuần trước, khoảng một phần ba các chi nhánh đảng khu vực đã ủng hộ một yêu cầu bằng văn bản nhằm tái định vị thương hiệu của đảng, bao gồm cả việc yêu cầu Ishiba từ chức, theo báo Nikkei. Điều đó bao gồm các tỉnh như Miyagi và Akita, nơi LDP đã mất phiếu bầu cho phe đối lập. Nhưng với kỳ nghỉ khoảng một tuần vào giữa tháng 8 sắp tới, các nỗ lực thu thập chữ ký có thể sẽ chậm lại.

Số phận của Ishiba có thể sẽ được quyết định vào cuối tháng 8, khi một ủy ban của LDP xem xét kết quả của cuộc bầu cử thượng viện sẽ hoàn tất các phát hiện của mình. Mặc dù ngày công bố các phát hiện đó vẫn chưa được ấn định, NHK đã đưa tin rằng có khả năng sẽ là tuần cuối cùng của tháng 8.

Có khả năng tại cuộc họp này, Tổng thư ký LDP Hiroshi Moriyama sẽ cho biết liệu ông có từ chức để chịu trách nhiệm về thất bại bầu cử hay không.

Ngay cả khi Moriyama chịu trách nhiệm, điều đó có thể không đủ để bảo vệ Ishiba khỏi áp lực thêm. Ishiba sẽ mất đi một trong số ít các nghị sĩ trọng lượng của LDP sẵn sàng ủng hộ ông và giữ đảng trong hàng ngũ. Việc vật lộn để tìm người thay thế chỉ càng làm nổi bật sự thiếu ảnh hưởng của ông trong đảng.

Việc Ishiba từ chức sẽ kích hoạt một cuộc bầu cử lãnh đạo LDP, với nhiều ứng cử viên tiềm năng đã bày tỏ ý định tranh cử.

Độc lập với các hoạt động nội bộ của đảng và vai trò lãnh đạo LDP của ông, Ishiba cũng có thể bị phế truất khỏi vai trò thủ tướng nếu quốc hội thông qua một nghị quyết bất tín nhiệm.

Chỉ có hạ viện mới có thể kêu gọi một nghị quyết bất tín nhiệm. Đảng Dân chủ Lập hiến đối lập lớn nhất sẽ cần sự ủng hộ của hầu hết các đảng đối lập nhỏ hơn để thông qua một nghị quyết như vậy thông qua đa số đơn giản. Nếu điều đó xảy ra, nội các sẽ phải từ chức trong vòng 10 ngày hoặc Ishiba sẽ phải giải tán hạ viện để tổ chức tổng tuyển cử – điều mà phe đối lập khó có thể muốn do sự hỗn loạn có thể xảy ra.

Tuy nhiên, bất chấp những thách thức mà Ishiba phải đối mặt từ nội bộ đảng của mình, các cuộc thăm dò cho thấy không có đa số áp đảo trong công chúng muốn thấy ông ra đi ngay lúc này.

Một cuộc thăm dò được thực hiện vào cuối tuần qua bởi đài truyền hình JNN cho thấy 46% người trả lời cho rằng mất niềm tin vào LDP là nguyên nhân dẫn đến thất bại bầu cử của họ, trong khi 20% cho rằng thất bại là do chính phủ của Ishiba, cho thấy người trả lời không hài lòng với đảng nhưng không nhất thiết là với chính Ishiba.

Cuộc thăm dò tương tự cho thấy trong khi 43% cho rằng Ishiba nên từ chức, 47% không nghĩ ông nên làm vậy.

Cuối cùng, việc Ishiba tại vị bao lâu có thể phụ thuộc vào việc ông có thể giữ chân các nhà phê bình của mình trong bao lâu và khi nào ông nghĩ mình có thể rút lui một cách trang trọng.

Hiện tại, Ishiba đã xin lỗi về thất bại bầu cử nhưng nói rằng ông phải thấy thỏa thuận thương mại với Mỹ được thực hiện cho đến khi triển khai, mua cho ông một chút thời gian khi nhà đàm phán hàng đầu của ông đến Mỹ để chốt các chi tiết của thỏa thuận.

Ngày 15 tháng 8, đánh dấu kỷ niệm 80 năm kể từ khi kết thúc Thế chiến thứ hai, cũng có khả năng nằm trong lịch trình của Ishiba.

“80 năm kể từ khi kết thúc chiến tranh là một cột mốc. Điều quan trọng là đưa ra quyết định phù hợp dựa trên các tuyên bố trước đây,” Ishiba nói vào thứ Hai khi được hỏi về kế hoạch phát biểu kỷ niệm ngày này.