Cổ phiếu Trung Quốc tăng mạnh dù dữ liệu tiêu dùng yếu và căng thẳng thương mại gia tăng

Thị trường Trung Quốc mở cửa trở lại sau kỳ nghỉ Tuần Lễ Vàng: dữ liệu gây thất vọng

Thị trường chứng khoán Trung Quốc mở cửa trở lại hôm nay sau kỳ nghỉ dài Tuần Lễ Vàng, trong bối cảnh giới đầu tư tập trung vào các số liệu kinh tế, hoạt động thương mại và định hướng chính sách từ Bắc Kinh. Các báo cáo ban đầu mang đến bức tranh tiêu dùng đáng thất vọng. Chi tiêu yếu hơn dự kiến có thể khiến mục tiêu tăng trưởng GDP 5% cho năm 2025 trở nên khó đạt được.

Dữ liệu thị trường tiêu dùng yếu làm lung lay kỳ vọng tăng trưởng

Số lượng chuyến đi trong nước tăng 5.4% so với cùng kỳ năm trước trong giai đoạn 1–5 tháng 10, thấp hơn mức tăng 7.9% ghi nhận trong kỳ nghỉ Quốc tế Lao động tháng 5. Theo CN Wire, báo cáo của Julius Baer cho biết dữ liệu từ kỳ nghỉ Tuần Lễ Vàng tiếp tục phản ánh nhu cầu tiêu dùng yếu.

“Mặc dù giá vé máy bay nội địa tăng khoảng 10% so với năm trước, điều này có thể xuất phát từ chiến dịch kiểm soát cạnh tranh giá của Bắc Kinh hơn là nhu cầu thực sự mạnh. Tuy nhiên, doanh số thiết bị gia dụng tiết kiệm năng lượng, tủ lạnh thông minh và đồ dùng gia đình thông minh là điểm sáng hiếm hoi,” báo cáo nêu. “Các biện pháp cải thiện phúc lợi xã hội có thể được công bố tại Hội nghị Toàn thể lần thứ tư sắp tới, qua đó hỗ trợ sức mua của người tiêu dùng.”

Các chuyên gia của Citibank chia sẻ quan điểm tương tự: “Người tiêu dùng Trung Quốc tiếp tục chi tiêu một cách thận trọng trong kỳ nghỉ.”

Áp lực thị trường lao động và tiêu dùng vẫn kéo dài

Những đánh giá về xu hướng chi tiêu dịp nghỉ lễ nhiều khả năng sẽ được Bắc Kinh xem xét kỹ lưỡng. Thuế quan của Mỹ, chi phí đầu vào tăng và giá bán giảm đang bóp nghẹt biên lợi nhuận, buộc doanh nghiệp phải cắt giảm nhân sự hoặc hạ lương. Thị trường lao động suy yếu đang tác động tiêu cực đến tiêu dùng tư nhân và có thể ảnh hưởng lan tỏa đến tăng trưởng tổng thể.

Tỷ lệ thất nghiệp của Trung Quốc tăng từ 5.2% trong tháng 7 lên 5.3% trong tháng 8, trong khi thất nghiệp thanh niên tăng lên 18.6% (so với 17.8% tháng 7 và 14.5% tháng 6). Sự gia tăng này đã làm giảm niềm tin tiêu dùng, khiến hiệu quả của các biện pháp kích cầu trở nên hạn chế.

Triển vọng GDP duy trì tích cực dù có thách thức ngắn hạn

Bất chấp tâm lý yếu trong kỳ nghỉ Tuần Lễ Vàng, nhiều tổ chức vẫn nâng dự báo tăng trưởng GDP cho năm 2025. Ngân hàng Thế giới dự báo GDP Trung Quốc tăng 4.8%, cao hơn so với mức 4.0% trong dự báo tháng 4, và ước tính nền kinh tế sẽ tăng trưởng 4.2% vào năm 2026. Nguyên nhân giảm tốc vào năm 2026 được cho là do nhu cầu bên ngoài suy yếu và sự thu hẹp của các gói kích thích tài khóa.

Triển vọng này phần nào trái ngược với mục tiêu mà Bắc Kinh đặt ra, khi dự kiến khung tăng trưởng GDP từ 4.5% đến 5.0% cho năm 2026.

Theo CN Wire, nhà kinh tế Ning Zhang của UBS cho biết: “Trung Quốc có thể đặt mục tiêu tăng trưởng GDP trong khoảng 4.5%–5.0% cho giai đoạn năm năm tới tại Hội nghị Toàn thể lần thứ tư. Với áp lực giảm phát kéo dài, bất kỳ cam kết rõ ràng nào về tăng trưởng GDP danh nghĩa hoặc việc thiết lập mục tiêu lạm phát cụ thể sẽ được thị trường đón nhận tích cực.” Zhang cũng nhấn mạnh rằng, dù công nghệ và nâng cấp công nghiệp sẽ là trọng tâm, tiêu dùng mới là động lực chính của kế hoạch năm năm mới: “Chính phủ có khả năng tập trung mạnh hơn vào việc kích thích tiêu dùng, bao gồm tăng chi tiêu tài khóa để củng cố hệ thống an sinh xã hội.”

Căng thẳng thương mại gia tăng trước Hội nghị APEC

Bên cạnh dữ liệu kinh tế, diễn biến thương mại đang thu hút sự chú ý của thị trường. Căng thẳng Mỹ - Trung leo thang trong kỳ nghỉ Tuần Lễ Vàng khi Hội nghị thượng đỉnh APEC (31/10–1/11) đang đến gần.

Tuần này, các nghị sĩ Mỹ kêu gọi mở rộng lệnh cấm bán công cụ sản xuất chip cho Trung Quốc. Đáp lại, Trung Quốc đẩy mạnh tự chủ công nghệ bằng việc phát triển sản phẩm thay thế trong nước. Động thái hạn chế xuất khẩu công nghệ của Mỹ được xem là nỗ lực nhằm làm chậm tiến trình này và ngăn chặn làn sóng chip giá rẻ của Trung Quốc tràn ra thị trường toàn cầu.

Trong khi đó, Bắc Kinh được cho là đã áp đặt lệnh cấm xuất khẩu các công nghệ liên quan đến khai thác đất hiếm, tinh luyện, luyện kim, sản xuất nam châm và tái chế.

Theo MKTNews.com: “Các quy định mới, có hiệu lực từ ngày 1/12, yêu cầu doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài phải xin giấy phép xuất khẩu hàng hóa sử dụng kép trước khi vận chuyển.” Các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm và linh kiện bán dẫn được dự báo sẽ là chủ đề chính tại Hội nghị APEC. Nhiều nguồn tin cho biết Tổng thống Mỹ Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể gặp gỡ bên lề hội nghị, với khả năng đạt được một thỏa thuận thương mại. Nếu hội nghị mang lại kết quả tích cực, việc Mỹ gỡ bỏ một phần thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc có thể tạo động lực mạnh cho tâm lý thị trường toàn cầu.

Thị trường cổ phiếu đại lục tăng trưởng mạnh sau kỳ nghỉ

Dù dữ liệu tiêu dùng gây thất vọng, nhà đầu tư vẫn duy trì tâm lý tích cực nhờ kỳ vọng vào chính sách hỗ trợ. Thị trường cổ phiếu đại lục mở cửa trở lại vào thứ Năm, ngày 9 tháng 10, trong trạng thái lạc quan.

Chỉ số CSI 300 tăng 1.17% trong phiên sáng, trong khi Chỉ số Tổng hợp Thượng Hải tăng 0.75%. CSI 300 đã đạt mức cao nhất kể từ tháng 1/2022, còn Chỉ số Thượng Hải chạm đỉnh cao nhất trong thập kỷ.

Tính từ đầu năm đến nay, CSI 300 và Chỉ số Thượng Hải lần lượt tăng 19.53% và 16.80%. Đáng chú ý, Chỉ số Hang Seng đã tăng mạnh 33.65% trong năm 2025.

Dù đạt đỉnh mới, rủi ro điều chỉnh vẫn hiện hữu. Nếu Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập không đạt được thỏa thuận tại APEC, căng thẳng thương mại leo thang có thể làm suy yếu tâm lý rủi ro. Ngoài ra, nếu Bắc Kinh không tung thêm biện pháp hỗ trợ hoặc dữ liệu kinh tế sắp tới yếu hơn kỳ vọng, đà tăng của thị trường có thể bị chững lại.

Ngược lại, một thỏa thuận thương mại tích cực cùng các chính sách hỗ trợ thực chất có thể mở ra triển vọng sáng sủa hơn cho quý IV.