Fed có thể đang sai về lãi suất "cao hơn trong thời gian dài hơn"

Các quan chức Fed gần đây đã thống nhất tán thành cách tiếp cận cao hơn trong thời gian dài hơn, tức ngay cả khi lãi suất không tăng nhiều thì cũng sẽ không giảm. Trong lần xuất hiện gần đây, Chủ tịch Powell lưu ý rằng lạm phát vẫn ở mức quá cao và cho biết “có thể cần phải thắt chặt hơn nữa”, gửi đi một thông điệp rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ không sớm thay đổi chính sách hạn chế.

Tuy nhiên, khả năng nhìn xa về tương lai của Fed không được tốt trong những năm gần đây, khiến một số người ở Phố Wall tự hỏi liệu đây có phải là một lỗi dự báo khác hay không. Theo Michael Arone, chiến lược gia đầu tư trưởng của SPDR Business tại State Street Global Advisors, “lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn có thể không phải là một sai lầm mà là một tính toán sai.”

Có một số yếu tố lịch sử cần được xem xét khi đánh giá quan điểm hiện tại của Fed. Thứ nhất, đã có nhiều sai lầm trong dự báo trong nhiều năm qua. Vào cuối năm 2018, chủ tịch Powell đã gây bất ngờ khi nói rằng lãi suất “còn lâu mới đạt đến mức trung lập”, tạo ra sự hỗn loạn trước kỳ vọng Fed diều hâu. Thế rồi, Fed lại phải hạ lãi suất vào năm 2019.

Sau đó, vào cuối năm, chủ tịch cho biết việc nới lỏng có thể đã kết thúc và lãi suất sẽ ổn định trong một thời gian dài. Điều đó cũng không kéo dài lâu. Năm 2020, khi đại dịch Covid-19 ập đến, Fed đã phải hạ lãi suất trở lại mức 0. Cuối cùng, vào năm 2021, khi lạm phát bắt đầu tăng nhanh, Fed coi đó là “tạm thời” và không hứa hẹn sẽ phản ứng. Điều này kéo dài một năm cho đến khi các quan chức cuối cùng phải thừa nhận rằng lạm phát kéo dài hơn dự đoán và sau đó là chu kỳ tăng lãi suất mạnh mẽ nhất trong 40 năm qua.

Thậm chí, giám đốc điều hành của JPMorgan, Jamie Dimon gần đây đã chỉ trích Fed và các ngân hàng trung ương khác là “sai 100%” về dự báo kinh tế của họ.

Lãi suất cao hơn không bao giờ kéo dài 

Vì vậy giờ đây ta có câu chuyện lãi suất cao hơn trong thời gian hơn, một lần nữa thách thức độ chính xác trong dự báo khi xét đến việc các nhà hoạch định chính sách gần như không bao giờ có thể duy trì chính sách thắt chặt trong thời gian dài.

Theo ông Arone, “Fed chưa bao giờ giữ lãi suất quỹ liên bang mục tiêu ở mức cao nhất lâu hơn 9 tháng sau một chu kỳ thắt chặt, nên họ đã xong việc, hoặc sắp xong. 9 tháng kể từ bây giờ, ít nhất dựa trên lịch sử, lãi suất quỹ liên bang mục tiêu có thể sẽ thấp hơn chứ không cao hơn.”

Trên thực tế, điều đó về cơ bản sẽ phù hợp với một số dự đoán gần đây của Fed. Trong dot plot tháng 9, các nhà hoạch định chính sách dự báo 2 lần hạ lãi suất trong năm tới, nhưng điều đó tính cả 1 lần tăng lãi suất chưa được thực hiện trong năm nay. Nhiều nhà đầu tư đã mong đợi một Fed thắt chặt hơn, thoát vị thế tài sản rủi ro và trái phiếu nhạy cảm với lãi suất.

Tuy nhiên, những người khác không nghĩ rằng Fed có thể duy trì lập trường diều hâu của mình. “Tôi thực sự nghĩ rằng lãi suất ở Mỹ sẽ giảm vì nó sẽ phải giảm,” Chủ tịch Starwood Capital, Barry Sternlicht, phát biểu gần đây tại sự kiện Sáng kiến Đầu tư Tương lai ở Ả Rập Saudi. Thật vậy, có nhiều dấu hiệu cho thấy Fed có thể không có lựa chọn nào khác ngoài việc hạ lãi suất.

Trong khi tăng trưởng kinh tế quý III cao hơn dự báo, hầu hết các nhà kinh tế cho rằng GDP sẽ chậm lại đáng kể trong các quý tiếp theo. Ngoài ra, đường cong lợi suất 2-10 năm đảo ngược - một dấu hiệu suy thoái rõ ràng - lại đang phẳng trở lại, một điềm báo suy thoái khác. Khi đó, lãi suất sẽ phải giảm bao xa có thể là một câu hỏi lớn.

Các chuyên gia tại Capital Economics dự báo Fed sẽ phải hạ lãi suất mạnh tay, lên tới 2% vào năm 2024 khi Fed giải quyết lạm phát giảm nhanh và suy thoái kinh tế, đưa lợi suất 10 năm giảm xuống từ 4.9% xuống 3.75%. “Tôi không chắc đó có phải là lỗi dự báo hay không. Họ đã sử dụng thông điệp này để thắt chặt điều kiện tài chính và nó đã có hiệu quả,” Thomas Ryan, nhà kinh tế bất động sản Hoa Kỳ tại Capital Economics, cho biết. “Ý kiến của tôi là họ sẽ bỏ thông điệp đó khá nhanh ngay khi lạm phát hoàn toàn biến mất và họ sẽ sụp đổ.”

Cẩn thận cầu được ước thấy

Nick Elfner, đồng giám đốc nghiên cứu tại Breckinridge Capital Advisors, cho biết các nhà đầu tư đang tìm cách vượt qua tình hình trước mắt sẽ muốn ở thế thủ. “Chúng tôi đang chờ đợi điều gì đó vỡ vụn, và tôi nghĩ đó là kỳ vọng hợp lý khi bạn nhìn vào áp lực với các doanh nghiệp nhỏ, với các tập đoàn có đòn bẩy tài chính cao, và rồi sẽ đến với người tiêu dùng chịu lãi suất cao hơn,” Elfner nói. Ông cũng dự báo lãi suất sẽ giảm trong tương lai dựa trên lịch sử của chính sách tiền tệ thắt chặt.

Ông Breckinridge ưu tiên đầu tư trái phiếu doanh nghiệp chất lượng cao trong môi trường hiện tại, nghiêng sang nhóm ngân hàng và gia dụng. Còn ông Arone thì cảnh báo trước việc mong muốn Fed dovish hơn. Lãi suất thấp lúc này sẽ là tiền đề cho những thứ tồi tệ hơn. “Thị trường đang rất sốt sắng chờ đợi lợi suất giảm hay Fed hạ lãi suất. Đây chính là kịch bản cẩn thận cầu được ước thấy. Fed phải hạ lãi suất tức là ta đang trong suy thoái hoặc có cái gì đó trên thị trường vốn đã đứt gãy. Trong giai đoạn đầu, tài sản rủi ro sẽ không giao dịch tốt. Theo tôi, lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn là kịch bản tốt nhất.”