Cựu quan chức BoJ cảnh báo về khả năng lãi suất "đóng băng"

Trong một cuộc phỏng vấn vào cuối ngày thứ Sáu, cựu thành viên hội đồng Makoto Sakurai đã chia sẻ: "Họ sẽ không thể tăng lãi suất lần nữa, ít nhất là từ giờ đến cuối năm nay". Ông cũng nhận xét: "Việc họ có thể tăng lãi suất một lần nữa trước tháng 3 năm sau hay không vẫn còn là một ẩn số ".

Những biến động gần đây trên thị trường và phản ứng của BoJ đang khiến các nhà đầu tư trở nên thận trọng về triển vọng tương lai. Thị trường swaps đang cho thấy khả năng tăng lãi suất vào cuối năm nay thấp hơn nhiều so với thời điểm ngay sau động thái của BoJ vào tháng 7. Sakurai cũng giữ quan điểm thận trọng về vấn đề này.

Sakurai nhận xét: "Trong quá trình quay trở lại chính sách tiền tệ bình thường, việc họ quyết định chuyển từ môi trường lãi suất gần như bằng 0 lên mức 0.25% là một bước đi đúng đắn". Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng quyết định này đã tiêu tốn rất nhiều công sức, và họ nên tạm thời theo dõi tình hình trước khi cân nhắc tăng lãi suất tiếp.

Cách truyền đạt thông tin của BoJ đang bị xem xét kỹ lưỡng trong bối cảnh thị trường biến động mạnh sau quyết định tăng lãi suất chính sách từ mức 0-0.1% lên 0.25% vào ngày 31/7.

Lập trường hawkish của Thống đốc Kazuo Ueda về việc có thể tiếp tục tăng lãi suất được xem là yếu tố góp phần đẩy giá đồng Yên lên cao, cùng với những lo ngại về nền kinh tế Mỹ. Thị trường chứng khoán Nhật Bản cũng chứng kiến đợt sụt giảm tồi tệ nhất kể từ năm 1987, buộc Phó Thống đốc BoJ phải trấn an các nhà đầu tư bằng cách cam kết không tăng lãi suất khi thị trường đang còn nhiều bất ổn.

"Phát biểu của ông Uchida là phù hợp, bởi vì việc ổn định thị trường hiện đang rất quan trọng," Sakurai nhận xét. Trước đó, vào tháng 4, ông đã chia sẻ với Bloomberg rằng ông dự đoán đợt tăng lãi suất tiếp theo sẽ diễn ra vào mùa thu, và quá trình bình thường hóa chính sách ổn định sẽ bắt đầu vào năm sau.

Tuy nhiên, Sakurai cũng phê bình cách truyền đạt thông tin của Thống đốc Ueda trong cuộc họp báo ngày 31/7.

"Điều quan trọng là phải biết cách chuyển hướng các câu hỏi để có thể truyền đạt những điểm mình muốn nói, nhưng Ueda đã không kiểm soát tốt tình huống," Sakurai nhận xét. "BoJ đang chuyển từ chính sách nới lỏng tiền tệ quá mức sang nới lỏng tiền tệ phù hợp, và vấn đề lớn nhất là Ueda đã không truyền đạt rõ ràng rằng họ sẽ duy trì chính sách nới lỏng. Đây luôn là một điều kiện mà họ đã giữ vững."

Sakurai cho rằng do thiếu sự giải thích đó, Ueda đã vô tình gây ra hiểu nhầm rằng ông ấy sẽ tăng lãi suất nhiều hơn nữa.

"Các nhà kinh tế học thuật thường quá thẳng thắn vì họ nghĩ câu trả lời có thể nhìn thấy dễ dàng thông qua các dữ liệu," Sakurai nói. "Nhưng nền kinh tế thực tế không đơn giản như vậy. Vì vậy, các nhà chức trách cũng cần phải cảm nhận và điều hướng thực tế một cách linh hoạt hơn."

Quyết định của BoJ đã gây ra làn sóng chỉ trích từ đảng đối lập chính của Nhật Bản. Khi thị trường nước này mở cửa trở lại sau ngày nghỉ lễ vào thứ Hai, một ủy ban quốc hội sẽ họp vào thứ Ba để quyết định thời điểm triệu tập Thống đốc Ueda và Bộ trưởng Tài chính Shunichi Suzuki để chất vấn.

Tuần này cũng đánh dấu lễ hội Obon của Nhật Bản, khoảng thời gian người dân nghỉ ngơi để tưởng nhớ tổ tiên. Mặc dù các quan chức BoJ không có lịch phát biểu công khai, chính phủ dự kiến sẽ công bố số liệu GDP quý II vào thứ Năm. Các chuyên gia phân tích kỳ vọng nền kinh tế sẽ phục hồi sau giai đoạn suy giảm trước đó.

Trước quyết định vào tháng 7, BoJ đã phải đối mặt với áp lực chính trị bất thường. Hai thành viên cấp cao của đảng cầm quyền đã bày tỏ quan điểm về chính sách của BoJ và sự suy yếu của đồng Yên, dường như để nhằm gây sức ép để có một đợt tăng lãi suất nhằm hỗ trợ đồng tiền.

Sakurai nhận xét về các nhà lập pháp và doanh nhân đã công khai kêu gọi tăng lãi suất: "Giờ đây họ đã thấy điều gì xảy ra với thị trường khi vượt quá giới hạn".