Bất ổn kinh tế Mỹ thúc đẩy làn sóng đầu tư vào thị trường mới nổi

Động lực thúc đẩy sự thay đổi này là kỳ vọng rằng chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump sẽ tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế Mỹ, buộc giới giao dịch phải tìm kiếm cơ hội bên ngoài. Điều này đã khiến các nhà quản lý danh mục đầu tư tích cực gom mua từ tiền tệ Mỹ Latinh đến trái phiếu Đông Âu.

Những năm qua, nhà đầu tư trên thị trường mới nổi đã chứng kiến không ít lần "bình minh giả tạo", khi chứng khoán Mỹ liên tục bứt phá, bỏ xa các đối thủ cạnh tranh. Gần đây, lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ chạm mức cao nhất trong nhiều thập kỷ đã khiến nhà đầu tư không có nhiều động lực rời khỏi thị trường Mỹ, đồng thời kích hoạt đà tăng của đồng USD, gây sức ép lên nhiều đồng tiền trên toàn cầu.

Triển vọng của đợt tăng giá hiện tại có thể phụ thuộc lớn vào quỹ đạo tăng trưởng kinh tế Mỹ. Các nhà đầu tư cho rằng kịch bản lý tưởng là nền kinh tế lớn nhất thế giới suy giảm do thuế quan, kéo theo lợi suất trái phiếu Kho bạc và đồng USD đi xuống – nhưng không tới mức dẫn đến suy thoái sâu, làm giảm khẩu vị rủi ro của thị trường. Nhiều người cũng đặt kỳ vọng vào sự gia tăng chi tiêu mạnh mẽ tại châu Âu và các biện pháp kích thích bổ sung từ Trung Quốc để bù đắp nếu kinh tế Mỹ chững lại.

Tài sản thị trường mới nổi tăng mạnh trong năm 2025 khi đồng USD suy yếu

Định giá hấp dẫn đang thu hút dòng vốn

Những nhà đầu tư lạc quan cũng nhấn mạnh rằng tài sản tại nhiều quốc gia đang ở mức định giá hấp dẫn theo nhiều chỉ số khác nhau. Cổ phiếu của các nền kinh tế đang phát triển hiện có mức giá thấp nhất so với S&P 500 kể từ cuối những năm 1980. Tuy nhiên, tính đến năm 2025, dòng vốn ròng vào các quỹ chuyên biệt vẫn chưa chuyển sang trạng thái dương, và tài sản của thị trường mới nổi vẫn chiếm tỷ trọng thấp trong nhiều danh mục đầu tư sau nhiều năm hoạt động kém hiệu quả. Điều này có thể tạo ra dư địa tăng giá cho cổ phiếu, trái phiếu và tiền tệ nếu xu hướng chuyển dịch được đẩy mạnh.

"Xu hướng đặt cược vào sự suy yếu của Mỹ vẫn còn nhiều dư địa để phát triển," các nhà phân tích của Ashmore Group viết trong một báo cáo đầu tháng này. "Sự dịch chuyển trong phân bổ tài sản này có thể kéo dài suốt một thập kỷ, do giới đầu tư toàn cầu đang nắm giữ tỷ trọng cổ phiếu Mỹ quá lớn."

Tìm kiếm cơ hội trên toàn cầu

Edwin Gutierrez, Giám đốc phụ trách nợ công thị trường mới nổi tại Aberdeen Group, nhận định rằng trong suốt 15 năm qua, nhà đầu tư đã "đặt hy vọng một cách vô vọng" vào kịch bản tăng trưởng Mỹ chậm lại – nhưng không đủ để gây ra tâm lý né tránh rủi ro trên thị trường.

Tuy nhiên, ông đã bắt đầu mua trái phiếu và tiền tệ của các quốc gia Đông Âu mới nổi, sau nhiều năm giữ tỷ trọng phân bổ cho khu vực này ở mức thấp hơn chỉ số tham chiếu của công ty. "Chính sách kinh tế của Trump có lẽ là thách thức lớn nhất đối với vị thế đặc biệt của Mỹ mà chúng ta từng thấy trong 15 năm qua," Gutierrez cho biết.

Chiến lược gia Axel Christensen và nhà quản lý danh mục đầu tư Laurent Develay của BlackRock Inc. nhận định Mỹ Latinh đang có nhiều điểm sáng, khi đà giảm của chứng khoán Mỹ thu hẹp khoảng cách hiệu suất với phần còn lại của thế giới. Họ cho rằng "bất kỳ sự suy yếu tạm thời nào do bất ổn thương mại" cũng sẽ mở ra cơ hội để mua vào trái phiếu thị trường mới nổi bằng nội tệ.

Các quỹ như TCW Group và T. Rowe Price đã mua vào trái phiếu chính phủ của Colombia và Nam Phi, đánh giá cao tính thanh khoản cao hơn và khả năng tiếp cận thị trường của các tài sản này. Trong khi đó, quỹ trái phiếu biến động thấp toàn cầu mới của Franklin Templeton đã gom mua trái phiếu ngoại tệ của Indonesia, Philippines và Hàn Quốc.

"Sự suy yếu của vị thế đặc biệt của Mỹ, bao gồm đồng USD yếu hơn, là tín hiệu tích cực cho thị trường mới nổi," Carmen Altenkirch, chuyên gia phân tích tại Aviva Investors ở London, nhận định. Bà chỉ ra rằng mức chênh lệch lợi suất mà nhà đầu tư yêu cầu khi nắm giữ trái phiếu ngoại tệ của thị trường mới nổi so với trái phiếu Kho bạc Mỹ vẫn duy trì tương đối ổn định, trái ngược với sự gia tăng của chỉ số này ở nhiều quốc gia phát triển khác.

Trái phiếu chính phủ thị trường mới nổi vượt trội từ sau cuộc bầu cử Mỹ tháng 11

Tính đến thời điểm hiện tại, hầu hết đồng tiền tại các nền kinh tế mới nổi đều tăng giá so với USD, với đồng real Brazil, peso Chile và peso Colombia là những đồng tiền có mức tăng mạnh nhất. Ngay cả peso Mexico – loại tiền tệ dễ bị tổn thương trước các chính sách thuế quan – cũng thu hút người mua. Đồng tiền này đã tăng 3% từ đầu năm đến nay, và vị thế mua ròng của các quỹ đầu cơ đang ở mức cao nhất kể từ tháng 8 năm ngoái.

Những yếu tố có thể cản trở xu hướng này

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều rủi ro có thể làm chệch hướng những giao dịch này, chẳng hạn như nền kinh tế Mỹ tỏ ra kiên cường hơn kỳ vọng trước căng thẳng thương mại, hoặc các biện pháp thuế quan không tác động nghiêm trọng như lo ngại ban đầu. Một số nhà đầu tư dường như đang đặt cược vào kịch bản này, khi các quỹ cổ phiếu toàn cầu đã thu hút khoảng 43,4 tỷ USD dòng vốn ròng trong tuần kết thúc vào ngày 19/3 – mức cao nhất kể từ đầu năm, theo báo cáo của Bank of America trích dẫn dữ liệu từ EPFR.

Eric Souders, nhà quản lý danh mục đầu tư tại Payden & Rygel, không muốn mạo hiểm. Mặc dù quỹ của ông nắm giữ trái phiếu Việt Nam và Mông Cổ, nhưng cũng đã nâng tỷ trọng tiền mặt lên mức cao nhất kể từ năm 2022 – phòng trường hợp nền kinh tế Mỹ bất ngờ phục hồi mạnh mẽ.

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, "chúng tôi cho rằng thị trường mới nổi vẫn đang có triển vọng khá tích cực," ông nhận định.

Sự chuyển dịch này đã kích hoạt một đợt tăng mạnh trên thị trường chứng khoán mới nổi, với chỉ số tham chiếu đang trên đà ghi nhận quý đầu năm tốt nhất kể từ năm 2019. Đồng USD suy yếu cũng hỗ trợ một chỉ số theo dõi tiền tệ thị trường mới nổi tăng gần 2% từ đầu năm đến nay, trong khi trái phiếu bằng nội tệ cũng ghi nhận mức tăng đáng kể.

"Trong những năm qua, nhà đầu tư đã dồn phần lớn vốn vào tài sản Mỹ và các thị trường phát triển hơn," Bob Michele, Giám đốc toàn cầu mảng thu nhập cố định tại JPMorgan Asset Management, nhận xét. "Nhưng giờ đây, khi nhìn vào định giá, thị trường mới nổi đang tỏ ra rất hấp dẫn."