Bắc Kinh "xuống tiền" cứu nền kinh tế nhưng giá hàng hóa lại phải "đứng ngoài cuộc chơi"

Thị trường hàng hóa toàn cầu đang trong tâm thế "chờ đợi và quan sát" sau động thái mới nhất từ Trung Quốc nhằm phục hồi nền kinh tế - tập trung vào tái cấu trúc các khoản nợ cấp thiết của chính quyền địa phương, song chưa triển khai các giải pháp kích thích trực tiếp nhu cầu nội địa.

Theo thông báo từ Bộ Tài chính vào chiều thứ Sáu, Bắc Kinh đã tung ra gói cứu trợ quy mô 1.4 nghìn tỷ USD nhằm tái cấp vốn cho các khoản nợ "ngầm". Tuy nhiên, thị trường vẫn chờ đợi các biện pháp cụ thể để thúc đẩy tiêu dùng - và dù nguyên liệu thô có thể hưởng lợi từ gói cứu trợ này, nhưng cơ chế tác động vẫn chưa rõ ràng. Phản ứng trước thông tin trên, giá đồng, quặng sắt và dầu thô đồng loạt suy giảm.

"Một lần nữa chúng ta chứng kiến một thông báo tài khóa được kỳ vọng cao từ Trung Quốc, nhưng lại khiến những ai mong đợi một gói kích thích đáng kể phải thất vọng," Hamad Hussain, chuyên gia kinh tế hàng hóa tại Capital Economics, nhận định trong báo cáo.

Số liệu lạm phát mới công bố có thể làm trầm trọng thêm bức tranh ảm đạm. Nền kinh tế nhập khẩu nguyên liệu thô lớn nhất thế giới đang vật lộn thoát khỏi vòng xoáy giảm phát, với giá xuất xưởng liên tục suy giảm trong 25 tháng và tăng trưởng tiêu dùng ở mức èo uột. Nhu cầu đối với các mặt hàng thuộc nền kinh tế truyền thống như dầu mỏ và thép đã sụt giảm trong năm nay, và các thị trường này có thể đang bước vào giai đoạn suy thoái mang tính cấu trúc.

Dự trữ nguồn lực

Động thái thận trọng này có thể nhằm bảo toàn nguồn lực tài chính quốc gia, trước những thách thức thương mại và kinh tế tiềm ẩn từ khả năng Donald Trump tái đắc cử năm tới. Mặc dù vậy, Bộ Tài chính đã cam kết thực thi chính sách tài khóa mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Ở thời điểm hiện tại, giới phân tích và chuyên gia kinh tế vẫn đang nỗ lực giải mã các tín hiệu thị trường. Kim loại cơ bản như đồng và nhôm có thể được hưởng lợi nhiều hơn so với nhóm vật liệu xây dựng truyền thống như thép và quặng sắt - vốn là những mặt hàng từng được thụ hưởng chính từ gói kích thích quy mô lịch sử năm 2008 của Trung Quốc nhằm đối phó khủng hoảng tài chính toàn cầu. Nhóm hàng thực phẩm và nhiên liệu dự kiến sẽ được hưởng lợi thuần từ đà tăng trưởng kinh tế, dù xu hướng giảm phát thải carbon có thể kìm hãm đà tăng của giá dầu.

Đầu tư vào bất động sản và cơ sở hạ tầng đã là trụ cột trong tiêu thụ thép tại Trung Quốc suốt nhiều thập kỷ qua. Việc nới lỏng gánh nặng nợ cho chính quyền địa phương sẽ giải phóng nguồn vốn cho các dự án, trong khi Bộ Tài chính đang nghiên cứu phương án mở rộng nguồn tài trợ để thu mua quỹ đất trống và giải phóng hàng tồn kho bất động sản. Tuy nhiên, nhu cầu thép đòi hỏi các dự án xây dựng mới chứ không phải đơn thuần xử lý tồn kho - đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế đã bước vào giai đoạn trưởng thành - khiến cả hai biện pháp trên khó có thể tạo đột phá cho thị trường.

"Nỗ lực kích thích các lĩnh vực thâm dụng thép như bất động sản và hạ tầng của Trung Quốc đang vấp phải một thực tế hiển nhiên: những lĩnh vực này đã đạt ngưỡng bão hòa," Tom Price, chuyên gia phân tích tại Panmure Liberum tại London nhận định.

Nhu cầu xăng dầu

Đồng và nhôm - được sử dụng trong các phụ kiện và thiết bị lắp đặt cho nhà ở hoàn thiện - có thể ghi nhận lợi ích trực tiếp rõ rệt hơn. Hai kim loại này cũng đang được ứng dụng ngày càng nhiều trong cơ sở hạ tầng kinh tế mới, như lưới điện và trung tâm dữ liệu.

Mặc dù chưa đưa ra con số cụ thể, Bộ Tài chính đã cam kết vào thứ Sáu sẽ tăng cường hỗ trợ các chương trình nâng cấp thiết bị và kích cầu hàng tiêu dùng. Nhu cầu về máy móc sản xuất, ô tô và thiết bị làm mát mới sẽ thúc đẩy tiêu thụ cả kim loại cơ bản lẫn thép.

Triển vọng thị trường dầu mỏ còn nhiều biến số. Trong khi nhu cầu nhựa sẽ biến động theo xu hướng tiêu dùng, nhu cầu xăng dầu đang chịu áp lực từ sự phát triển của đường sắt cao tốc chạy điện và phương tiện năng lượng mới, xu hướng này có thể sẽ càng được đẩy mạnh khi nền kinh tế cải thiện.

Hơn nữa, những chuyển dịch cơ cấu trong nền kinh tế cho thấy ngay cả những gói kích thích quy mô lớn cũng khó có thể tạo động lực bền vững cho thị trường nguyên liệu thô.

"Các rào cản mang tính cấu trúc từ nhân khẩu học và đà chậm lại của quá trình đô thị hóa đồng nghĩa với việc bất kỳ đợt tăng nhu cầu hàng hóa nào từ kích thích cũng chỉ mang tính nhất thời," Capital Economics nhận định.

Tin ngắn

• Các doanh nghiệp Trung Quốc và Indonesia dự kiến ký kết các thỏa thuận hợp tác kinh tế trị giá trên 10 tỷ USD vào Chủ nhật, theo tiết lộ của Tổng thống Prabowo Subianto trong cuộc hội đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình tại Bắc Kinh.
• Lạm phát tiêu dùng Trung Quốc tiếp tục ở mức thấp trong tháng 10 trong khi giá sản xuất duy trì đà giảm, phản ánh gói kích thích mới nhất của chính phủ vẫn chưa đủ sức giúp nền kinh tế thoát khỏi áp lực giảm phát.
• Trung Quốc đã cung cấp gói hỗ trợ quy mô 10 nghìn tỷ nhân dân tệ (1.4 nghìn tỷ USD) cho các địa phương đang gặp khó khăn về nợ, song tạm dừng triển khai các biện pháp kích thích mới nhằm dự phòng cho kịch bản căng thẳng thương mại leo thang khi Donald Trump tái đắc cử năm tới.

LỊCH KINH TẾ TUẦN
(Thời gian theo giờ Bắc Kinh)

THỨ HAI, 11/11:

• Công bố số liệu tổng tín dụng xã hội & cung tiền M2 Trung Quốc T10/2023 (hạn cuối: 15/11)

THỨ BA, 12/11:

• Khai mạc Tuần lễ Đồng Châu Á 2023 tại Thượng Hải

THỨ TƯ, 13/11:

• Tuần lễ Đồng Châu Á 2023 - ngày 2
  • Diễn đàn Đồng Thế giới Châu Á CRU 2023 - phiên 1
• CCTD công bố báo cáo thị trường than Trung Quốc (15:00)

THỨ NĂM, 14/11:

• Tuần lễ Đồng Châu Á 2023 - ngày 3
  • Diễn đàn Đồng Thế giới Châu Á CRU 2023 - phiên 2
  • Hội nghị Thượng đỉnh CEO & Dạ tiệc Đồng Châu Á

THỨ SÁU, 15/11:

• 09:30: Chỉ số giá nhà Trung Quốc T10/2023
• 10:00: Công bố bộ số liệu vĩ mô Trung Quốc T10/2023
  • Doanh số bán lẻ, đầu tư tài sản cố định, đầu tư bất động sản, doanh số nhà ở, tỷ lệ thất nghiệp
• Trung Quốc công bố lãi suất cho vay trung hạn hàng tháng (hạn chót 25/11)
• Quy định mới về nhập khẩu phế liệu kim loại của Trung Quốc có hiệu lực
• Số liệu tồn kho quặng sắt tại cảng hàng tuần của Trung Quốc
• ~15:00: Báo cáo tồn kho hàng hóa SHFE (số liệu tuần)