Cơn sốt Trump 2.0: Phố Wall đặt cược vào "cú hích" kinh tế bất ngờ?

Phản ứng ban đầu của các thị trường tài chính lớn khá ôn hoà. Động thái đáng chú ý nhất là ở thị trường trái phiếu, nơi lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng khoảng 0.2 điểm phần trăm lên 4.48%, trong khi lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm tăng một nửa mức đó. Như vậy, đường cong lợi suất hơi "đảo ngược" khi các nhà đầu tư trái phiếu dự đoán rằng dưới thời Trump 2.0, thâm hụt liên bang có thể lớn hơn, nền kinh tế có thể mạnh hơn và lạm phát có thể cao hơn.

Lý do là vì ông Trump, nếu đắc cử, có khả năng sẽ gia hạn và thậm chí tăng các khoản cắt giảm thuế năm 2017 của ông, vốn sẽ hết hạn vào cuối năm 2025. Kỳ vọng lạc quan hơn về nền kinh tế xuất hiện bất chấp nguy cơ căng thẳng thương mại với Trung Quốc tiếp tục leo thang. Trump đề xuất tăng thuế nhập khẩu từ Trung Quốc lên 60% (và 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu khác của Mỹ).

Nhiều nhà đầu tư lo ngại chính sách của Trump trong nhiệm kỳ đầu sẽ có hậu quả bất lợi về kinh tế và tài chính. Tuy nhiên, GDP thực tế đã tăng 8.5% lên mức cao kỷ lục từ quý 4 năm 2016 đến quý 4 năm 2019, ngay trước đại dịch. Trong cùng thời kỳ này, lạm phát giá tiêu dùng vẫn ở mức thấp khoảng 2%. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm bắt đầu và kết thúc giai đoạn trước đại dịch này ở mức khoảng 2%. Chỉ số S&P 500 tăng khoảng 50% từ cuối năm 2016 đến cuối năm 2019.

Liệu kết quả thuận lợi như vậy có thể tái diễn dưới thời Trump 2.0? Điều đó chắc chắn là có thể. Các chính sách của Nhà Trắng có thể tác động quan trọng đến nền kinh tế và thị trường tài chính. Tuy nhiên, những chính sách này thường được điều chỉnh trong quá trình được Quốc hội thông qua thành luật. Nếu đảng Cộng hòa giành được cả Nhà Trắng và hai viện Quốc hội, chính sách của ông Trump ít có khả năng bị "pha loãng" bởi quá trình chính trị.

Hiện tại, điều này khó dự đoán do những bất ổn chính trị, đặc biệt nếu các nhà tài trợ hàng đầu của đảng Dân chủ "rót" nhiều quỹ hơn vào việc giành chiến thắng trong các cuộc đua vào quốc hội thay vì Nhà Trắng sau thất bại trong cuộc tranh luận của ông Biden.

Tuy nhiên, cần nhớ rằng nền kinh tế Mỹ không chỉ được định hướng bởi chính sách từ Washington. Kinh tế Mỹ ngày càng trở nên công nghệ hóa và đa dạng về mặt công nghiệp, với tinh thần kinh doanh phi thường. Hơn một nửa chi tiêu vốn đổ vào công nghệ. Chi tiêu doanh nghiệp cho phần mềm và nghiên cứu phát triển đang ở mức cao kỷ lục. Thị trường vốn Mỹ cung cấp nguồn tài chính dồi dào cho các công ty khởi nghiệp và đổi mới. Nền kinh tế Mỹ đã trở nên ít nhạy cảm hơn với lãi suất. Năm ngoái, nền kinh tế Mỹ cho thấy dấu hiệu hồi sinh tăng trưởng năng suất, có khả năng tiếp tục đến cuối thập kỷ. Đây đều là những phát triển tích cực cho lợi nhuận doanh nghiệp, điều sẽ thúc đẩy thị trường chứng khoán lên các mức cao mới trong những năm còn lại của thập kỷ.

Thực tế, Washington có thể can thiệp ít hơn vào nền kinh tế trong những năm tới, đặc biệt nếu ông Trump - người có xu hướng ủng hộ việc chính phủ giảm quy định đối với doanh nghiệp - tái đắc cử. Ông sẽ tự do hơn trong việc theo đuổi hướng đi này sau khi Tòa án Tối cao giảm đáng kể quyền lực của các cơ quan quản lý liên bang trong việc diễn giải các luật mơ hồ do Quốc hội thông qua. Ông Trump chắc chắn sẽ bổ nhiệm các thẩm phán và nhân sự cấp cao cơ quan để thu hẹp hoặc giới hạn "nhà nước hành chính". Ông chắc chắn sẽ tạo điều kiện cho việc sản xuất dầu khí nhiều hơn ở Mỹ, giúp kiềm chế lạm phát.

Lịch sử đã cho thấy theo thời gian, nền kinh tế và thị trường chứng khoán Mỹ đều hoạt động tốt bất kể ai là người lãnh đạo trong Nhà Trắng. Điều này không có nghĩa là nền kinh tế dưới thời Trump 2.0 sẽ không có rủi ro. Hai rủi ro lớn dưới chính quyền ông Trump sẽ là: một, cuộc chiến thương mại làm suy yếu tăng trưởng toàn cầu và khơi dậy lạm phát; hai, thâm hụt liên bang tăng cao gây ra khủng hoảng nợ. Tuy nhiên, hệ thống kiểm soát và cân bằng chính trị của Mỹ vẫn tiếp tục hoạt động để điều hòa các chính sách cực đoan của bất kỳ ai đang ở Nhà Trắng.